Maxsar -sistematikasi, morfologiyasi Efirmoyli ekinlar morfologiyasi

Maxsar -sistematikasi, morfologiyasi
Efirmoyli ekinlar morfologiyasi.
Reja:

1. 
   Maxsarning axamiyati va biologiyasi
   
2. 
   Kashnichning axamiyati, biologiyasi va yetishtirish texnologiyasi
   
3. 
   Arpabodiyonning axamiyati, biologiyasi va yetishtirish texnologiyasi
   
4. 
   Kora ziraning axamiyati, biologiyasi va yetishtirish texnologiyasi
   
5. 
   Yalpizning axamiyati, biologiyasi va yetishtirish texnologiyasi
   
6. 
   Mavrakning axamiyati, biologiyasi va yetishtirish texnologiyasi
   

1.Axamiyati. Kunjut eng qimmatli moyli ekinlardandir, uning urugida 48-63% moy, 16-19% oqsil va 16-17% azotsiz moddalar mavjud. Uning yogi yarim kuriydigan, yod soni 103-112 ga teng, sovo`tish usuli bilan olingan kunjut moyi istyemol uchun eng yaxshi moy xisoblanadi, konserva konditer maxsuloti margarin tayyorlashda va tabobatda ishlatiladi. kobigidan tozalangan va urugi maydalangan kunjutdan yuqori navli xolva tayyorlanadi (Taxin xolvasi).
Kunjut kunjarasida 40% oqsil, 8% moy bo`ladi, u kandolat sanoatida keng qo`llanadi va mollarga oziq sifatida beriladi.
Tarixi -Vatani Afrika, O`rta Osiyoga u Xindistondan kelgan. Yer yuzida ekin maydoni 6,73 mln.ga. Kunjut Xindiston, Pokiston, Xitoy, Meksika, Afrika va O`rta Osiyoda ekiladi. Uzbekiyetonda 1998 yil 2,85 ming.ga yerga ekilgan, O`rtacha xosil, 4,1s\ga bo`lgan. Suvli yerlarda 8-10 s\ga xosil beradi.
Sistematikasi. Kunjut bir yillik o`simlik bo`lib, kunjutlar Redaliaceae - oilasiga, Sesamum Endicum avlodiga mansub ekindir. Ildizi uk ildiz bo`lib, tuproqka 1 m chukurlikkacha kirib boradi. Poyasi tik o`sadi, buyi 1,5 m gacha o`sadi, yumshok tuk bilan koplangan. Barglari bandli, navbat bilan yoki karama-karshi joylashgan. Uz uzidan changlanadi. Asalari yordamida chetdan xam changlanishi mumkin.
Mevasi tukli chuzik ko`sakcha. Xar Qaysi ko`sakchada 70-90 tadan don bo`ladi. 1000 donasining vazni 3-5 g keladi.