Мавзўи Предмети омӯзиш ва вазифаҳои фан. Мавќеи геополитикї ва таќсимоти маъмурию сиёсии Љумњурии Тољикистон Наќша

Ҷадвали 70.
ЛоиҳаисохтмониНОБ–ҳодардарёиПанҷуОму

№	НомгӯиНоб – ҳо	Иқтидор, мВт	Истеҳсолиэлектроэнергия, млрд. кВт. соат
1	Баршор	300	1,6
2	Андероб	650	3,3
3	Пишк	320	1,7
4	Хоруғ	250	1,3
5	Рӯшон	3000	14,8
6	Язғулом	850	4,2
7	Дарвозаҳоихорогин	2100	10,5
8	Ширговат	1900	9,7
9	Хостов	1200	6,1
10	Даштиҷум	4000	15,6
11	Ҷумар	2000	8,2
12	Москва	800	3,4
13	Кокчин	350	1,5
Дар дарёи Ому
14	Омударёи Боло	1000		4,4

Сарчашма: Аналитический обзор “Состояние и перспективы интегрированного управления водными ресурсами в Республике Таджикистан ”. Проект ЕС ПРООН – 2012.
Нобҳоихурд
Ҳоло дар Ҷумҳурии Тоҷикистон бо мақсади таъмини аҳолиидеҳоти дурдаст 265 адад НОБ-ҳои хурди тавоноиаш 5 то 2500 кВт.соат ба истифода дода шудааст.
Барои аз худ кардани потенсиали гидроэнергетикии дарёҳои хурд дар Ҷумхурии Тоҷикистон барномаи дарозмӯҳлатиҲукуматї оид ба сохтмони неругоҳҳои обии хурд дар давраи солҳои 2009-2020 қабул гаштааст. Мувофиқи ин барнома бояд 189 НОБ-ҳои хурди барқӣ сохта мешуданд, ки тавоноии умумии онҳо ба 103,6 МВт баробар аст. Дар феҳристи дар поён оварда шуда маълумотҳо нисбати баъзе НОБ-ҳои хурди тавоноиашон нисбатан калон дода шудааст, ки ба барномаи Ҳукуматии солҳои 2009-2020 дохил шудаанд.
Љадвали 71.
Лоињањои афзалиятноки сохтмони НОБ – њои хурд ва миёна
дар дарёњои Тољикистон

№	Номгўи НОБ	Нишондињандањои асосї
		Иќтидор, мВт	Истењсоли барќ, млрд. кВт. соат/сол	Њаљми фоиданоки обанбор
Ќатор НОБ-њо дар дарёи Хингоб
1	Сангвор	800	2,0	1,5
2	Урфатин	850	2,1	0,01
3	Штиен	600	1,5	0,01
4	Евтач	800	2,0	0,02
5	Кафтаргузар	650	1,7	0,01
Ќатор Ноб – њо дар дарёи Сурхоб
1	Ҷарбулоќ	600	2,0	1,4
2	Сайрон	500	2,2	0,01
3	Горген	600	2,7	0,02
4	Ѓарм	400	1,8	0,02
Ќатор НОБ – њо дар дарёи Зарафшон
1	Вишкент	160	0,95	0,02
2	Ёвон	120	0,18	0,02
3	Дупулї	200	1,0	1,6
4	Панљакент – 1	50	0,27	0
5	Панљакент – 2	45	0,25	0
6	Панљакент – 3	65	0,36	0
Ќатор НОБ – њо дар дарёи Фон
1	Искандаркўл	120	0,77	0,45
2	Яѓноб	150	0,97	0,3
3	Равот	50	0,3	0,02
4	Зањматобод	190	1,14	0,01
Ќатор НОБ – њо дар дарёи Мастчоњ
1	Мастчоњ	90	0,56	0,8
2	Ризмут	75	0,46	0,35
3	Оббурдон	65	0,35	0,02
4	Пахут	130	0,75	0,02
5	Сангистон	140	0,90	0,02
Ќатор НОБ – њо дар дарёи Кофарнињон
1	Богжигдин	150	0,60	0,85
2	Явроз	400	1,1	0,045
3	Ромит	450	1,4	1,2
4	Сарбоз	250	0,8	0
5	Вистон	200	0,6	0
6	Кофарнињони Поён **	120	0,48	0,6
Ќатор НОБ – њо дар дарёи Бартанг
1	Сарез	150	1,3	3,1
2	Бартанг – 1	113	1,04	0,6
3	Бардарин	135	1,1	0
4	Бартанг – 2	94	0,8	0
5	Бартанг – 3	89	0,8	0,15
Ќатор НОБ – њо дар дарёи Варзоб
1	Гусхарв	220	0,55	0,002
2	Пугуз	400	1,9	0,002
3	Сиамин	250	0,6	0,08
Ќатор НОБ – њо дар дарёи Ѓунд
1	11 НОБ – њои амалкунанда	29,4	0,198
2

Сарчашма: Аналитический обзор “Состояние и перспективы интегрированного управления водными ресурсами в Республике Таджикистан ”. Проект ЕС ПРООН – 2012.
Дарёи Сир дар марзи Тоҷикистон иқтидоригидроэнергетикӣнадорад. МақсадиасосиисохтмониНБОҚайроққум на энергетикӣ, балкиирригатсионӣбуд. НерӯгоҳибарқиобииҚайроқум (собиқНБО "Дӯстиихалқҳо") — (дарСирдарё) солҳои 1956-1957 сохташудааствадорои 6 гидроагрегат аст, ки иқтидориҳаркадомаш 21 ҳазоркВтмебошад. ИқтидориумумииНБОҚайроққум - 126 ҳазоркВтаст. АгрегатҳоиНБОҚайроққумазрӯиинтартиббакороғозкардаанд: Соли 1956 –дуагрегатСоли 1957 –чорагрегат. Нишондиҳандаҳои обанбори НБО – Қайроққум (ҳолоОбанбориБаҳритоҷик) чунин аст:
дарозиаш қариб 65 км;
васеъгиаш аз 50 то 20 км (таъғирёбанда); 
масоҳатисатҳиобиобанбор– 513 км; 
ҳаҷми умумӣ– 3413,5 м3; 
ҳаҷми фоиданоки он- 2743 м3; 
сатҳиазҳамазиёдиобион– 374, 5 м.
Саноати металкоркунӣ ва мошинсозӣ. Саноати мошинсозӣ, яке аз соҳаҳоимураккаббуда, соҳаҳоимасусгардондаеро, киботехнологияваистифодабарииашёихомбоякдигарназдиканд, дархудмуттаҳидмекунад. Саноатиметалкоркунӣбошад, баистеҳсолитаҷҳизотвақисмҳоиэҳтиётӣмахсусгардондашудааст.
Дар корхонаҳоисаноатимошинсозӣ ва металкоркунии
Тоҷикистон таҷҳизоти бофандагӣ, кабел, яхдон, таҷҳизоти
корхонаҳоимаишӣ, трансформаторҳо, қисмҳоиэҳтиётиитрактор
ваавтомобилистеҳсолкардамешаванд. Корхонаҳои
калонтарини мошинсозӣ ва металкоркунӣ дар шаҳриДушанбе -
заводҳои «Тоҷиктекстилмаш», «Торгмаш»,«Таджикгидроагретат», (ҶСШК «Хумо») заводи «Яхдон», заводи арматура, дар Хуҷанд - заводи таъмири автомобил, дар Конибодом - заводи «Автозапчаст», дар Кӯлоб заводи таҷҳизоти технологӣ, дар Турсунзода заводи «Стройинструмент», заводи электроникии Исфара, заводи трансформаторбарории Бохтарвағайраазқабилионҳомебошанд. Ҳамин тариқ дар таркиби корхонаҳоимошинсозииимрӯзаи Тоҷикистон соҳаҳоимошинсозииумумӣ, қисмҳоиэҳтиётиимошинаютракторваэлектротехника бартарӣ доранд. Корхонаҳоисаноатимошинсозӣ маҳсулотҳоигуногунистеҳсолкунандҳам, валедарбайни онҳоқариб, киробитаҳоиистеҳсолӣ мавҷуд нест.
Алоқаҳоикорхонаҳоимошинсозӣбадигарсоҳаҳоисаноатиҷумҳурӣ низ суст аст. Ин корхонаҳодардавраиҲокимиятиШӯравӣ ба дигар корхонаҳоимошинсозиисобиқШӯравӣ алоқаизичдоштанд. ПасазбарҳамхурданиҲокимиятиШӯравӣ ин алоқаҳоиистеҳсолӣ канда шуданд. Ҳолокорхонаҳоисаноати мошинсозии ҷумҳурӣбобӯҳрони хело мушкили иқтисодиютехнологӣ дучор шудаанд. Баъзе аз ин корхонаҳоқариб, кифаъолиятиистеҳсолиихудроқатъкардавақисмидигарионбоиқтидоринопурраихудкормекунанд.
Саноати химия. Саноати химия дорои таркиби мураккаб буда, ба ду соҳаҳоикалонтақсиммешавад.

1. 
   Химияи асосӣ
   
2. 
   Химияи синтези органикӣ
   

Ба соҳаихимияиасосӣ, соҳаҳоиистеҳсоликислотаисулфат, истеҳсолисода, нуриҳоименералӣ, азотӣ дохил мешаванд.
- Ба соҳаҳоихимияисинтезиорганикӣистеҳсоликаучукисинтезӣ ва маҳсулотҳоирезина, пласмасҳо, нахҳоихимиявӣвағайрадохилмешаванд.
Саноатихимия дар Тоҷикистон дар заминаи қувваибарқиарзонвазахираҳоиашёихоми намакиошӣ, доломит, оҳаксанг, мармар, гаҷ, гази табиӣ вағайраташкил шуда,якеазсоҳаҳоиҷавон ва ояндадори саноати ҶумҳурииТоҷикистон ба ҳисобмеравад.
Корхонаи истеҳсолинуриҳоиазотииВахш (Сарбанд), ки соли 1967 ташкил шудааст басаноатихимияиТоҷикистон асос гузошт. Дар ин завод нуриҳоиазотӣ истеҳсолкардамешавад.Заводи химиявии Сарбанд то солҳои 90-ум талаботи ноҳияҳоиҷанубии Осиёи Миёнаро низ таъмин мекард. Ҳолоинзаводбоиқтидорипурраихудкорнамекунад.
Корхонаи дигари саноати химия заводи электрохимияви Ёвон ба ҳисобмеравад. Инзаводдарасосиистифодабарииашёихомимаҳаллӣ- намаки ошӣ ва ашёи хоми карбонатӣ кор мекунад.
Дар комбинати электрокимиёвии Евон коркарди муштарак ва комплексии ашёи хом ба роҳмондашудааст. Ҳолодаркомбинатистеҳсолихлор, оҳакихлорӣ, соддаи каустикӣ ва дигар намудҳоигуногунимаҳсулотҳоихлоридӣпешбинӣшудааст.
Саноати сохтмон. Соҳаиасосиисаноати сохтмони ҶТ аз истеҳсолисемент, хишт, истеҳсоликонструксиявамаснуотиваслшавандаиоҳанубетонӣ ва ғайраҳо иборат аст.