Mavzu: Kasbiy ta’lim o’qituvchisining individual metodik faoliyati

O’quv materialini tushuntirish metodi

Pedagog tomonidan o’rganilayotgan mavzuning narsa, hodisa va voqealarning mazmunini xarakterlaydigan tushuncha, qonun va qoidalarni uqtirishdir. Bu metod ko’proq matematika, fizika, ximiya, ona tili, rus tili va shunga o’xshash fanlarni o’qitishda ko’proq qo’l keladi. Pedagogning ma’lum bir fanning u yoki bu mavzuga oid qonun, qoidalarni qanchalik asosli ekanligini faktlar, misol va dalillar keltirish, shuningdek masalalar, misollar ishlash yo’li bilan isbotlab beradi.

Bu jarayonga talabalarning aktiv ishtirok etishlarini ta’minlamay turib, ko’tilgan maqsadga erishib bo’lmaydi. Ayniqsa bayon qilinayotgan materiallarini umumlashtirish va hulosalar chiqarishda talabalarning o’z mulohazalari bilan ishtirok etishlarini ta’minlash muhim.

Ma’ruza metodi

Bu metod o’quv materialini hajmini kattaligini, mantiqiy tuzilishi, obrazlari isbot va umumlashtirishning anchagina murakkabligi bilan farqlanadi. Agar hikoya darsning bir qisminigina egallasa, ma’ruza odatda ularni to’la qamrab oladi. Ma’ruza davomida muammoli vaziyatlarni vujudga keltirish, mavzuga oid ko’rgazmali materiallarni namoyish etish, ma’ruza oxirida umumiy hulosalar chiqarish kabilar samaradorlikni oshiradi. Ma’ruza metodi keng qamrovli axborotni talabalarga etkazishda juda ham qo’l keladi.

Suhbat

Bu metod asosan savol-javob yo’sinida olib boriladi. Suhbatlarning ma’lum maqsadga qaratilganligi ularning xarakterini belgalaydi. Suhbat evristik xarakterda, etik xarakterda, instruktiv metodik xarakterda bo’lishi mumkin.

Suhbat metodi talabalarni faol ishtiroki orqali o’tkazilganligidan mustaqil fikrlash, hulosalash kabi xislatlarni talabalarda shakllantiradi. ¹⁰