Maxsus pedagogika

Anomaliya 
— kamol topishning umumiy qonuniyatlaridan chetga chiqish.
21 4

---

Apatiya 
—  loqaydlik,  ruhsizlik  holati,  qiziqishlarning  bo'lmasligi, 
m a’yuslik.
A rtikulyatsiya 
—  nutq  tovushlarini  talaffuz  qilish  vaqtida  nutq 
organlarining  ishi  (lab,  til,  tanglay,  tovush  pardalari,  tomoq  nervlari  va 
mushaklari).
Assotsiatsiya 
— tasawurlarning  (psixologik)  bogianishi;  ongda  vujudga 
kelgan  tasavvur  o'ziga  o ‘xshash,  yondosh  yoki  qarama-qarshi  tasavvur 
tug‘diradi.
Asteniya 
— yuqumli, somatik kasalliklar yoki miyaning lat yeyishi oqibatida 
vujudga keladigan, tez charchashlik, jahldorlik va ish qobiliyatining pasayishida 
ma’lum  boMadigan  asabiy-mhiy  zaiflik.
Asfiksiya 
— bo‘g‘ilish. Bolalarda asfiksiya tug‘ilish vaqtida ona organizmidan 
plansent  (yo‘ldosh)  orqali  kislorod  kelishi  to ‘xtab  qolishi  oqibatida, 
bolaning  o ‘zida  o ‘pka  bilan  nafas  olish  hali  boshlanmagan  paytda vujudga 
keladi.  Asfiksiya vaqtida  nafas olish  to‘xtab qoladi,  yurak  faoliyati buziladi. 
Sun’i^/ nafas olishdan va qo‘zg‘atuvchi doiralardan foydalanib, chaqaloqning 
hayoti  saqlab  qolinadi.  Chuqur va  uzoq  davom  etadigan  asfiksiya  bolaning 
halokatiga  yoki  uning  umumiy  kamol  topishining  buzilishiga  olib  kelishi 
mumkin.
Affekt 
—  ruhiy  xastalikka  sabab  bo‘ladigan  vaziyatda  to‘satdan  vujudga 
keladigan  asabiy-ruhiy  qo‘zg'alish.  Affekt  holatida  bosh  miya  qobig‘ining 
nazorat  qilish  faoliyati  birmuncha  zaiflashadi.  Affekt  vaqtida  yuz  bo'zarib 
yoki  qizarib  ketadi,  ko'z  qorachig‘i  torayadi  yoki  kengayadi,  lab  va  qo‘l- 
oyoq titraydi.  Affekt  ko‘pincha  nerv sistemasi  barqaror boimagan  kishilarda 
uchraydi.
Alahlash 
—  ruhiy  kasallik  simptomi,  bunda  bemorning  mulohazalari, 
gaplari real voqelikka to‘g‘ri  kelmaydi va uni korreksiya qilib bo‘lmaydi. Ruhiy 
xastalik vaqtida  alahlash  ba’zan  intellekt va  yurish-turish  uncha buzilmagan 
holda ro‘y berishi, ba’zan esa yurish-turish keskin o ‘zgargan holda (patologik 
shubhalanish,  ta ’qib  vasvasasi,  o ‘zini  o‘ldirish  fikri  va  hokazo)  ro‘y  beradi 
hamda uzoq vaqt barqaror xarakterga ega bo‘ladi. 0 ‘tkir infeksion kasalliklar, 
zahar  yoki  alkogol  bilan  zaharlanish  vaqtidagi  alahlash  uncha  uzoq  davom 
etmaydi,  o ‘qtin-o‘qtin  xarakterga  ega  bo‘ladi  va  hushdan  ketish,  umumiy 
betoqatlik  va gallutsinatsiya  (miya  chalg‘ishi)  bilan  qo‘shilib  ketadi.