Iqtisodiy tarbiya
M ustaqil 0 ‘zbekiston u ch u n xalq x o ‘jaligining h ar bir ta rm o g ‘ini
fan va tex n ik an in g eng yangi yutuqlari bilan t a ’m inlash , m eh n at
unumdorligini oshirish J a h o n e ’tiboriga m olik b o ‘ladigan m ahsulotlar
nam unalarini ishlab ch iq arish shart b o ‘lib qoldi. 0 ‘zb ek istonning
mustaqil davlat sifatida yangi ijtim oiy-iqtisodiy b osqichga o ‘tishi,
yangi ilm iy b ilim la r v u ju d g a k e lish in in g izch il ja r a y o n i, u n in g
differensiatsiyasi va integratsiyasi, g ‘oyaviylik, m a ’lum o tlilik, kasb
tayyorgarligining o ‘sishi kabi om illar shaxsga
va ishchi x o d im larning
mahorat sifatida b o ‘lgan ishlab chiqarish talab larini tez o ‘zgartira
borm oqda.
V atanim izning kelajagi — buyuk davlat darajasiga k o ‘taradigan
vatanparvar o ‘quvchini yaratishda maxsus ta ’lim ham m uhim o ‘rin tutadi.
Bozor iqtisodiyoti sharo itida yashaydigan yoshlarim izning iqtisodiy
savodxonligini oshirishda iqtisodiy bilimlar poydevorini yaratish ham
bugungi kunning dolzarb muammosiga aylanib qolmoqda.
Hammamiz uchun o ‘zlashtirilmagan qo‘riq yer kabi bo‘lgan bozor
iqtisodiyoti m asalalariga, maxsus m aktablarda o ‘qiydigan kichkintoy
tarbiyalanuvchilarimiz nuqtai nazaridan qaraganda
tushunarli darajada
bo‘lgan «Iqtisod alifbosi»ni o ‘qitishni 1—2 va 3—4-sinflarda alifbo,
matematika, o ‘qish kitobi fanlari tarkibida yoki maktab jamoasi ixtiyoriga
berilgan soatlar hisobiga alohida fan sifatida foydalanishga tayyor dastur va
qo‘llanmalar yaratish davr taqozosidir.
0 ‘zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi iqtisodiy islohot,
tadbirkorlik va xorijiy sarm oyalar b o ‘yicha idoralararo K engashining
« 0 ‘z b e k is to n R e s p u b lik a s i iq tis o d iy t a ’lim n i ta s h k il e tis h n i
takomillashtirishning asosiy yo‘nalishlari to ‘g‘risida» 1996-yil mart oyida
qabul qilgan Qarori ham ana shu maqsadni ko‘zda tutgan.
Hozirgi zamon talabiga moslashgan holda 0 ‘zbekiston
Respublikasi
Xalq ta ’limi vazirligi tom on idan 1996 - 1997-o‘quv yilidan boshlab
umumta’lim maktablarida iqtisodiy ta ’limni kuchaytirish chora-tadbirlari
atroflicha ishlab chiqilgan. Shularni inobatga olgan holda maktabning va
tarbiya muassasalarining bosh vazifasi, bolalarni boshlang‘ich sinflardan
boshlab iqtisodiy savodxonligini oshirish, yosh xususiyatlari inobatga olingan
holda iqtisodiy bilimlardan xabardor qilish lozim bo‘ladi.
Bu esa maxsus
ta’limga ham taalluqlidir.
Iqtisodiy t a ’lim -tarb iy an in g savodxonligi darajasi uning m ustaqil
faoliyatida foydalana oladigan iqtisodiy bilim i, k o ‘n ik m a-m alak alari
va iqtisodiy tarb iy alangan ligida n am oy o n b o ‘ladi. S h u nd ay ekan,
bozor iqtisodiyotida faoliyat k o ‘rsata oladigan shaxsning iqtisodiy
savodxonligi asoslari m aktabda vujudga keladi. M aktabdagi iqtisodiy
169
ta ’lim -tarb iy an in g m aqsadi nazariy ishlab
chiqilgan va am alda sinab
k o ‘rilg a n p e d a g o g ik u s lu b iy o t o rq a li o ‘q u v c h ila r d a iq tiso d iy
savodxonlikni tarkib to p tirish d ir.
Iqtisodiy savodxonlik — m ustaqil faoliyat k o ‘rsatishda barchaga
z a ru r b o ‘lgan iqtisodiy bilim , k o ‘nikm a va m alak alar yig‘indisini
tarkib toptirish: har bir shaxsning jam iy atd a b o ‘layotgan iqtisodiy
o ‘zgarishlar va m am lakat iqtisodiy siyosatini anglash, shunga ko‘ra
turm u sh
darajasini oshirishga, shaxsiy ehtiyojini qon dirishga yordam
b e ru v c h i sa m a ra li fa o liy a t b ila n s h u g ‘u lla n is h in i t a ’m in lo v ch i
iq tiso d iy b ilim , k o ‘n ik m a , m a la k a , y o ‘n a ltiru v c h i q o id a , usul,
u slu b iy atlar m ajm ui.
Iqtisodiy ta’lim-tarbiya - jamiyatningshaxsga, mustaqil hayotda samarali
ko‘rsatkichlarni ta ’m inlovchi aniq
iqtisodiy tu sh u n ch alar, iqtisodga
bog‘langan siyosat, qonun, qonuniyatlar asarlarini va ularni amalda
foydalanish yo‘l-yo‘riqlarining yiglndisini o ‘zlashtirishga imkon beruvchi
izchil, maqsadga muvofiq ta ’siridan iboratdir.
Iqtisodiy tayyorgarlik - shaxs shak llanishida talab, ehtiyoj va
im k o n iy a tg a k o ‘ra ta n la n g a n s o h a la r, k a sb la r, m u ta x a ssislik la r
b o ‘yicha
m axsus iqtisodiy, nazariy va am aliy b ilim lar yig‘indisini
tarkib to p tirish . 0 ‘zlashtirilgan an iq iqtisodiy, nazariy va amaliy
bilim lar m ustaqil faoliyatida sam ara berishga k afolatlar, y a ’ni aniq
iqtisodiy m a ’lum otlar.
Ilgari surilgan m aqsadni am alga oshirish uch un quyidagi vazifalar
hal etiladi:
1. O kqituvchilarda iqtisodiy savodxonlik darajasining rivojlanishini
nazariy asoslash.
2. U m u m ta ’lim fanlari m azm u n id ag i iqtisod iy t a ’lim -tarb iy a
im kon iy atlarini o ‘rganish.
3. Maxsus ta ’lim m aktablariga m o ljallan g an
aniq iqtisod asoslarini
o ‘rgatuvchi bosqichli ta ’lim ning m uhim ligini isbotlash.
4. M axsus m aktab o ‘qu vchilari u chun aniq iqtisod asoslarini
o ‘qitish m axsus fanlar qato rid a zarurligini ilmiy asoslash.
5. 0 ‘qituvchi va o ‘quvchilar u ch u n uslubiy adabiyotlarni (dastur,
darslik, q o ‘llanm a, tavsiya, didak tik m ateriallar) ishlab chiqish.
Download
Do'stlaringiz bilan baham: 
