Mavzu: ”Dunyo dinlari tarixi” fani maqsad va vazifalari Maqsad

Mustahkamlash:
1. Konfutsiylik dini qayerda va qachon paydo bo’lgan?
2. Konfutsiylik dinini asoschisi kim?
3. Konfutsiylik qanday ta’limot?

Dars yakuni: baholarni e’lon qilish
Uyga vazifa: mavzuni o`qib savollarga javob yozish.

Fan: Din tarixi
Mavzu: Nazorat ishi - 2
Maqsad:
Ta`limiy: o`quvchilar o`tilgan mavzular bo`yicha egallagan bilimlarini tekchirish, mustahkamlash
Tarbiyaviy: o`quvchilarni diniy bag`rikenglik ruhida tarbiyalash
Darsning borishi:
Tashkiliy qism
Navbatchi axboroti
O`tilgan mavzuni so`rash
Nazorat shakli: yozma
I variant

1. Zardushtiylik dini tarixi.

2. Yahudiylik ta’limoti.

3. Hinduiylik dini tarixi va ta’limoti.

II variant

1. Zardushtiylik dini ta’limoti.
2. Yahudiylik dini tarixi.
3. Hinduiylik dini tarixi va ta’limoti.


Uyga vazifa: Takrorlash
Fan: Din tarixi 9- sinf
Mavzu: Buddaviylik dini tarixi
Maqsad:
Ta`limiy : o`quvchilarga Buddaviylik dini tarixi ma’lumot berish
Rivojlantiruvchi: o`quvchilarni diniy ta`limotlarni taqqoslay olish, tahlil qilsh qobiliyatlarini rivojlantirish
Tarbiyaviy: o`quvchilarni diniy bag`rikenglik ruhida tarbiyalash
Dars turi: yangi bilim beruvchi
Dars usuli: og`zaki, savol-javob
Dars jihozi: Elektron darslik, xarita, tarqatmalar
Darsning borishi:
Tashkiliy qism
Navbatchi axboroti
O`tilgan mavzuni so`rash
Yangi mavzuning bayoni:
Jahon sivilizatsiyasining qadimgi markazlaridan biri bo‘lgan Hindistonda miloddan avvalgi VI asrda buddaviylik (sanskrit tilida buddha – osoyishtalikka va buyuk haqiqatga erishgan degan ma’nolarni anglatadi) dini yuzaga kelgan. Yangi diniy ta’limotning vujudga kelishi turli sabablar bilan bog‘liq bo‘lgan. Miloddan avvalgi VI asrda o‘nlab mayda knazliklarga bo‘linib ketgan Hindistonda davlat hokimiyatini markazlashtirishga harakatlar kuchaygan. Hindiston jamiyatining juda ko‘p kastalar (portugal tilida casta – irq, urug‘, tabaqa)ga bo‘linib ketishiga sababchi bo‘lgan braxmanizm bunday jarayonlarni rag‘batlantirmagan. Shu bois bir-biridan sun’iy ravishda ajratib tashlangan kastalarni (Hindistonda varna deb ataladi) umumiy maqsad atrofida birlashtirishga turtki beruvchi mafkuraga zarurat tug‘ilgan. Miloddan avvalgi II ming yillikning o‘rtalarida Hindistonning Shimoliy va Markaziy qismini bosib olgan oriy qabilalarining diniy e’tiqodi va mahalliy qabilalar dinlarining sintezi natijasida vujudga kelgan braxmanizm hind jamiyatining kastalarga bo‘linishini muqaddaslashtirishi bilan birga, diniy ta’limotning tilsimotlarini, hukmron braxmanlardan tashqari boshqa kastalarni tanishtirishni istamagan. Davlatchilik rivojlanishining ilk bosqichlarida bunday holat hech kimni ajablantirmagan bo‘lsa-da, keyinchalik davlat hokimiyati timsolida o‘z qo‘lida kuch va moddiy boyliklarni to‘plagan tabaqalar (kshatriyalar va boshqalar) diniy tilsimotlar tafsiloti, ilohiy haqiqatga erishish, hayot va o‘lim muammolari bilan bevosita tanishishga qiziqa boshlaganlar.
Miloddan avvalgi I ming yillikning birinchi yarmida Hindistonda turli tabaqalarning diniy ta’limotni o‘rganishga intilishlarining kuchliligi o‘sha davrda ma’naviy madaniyatning yuksak darajada rivojlanganligidan dalolat beradi. Buddaviylikka tarixiy shaxs, kshatriya kastasining vakili Siddixartxa Gautama (gautama so‘zi urug‘ning nomidan olingan) asos solgan. U Shimoliy Hindistondagi Shakya knazligining shahzodasi bo‘lgan. Siddixartxa Gautama asos solgan buddaviylik ta’limoti braxmanizm aqidalari negizida ishlab chiqilgan. Bunda, asosan, ruhning abadiyligi va tanadan tanaga ko‘chishi – sansara, uning bir tanadan boshqasiga ko‘chishi – karma va karmaning qanday bo‘lishi kishining hayot yo‘li, ya’ni dxarmaga bog‘liqligi kabi ta’limotlar qabul qilingan. Buddaviylik ta’limotiga binoan, cheksiz qayta tug‘ilishlar zanjiri (sansara)ni uzib tashlashi mumkin. Sansara zanjiridan chiqib ketish har bir dindorning tub maqsadi bo‘lishi kerak.