Mavzu: Ekstraksion qurilmalarda ekstraktorni hisoblash

Lentali ekstraktorlar ko`pincha tarkibida yog` bor materiallardan (pista, chigit va h.) yog`ni ekstrakstiyalash uchun qo`llaniladi (5.68-rasm).
Maydalangan qattiq faza (pista) lentada yupqa qatlam holida uzatilsa, ekstragent - benzin yoki geksan esa nasoslar yordamida lentadagi xom - ashyoga purkaladi. Qattiq material va ekstragentlarning o`zaro harakati kombinastiyalangan, murakkab bo`lib, ya’ni har bir bo`limda o`zaro kesishgan va ekstraktorning butun uzunligi bo`ylab qarama–qarshi yo`nalishda harakatlanadi. Ekstraktor konstrukstiyasi qattiq material va ekstragentning o`zaro yaxshi to`qnashuvini ta’minlay olmaydi. Shuning uchun, ekstrakstiyalash jarayoni juda kichik tezlikda kechadi. Demak, xom - ashyodan yog`ni to`la ajratib olish uchun ekstrakstiya jarayoni bir necha pog`onali qurilmada olib borish kerak.



Mavhum qaynash qatlamli ekstraktorlar. Bu turdagi qurilmalarda qattiq material zarrachalar yuzasi butun jarayon mobaynida turbulent oqim bilan yuvilib turadi, ya’ni to`qnashuvda bo`ladi. Natijada ekstrakstiyalash va eritish jarayonlari intensivlashadi.
Trubali ekstraktor ketma - ket ulangan truba 1 lardan iborat bo`lib, ulardan qattiq, mayda zarrachali suyuqlik nasosi 2 yordamida haydaladi. Ma’lumki, temperatura ortishi bilan jarayon tezlashadi. Shuning uchun, trubalar bug` qobig`i 3 bilan o`ralgan. Nasos to`satdan to`xtab qolgan hollarda, truba ichidagi qattiq quyqalarni devorga o`tirib qolmasligi uchun yuvib yuboriladi. Buning uchun tepada joylashgan idishdan trubalarga suv yuboriladi. Ushbu qurilmalarda ekstrakstiyalash jarayonining intensivligi, unda ideal siqib chiqarish rejimiga yaqin sharoit yaratilishi bilan bog`liqdir. Qurilmada fazalar qarama - qarshi harakat yo`nalishini qo`llab bo`lmasligiga sabab, qattiq jismning mayda zarrachalari suyuqlik bilan chiqib ketishidir.
Mavhum qaynash qatlamli ekstraktor. Stilindrsimon kolonna 1 ga pastki shtuster 2 orqali eritma uzluksiz ravishda uzatiladi. Shtuster 2 orqali kiritilgan eritma belgilangan tezlikda taqsimlovchi panjara 3 teshiklaridan o`tadi va maydalangan qattiq material qatlamini mavhum qaynash holatiga keltiradi.
Boshlang`ich material qurilmaning yuklash trubasi 7 orqali mavhum qaynash qatlamiga uzatiladi. Odatda, mavhum qaynash qatlami bir necha metr bo`ladi. Qurilmadan chiqishda yuqori konstentrastiyali eritma olish mumkin. Konstentrlangan eritma halqasimon tarnovga tushadi va shtuster 5 orqali tashqariga chiqariladi. Hosil bo`layotgan qattiq qoldiq taqsimlovchi panjara 3 dan ozgina yuqorida joylashgan shtuster 6 orqali uzluksiz ravishda chiqarib turiladi.

Bunday ekstraktorlar tuzilishi sodda va kam metall sarflanadi. Undan tashqari, jarayon intensivligi katta va qattiq jismdan kerakli komponentni ajratish darajasi yuqori.

Hisob qismi