Mavzu: Elektromontaj ustaxonasi bilan tanishuv. Texnika xavfsizligi qoidalariga rioya etish


Reja: Elektryoriti shqurilmlarini ishlatish



Download 0,8 Mb.
bet25/36
Sana10.09.2022
Hajmi0,8 Mb.
#848541
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   36
Bog'liq
Maruza el st

Reja:

  1. Elektryoriti shqurilmlarini ishlatish.

  2. Elektr qizdirish qurilmalarini ishlatish.

  3. Maishiy uy-ro’zg’or elektr jixozlarining ishlatilishi.

Yoritish qurilmlarining ishlatishi
Elektriste’molchilariichidaengko’pqisminiyoritishvanurlatishvositalarihisobla nadi. Ularnisbatankamquvvatlibo’lsada (P=0.025-100 kVt),
elektrenergiyaiste’molining 8-10% salmog’initashkilqiladi.
Xonalarni,maydonvayo’laklarni,binovainshoatlarniyoritishnormalishfaoliyatiniolibborishga, harakatlanishga,damolishgaqulaysharoityaratadi, insonlarningturmishsharoitiniyaxshilaydi.
Elektryoritishvanurlatishvasitalariningekspluatattsiyasidaelektrjixozlarnisozxo ldaushlash, yoritishvanurlatishrejimlarigarioyaqilish, energiyasarfinikamaytirish, elektrjixozlarningtexnik iqtisodiyko’rsatkichlarni yaxshilash borasida muntazam tashkiliy va texnik tadbirlar amalga oshiribturiladi.
Eskirganlampalarnialmashtirish.
Ishlabchiqarishkorxonalargaturlixilyorug’likmanbalariishlatilibkelinmoqda.
Ularningba’zilarieskiloyihalarasosidao’rnatilganbo’lib,
pasttexnikiqtisodiyko’ rsatkichlargaegadirlar.
Hozirda kata xonalarni yo’ lak va maydonlar ni yoritishda mavjud cho’ g ’ lanmalampalar,lyumenest sentlampalar bilan almashtirilmoqda.
Lyumenest sentlampalar kam energiya iste’mol qilib, yaxshi yoritilganlik hosil qiladi.
Yorug ’ lik nurlarining to’ lqinuzunligikunduzgitabiiyyorug ’ liknurlarigayaqinbo’lib, xizmatmuddati 5-8 barobarko’proqdir. Masalan 100 Vtquvvatlicho’g’lanmalampa 1500 lyumenyorug’likoqimibersa, 40 Vtlilyumenestsentlampa 3000 lyumendanko’proqyorug ’ likoqimiberadi.
Bundantashqarilampalardaishlatishdavomidayorug’likoqimikamayibboradi. Masalanxizmatmuddatioxiridacho’ g ’ lanmalampadayorug ’ likoqimi 15% kamayadi, lyuminestsentlampada- 45%, yuqoribosimliDRLlampada- 30%. SHuninguchun, ayniqsarazryadlilampalarni, xizmatmuddatibitgach (8-10 mingsoat) yangilarigaalmashtirish, yangiyorug’likmanbalario’rnatishkerakbo’ ladi.
YOrug’likqurilmalariningishrejimlariniavtomatlashtirishelektrenergiyaiste’mo linitej ash, lampalarningxizmatmuddatlarinioshirish,
optimalyoritishrejiminita’minlashimkoniyatiniberadi. Tashqimaydonlar,
ko’ chalarniyoritishtiziminiavtomatlashtirisKuchunFR-2, FRM, AOtiplifotorelelar,
programmaliboshqarishqurilmalari (PRUS) vaboshqalarishlatiladi.
Programmalirostlashtizimlariyordamidaichkixonalarnivatashqiyoritishniishchirejimi, navbatchirej imi, avariyalirej imivaboshqarej imlaritanlabishgatushiriladi.
Texnologikjarayonlarnitungismenalardaoptimalrejimbilanishlabturishnita’minlaydi. Turlixilmashinasozlikvaogirsanoatob’ektlaridaelektryoritishvositalarinimarkazlashtiril ganholdaboshqarisKuchunimpulsliteleboshqarishtizimlari, kompyutertarmog ’ ibilanbog ’ langantizimlarishlabchiqilgan.
Boshqarishtarmog ’io’ rnigaob’ ektdagi 0,4 kVlitarmoqdanfoydalansabo ’ladi.

  • Oritishtarmog ’ idanominalkuchlanishniushlabturishayniqsacho ’ g ’ lanmalampalaruchu nmuhimdir. Kuchlanishpasaygandalampaningyorug’likberishitezpasayibboradi.

Kuchlanishortganidaesalampaningxizmatmuddatitezqisqaradi. Masalan,
agarkuchlanish 10% gaortiqbo’lsa, cho’g’lanmalampa 1500 soato’rnigaT=300 soatginaishlayoladi, 15% gaortiqbo’lsa, T=90 soatnitashkilqiladi.

  • Oritishtarmoqlaridakuchlanishortishinazoratqilinadi.

Kuchtransformatoriningikkilamchichulg’amidakuchlanishavtotransformatorlar, tiristorlar, rezistorlaryordamidachegaralabturiladi.
Ularkuchlanishnistabillashtiribyokichegaralabturishrejimlaridabo’lishlarimumkin. Bundayqurilmalarbirnechaguruhyorug’likmanbalaritarmog’idakuchlanishniavtomatros tlabturadi. PUEqoidalaribo’yichayoritishtarmog’idakuchlanishnio’ zgarishi ±2,5% debbelgilangan.
Kuchlanishxavfilampalartransformatorgayaqinyokitarmoqoxiridabo’lsamavj udbo’ ladi. CHunkipastkuchlanishlitarmoqlardaoptimaltarmoquzunligi 0,2-0,4 kmbo’ lib, bumasofahardoimhamshundaybo’ lmaydi. L=500
metrdanortsakuchlanishme’yoridanpastbo’libketadi.
T ransformatorgayaqinj oylardaesakuchlanishme’ yoridanyuqoribo ’ladi. Kuchlanishpastbo’lishilyumenestsentlampalarniishgatushirishdako’proqseziladi.
Y Orug’likmanbalaritozasaqlash. Ko’pchilikyoritgichlar,
lampalarshishasirtlibo’ladivaularnitozaligi, changiartilganligi,
yorug’likberishko’ rsatgichlarigata’ sirqiladi.
YOrug’liknurlaridansamaralifoydalanisKuchunxonalarningichkidevorlarinioqv aochiqranglargabo’ yashoynalarnioqpardalarbilanto’ si shzarur.
Agarxonadevorlarivashiftioqrangdabo ’lsa, yorug’liknuriningqaytishkoeffitsiyentin= 75% bo’ladi.
Devorlarchangyokisuvoqbo’yichaqolganbo’lsan = 10-15% nitashkilqiladixolos.
SHuninguchunxonadevarlariyoritgichlarsirtibelgilanganmuddatlardatozalabtur iladi. Y Oritgichlarnitozalashdaulartarmoqdanaj ratibqo ’ yiladi.
Kuchlichangajralibturuvchixonalarda (ozuqatsexi, paxtatozalashtsexi) 15 kundabirtozalabturiladi. Boshqabinolardaob’ektharakterigaqarab 1 oydan 4 oygachabirmartatozalabturiladi.
Nurlatishqurilmalariningnurlatishrejimlariufirmetrlaryordamidanazoratqilibtur iladi. Ularultirabinafsha (OBU, OBSH, OBNU) yokiinfraqizilnurlar (SSPO, ORI, EO, ORK-2, OU-4) yokiunvirsal (KKUF, «LUG») bo’lishimumkin. Harbirqurilmaningishlatishsharoitlaridankelibchiqibtexnikqarovmuddatlaribelgilanidi. Texnologiktalablardankelibchiqibharbirqurilmaningishrejimlaribelgilanadi. Qurilmalareskigansariularniishmuddatlari (nurlatishvaqti) ortibborishizarur. Agarlampadanchiqayotgannurlarintensivligi 30% danortiqpasaysa,
uyangisigaalmashtirilishizarur.
Nurlatishqurilmalariishlatilgandaxonalarshamollatilibturilishi, tirikorganizimlarigata’sirlarihisobgaolibishrejimlarianiqlanishizarur. Barchasanitarvaxavfsizliktexnikasiqoidalarigarioyaqilibishlarbajarilishizarur. Xizmatchilarmaxsusko’ zoynak, himoyakiyimidabo’ lishlarilozim.
YOritishvanurlatishvositalariningtexnikishlatishularniishonchliishlabturishinit a’ minlovchitexnikxizmatko ’ rsatishvaj oriyta’mirlarnio’ zichigaoladi.
Y Oritgichlarnitexnikxizmatirej aasosida 3 -6 oydabirmartao’tkazibturiladi.
T exnikxizmatko’ rsatishtadbirlaritexnologikpauzavaqtlardalampalarnio ’ rnatilganj oyda o’tkaziladi. Tipaviyishhajmiquydagilarnio’zichigaoladi: yoritilganlik,
yorug’liknurlarimiqdorinio’lchash; changvaiflosliklardantozalash;
qurilmalarningishchiholatitekshiriladi,
lapalarningquvvativaboshqako’rsatgichlarirejimko’rsatgichlarigato’g’rikelishitekshiril adi, shishakolbavato’ siqlarbutunligi, korpusdayoriqlaryo’ qligiko’ riladi,
patronko’zdankechiriladivatozalanadi, ulanishkontaktlaritekshiribtozalanadi,
bo’shashganmaxkamlanishlarqotiriladi,
armaturagakirishjoylaridasimlarningizolyatsiyasitekshiriladi, korpusi
yerlanganligitekshiriladi, armaturaholati, lampaningjoylashganlikholatiko’rsatiladi. Gazrazryadlilampalarningishgatushirishirostlashvositalariningholatitekshiriladi: drossel, kondensatorvastarterishgayaroqlibo’lishizarur.
YOritishvanurlatishkurilmalarningjoriyta’miriyilliktexnikqarovvata’mirgrafigiasosida

  1. 24 oydabirboro’tkaziladi. Joriyta’miryoritgichlarnijoyidan yechibolib, maxsusjoydayokiustaxonadata’mirqilinadi. Bundaquydagitadbirlarbajariladi:

qurilmanitozalash, qismlarigaajratish, nosozliklarnianiqlash, izolyatsiyasinitekshirish, zarurbo ’lsato’g’ irlash, bo’ yoqqilish; to’ suvchirominioqranggabo’ yash,
sxemaniyanayig’ishdetallarnijoyigamahkamlash, simlarningizolitsiyasini,
kontaktlarisozligi, lampalarningbutunligitekshiribko’riladi.
T o ’ liqyig ’ ilganqurilmalarniishchiholatitarmoqqaulabtekshiribko’ riladi, yorug ’ likoqimio’ lchabko’riladi.
Gazrazryadlampaliyoritgichvanurlatgichlardayanahimoyalovchishishato’siqva romningholati, rezitorlarsozligi, kondensator, drossel,
staterlarningishchiholatitekshiriladi. Zarurbo’lsa, nosozliklarj oyidayo’qotiladi.
YOritgichvanurlatgichlarishlatishdauzilishlarbo’lmasligiuchunelektrotexnikxizmatba’ zasidaularningehtiyotqisimlaribo’lishizarur. Mavjudlampalarmiqdoridanfoizlarda: cho’g’lanmalampalaruchun- 100%; gazrazriyadlilampalar 20...40%; patronlar- 2%; startyorlar- 6%; drossel- 3%; himoyalovchishishato’siqlar- 12%; zichlovchirezinabaldoqlar- 20%.
YOritishvanurlatishqurilmalarinitexnikishlatishqilishqoidalarigarioyaqilmaslik
ularningsamaraliishlashinipasaytiradivaxizmatchixodimlarvahayvonlarnielektrtokibila
nshikastlanishxavfinioshiradi.
Elektrqurilmalaridaavariyasodirbo’lgandaqattiqqizishhollarivujudgakeladi,
buholatdetallarnio’taqizishigavayong’inchiqishigayokiportlashigaolibkelishimumkin.
Yoritishvanurlatishqurilmalariniishlatishgaqabulqilibolinayotgandaquyidagilar
tekshiriladi:
1)
qurilmalartomonidanhaqiqiyyoritilganlikyokinurlatilganliknita’minlaganligi;

  1. o’tkazgichsimlarnimarkasi, ularningko’ndalangkesimyuzasivajoylashtirishusuliniloyihagamosligi;

3)
o’tkazgichsimlarniulashsxemasivafazalarbo’yichayuklanishlarnitaqsimlanishi;

  1. saqlagichelementlarniloyihagamosligi;

  2. izolyatsiontayanchlarni, apparatlarni, detallarni,

konstruktsiyalarniqotirishishonchligi;

  1. o’tkazgichsimlarningizolyatsiyaqarshiliginime’yorlargamosligi.

Yoritishvanurlatishqurilmalariniishlatishqilishdanmaqsadqurilmaninghammael ementlarinisozholatdaushlashvaularnisamaraliishlashinita’minlash. Qurilmalaryaratayotgano’ rnatilgandaraj adagiyoritilganlikniyokinurlatilganliknita’ minl asKuchuntarmoqkuchlanishiningqiymatinihamdayoritgichvanurlatgichlarningumumiyh olatinitekshiribborishkerak.
Kuchlanishqiymatinihaddantashqario’zgarishisabablarinianiqlab, unitezdabartarafqilishkerak. YOritgichlarnitozalabturishkattaahamiyatgaega,
chunkichanghisobigaularningFIKhamdayoritilganligi 1,5.. .2 martakamayishimumkin. YOritgichvanurlatgichlarnitozalashdavriularniqandaysharoitdaishlatishqilinishigabog’l iq: ko’ pchanglixonalarda-oyigato’ rtmarta; kamchanglixonalarda-oyigaikkimarta;
tashqiyoritishda-yiligauchmarta.
Normalmuhitlixonalardaizolyatsiyaningholatiniikkiyildakamidabirmartavaog’i
rmuhitlixonalardayiligakamidabirmartatekshirishkerak.
O’tkazgichsimizolyatsiyasingqarshiligiikkitayonmayonturgansaqlagichdankeyinuzgic hlarniyoqilgan, eruvchanquymaolibquyilganvalampaburabolinganholatidao’lchanadi. Izolyatsiyaqarshiliginingqiymati 0,5 MOmdankambo’lmasligikerak.
NurlatishqurilmalariniishlatisKuchunularganurlatishrejimi-ninggrafik- jadvalituziladi. Tarmoqkuchlanishiningo’zgarishi 5%
yuqoribo’lgandaberilgannurlanishninurlatishrej imigamoso’ zgartirishkerakbo’ladi. UBnurlarimanbalariyaratayotgannurlatilganliknima’lumdavrlardaufimetrbilantekshirib turishkerak.
Lampanieskirishdavrioshibborgansarimosravishdanurlatilganlikvaqtinihamoshiribbori shkerak. Y Oritishqurilmalariningoldingayurish-
qaytishharakatiavtomatlashtirilganbo’ladi. Qurilmato’xtagandaavtomatikravishdatarmoqkuchlanishiuziladi.
Nurlatishyokiyoritishqurilmalaridanfoydalanayotganxizmatchilartexnikaxavfsi zligibo’yichakamida III-guruhkvalifikatsiyasigaegabo’lishikerak. Ayniqsa,
nasosstantsiyasidanurlatishqurilmalaridanfoydalanganimizdaxizmatchilarnixavfsizligi gae’tiborberishimizzarur,
chunkinasosstantsiyasio’taxavflixonalarkategoriyasigakiradilar.

Download 0,8 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   36




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish