Mavzy №11. Tushunchalarni shakllantiruvchi mantiqiy usullar Reja

IY.
Fikr yuritishda tushunchalar bilan boglik xatoliklar.Talaba reja asosida
mantiqiy 
hatoliklarni keltirib chiqruvchi sbablar mohiyatini tushunishi zarur.
 Mantiqiy xatolar
- muhokama 
yuritish jarayonida mantiq qonunlari va qoidalarining buzilishi yoki ularga amal qilmaslik natijasida vujudga keluvchi 
notoʻgʻri fikrlar. Quyidagilar Mantiqiy xatolarning kelib chiqishiga sabab boʻladi: a) toʻgʻri tafakkur yuritishga xos 
asosiy krnunlarning (ayniyat, ziddiyat, yetarli asos, uchinchisi istisno krnunlari) talablari bajarilmasligi; b) 
tushunchalarning notoʻgʻri taʼriflanishi; v) xulosa chiqarish qoidalarining buzilishi. Mantiq ilmida isbotlash va rad 
etish qoidalarining buzilishi bilan bogʻliq Mantiqiy xatolar alohida oʻrganiladi. Bu xatolar 3 turga boʻlinadi: 1) tezisga; 
2) asosga; 3) isbotlash usuliga aloqador boʻlgan xatoliklar. Tezisga taallukli xatoliklar "tezisni almashtirish" deb 
ataladi. Asosga taallukli xatoliklar "xato fikrlarga chin deb asoslanish", "asoslarni avvaldan taxminlash" bilan bogʻliq. 
Isbotlash usuli bilan bogʻliq xatolik tezisga aloqador boʻlmagan dalillar asoslanilganda, xulosa chiqarish qoidalari 
buzilganda vujudga kelad

 Mavzuni takrorlash uchun savollar: 
1. Mantiq fanining predmeti va ahamiyatini izoxlahg. 
2. Mantiq fani va til qanday bog’liq?. 
3. Formal mantiqning asosiy qonunlarini tushuntirib berign. 
Mavzuni mustahkamlash uchun tavsiya etiladigan zamonaviy
pedagogik texnologiyalar : mashq echish. 
Tavsiya etiladigan adabiyotlar: 
 1.
Xayrullayev M. M., Haqberdiyev M., Logika, T., 1984;

---

 2.Sharipov M., Fayzixoʻjayeva D., Mantiq (maʼruzalar matni), T., 2001