Mavzu: ozon qatlamida sodir bo’layotgan o’zgarishlarni geoekologik oqibatlari

O’simliklar 
kasalligi.
O’tkir darajali 
UB-nurlari 
ziroatchilik 
va 
o’rmonzorlarga ham salbiy ta’sir ko’rsatadi. O’simliklarning ko’p turlari yo’q 
bo’lib ketishi xavfida bo’ladi. O’simliklar ichida UB-B nurlanishining halokatli 
ta’siriga eng sezgir bo’lib no’xat va dukkakli o’simliklar chiqdi. Shuningdek 
kartoshkaning bir necha turlari, pomidor, qandlavlagi, soya dukkaklari hattoki, 
makkajo’xori, qora javdar, kungaboqarning ham hosildorligi pasayadi. Iqlim 
o’zgarishi o’simliklarning davriy yorug’lik darajasi, harorat, namlik kabi tashqi 
omillarga bog’liq bo’lgan yashash qobiliyatiga ta’sir ko’rsatishi mumkin. 
Ko’p mamlakatlarda yuqorida aytib o’tilgan o’simliklar oziq-ovqat 
mahsulotlarining asosiy qismini tashkil etadi. Ozon qatlamini saqlaydigan choralar 
o’z vaqtida ko’rilmasa, biz iste’mol qilayotgan taomlar ham o’zgarib ketishini 

---

23 
o’zingiz tasavvur qila olasizmi? Ozon qatlami yemirilishi natijasida sayyoramizda 
ocharchilik boshlanishi mumkin Qishloq xo’jalik o’simliklarining yangi turlari 
paydo bo’lgan holda mutasiya jarayonlari yuz berishi mumkin. 
“Ozon tuynugi”ning jonsiz tabiatga ta’siri.
Yer yuzasiga yetib keladigan 
infraqizil nurlanishning ortishi sababli sayyoraning issiqlik maromini o’zgartirishi 
mumkin, ya’ni iqlim isishining aniq xavfi mavjud. Bu atmosferadagi sirkulyatsiya 
jarayonlari o’zgarishiga, suv resurslarining qayta taqsimlanishiga olib 
keladi.Muzliklar erishi natijasida Dunyo okeanining suv satxi ko’tarilishi va sohil 
bo’yidagi joylarni suv bosishi mumkin. 
Shahar va qishloqlarda quyosh nurlarining buzilish ta’siri qurilish 
metallariga, imoratlarga va transport magistrallariga, qadoqlash metallariga 
kuchayadi va bu bo’yoq qoplamalarining kuyib ketishiga, tom yopqich va boshqa 
materiallarni yemirilishiga, yo’llar sifatining yomonlashishiga olib keladi.
Ko’p mamlakatlarda yuqorida aytib o’tilgan o’simliklar oziq-ovqat 
mahsulotlarining asosiy qismini tashkil etadi. Ozon qatlamini saqlaydigan choralar 
o’z vaqtida ko’rilmasa, biz iste’mol qilayotgan taomlar ham o’zgarib ketishini 
o’zingiz tasavvur qila olasizmi? Ozon qatlami yemirilishi natijasida sayyoramizda 
ocharchilik boshlanishi mumkin Qishloq xo’jalik o’simliklarining yangi turlari 
paydo bo’lgan holda mutasiya jarayonlari yuz berishi mumkin.