Mavzu: Pedagogika faning nazariyasi va tarixi. Reja

Ma’rifat – kishilarning ongini, bilimini, madaniyatini oshirishga qaratilgan ta’lim-tarbiya. U tabiat, jamiyat va inson mohiyati haqidagi turli bilimlar, ma’lumotlar majmuasini ham bildiradi. Ma’rifat tushunchasi madaniyat, ma’naviyat tushunchalari bilan ham bog’liq. Ma’rifat ma’naviy qaramlikni ham bartaraf qiladi. Insonga kuch, qudrat ato etadi. U kishilarni jaholatdan qutqaradi, buzuq ishlardan qaytaradi, yaxshi xulq, odob va axloq egasi bo’lishga yordam beradi. Ma’rifatli kishilardan tashkil topgan jamiyat ravnaq topadi, kelajagi porloq bo’ladi. Ma’rifat – bilim va madaniyatning qo’shma mazmuni bo’lib, maorif va uni yoyish vositasidir. Ma’rifatni hayotga singdirish ta’lim-tarbiya, maorif tizimi orqali amalga oshiriladi. Buyuk ajdodlarimiz Imom Buxoriy, Imom Moturidiy, Hakim Termiziy, Ahmad Yassaviy, Bahouddin Naqshband kabi allomalar o’zlarining beqis ma’rifatlari bilan umuminsoniy madaniyatimizning rivojlanishiga ulkan xissa qo’shganlar. Abu Rayxon Beruniy, Ibn Sino, Amir Temur, Mirzo Ulug’bek, Navoiy, Zaxiriddin Muxammad Bobur ma’rifatni ilm, amal, odob bilan o’zaro bog’liq hislatlar deb hisoblaganlar. Ularning fikriga ko’ra, kishining odobi, xulqi uning ma’rifati, bilimdonligi bilan chambarchas bog’liq bo’lib, inson qanchalik ma’rifatli bo’lsa, uning xulqi ham mukammal bo’ladi. Turkistonda ma’rifatchilik g’oyalarining tarqalishi Gulxaniy, Axmad Donish, Ogahiy, Nodira, Uvaysiy, Anbar Otin, Muqimiy, Furqat, Zavqiy kabi ijodkorlar nomi bilan bog’liq. 20 asr boshidagi jadidchilik harakatining ilg’or vakillari – Behbudiy , Avloniy, So’fizoda, Fitrat, Hamza, Abdulla Qodiriy, Cho’lpon singari yozuvchi va shoirlar xalqning ijtimoiy ongini ma’rifat asosida tarbiyalash uchun fidoiylik ko’rsatdi. Jadidlarning olib borgan barcha ishlari ma’rifatchilikka xizmat qildi. Mamlakatimiz istiqlolga erishgandan so’ng xaqiqiy ma’rifatni tiklash va taraqqiy ettirish uchun keng imkoniyatlar yaratildi.