Мавзўи Предмети омӯзиш ва вазифаҳои фан. Мавќеи геополитикї ва таќсимоти маъмурию сиёсии Љумњурии Тољикистон Наќша

Географияи саноати хўрокаворӣ.Саноати хўрокворӣ саноати серсоҳа буда, маҳсулоти хўрокворӣ, инчунин маснуоти тамоку, атриёту пардозӣ, собун ва хокаҳои ҷомашўи истеҳсол мекунанд.
Дар марзи Тоҷикистон пеш аз инқилоб заводҳои равғанкашӣ (равғани пахта, кунҷид, зағир) кор мекарданд. Ҳунармандону косибон бо коркарди маҳсулоти гуногуни хўрокворӣ (қаннодӣ, шираворӣ, ҳар гуна хўриш ва таомҳои гуногун) шуғл доштанд. Яке аз аввалин корхонаҳои калони соҳаи хўроквории ҷумҳурӣ заводи меватозакунии Конибодом мебошад. Он соли 1928 ба кор шурўъ кард. Худи ҳамон сол дар ин шаҳр заводи қаннодӣ ба кор даромад.
Соли 1930 дар шаҳри Душанбе комбинати гўшт, соли 1932 дар шаҳри Хуҷанд комбинати гўшт, соли 1930 заводи майкашии Истаравшан, дар ҳамон солҳо комбинати консервабарории шаҳри Хуҷанд ва Қистақўз, заводи винобарории «Ғончӣ»-и Истаравшан, хулоса дар солҳои 80-90-уми асри ХХ дар Тоҷикистон 87 корхонаҳои саноати хўрокворӣ фаъолият мебаранд.
Асоси саноати хўрокворӣ ба соҳаҳои хоҷагии қишлоқ, зироатчигӣ, боғу токпарварӣ ва чорводорӣ вобаста аст. Ин соҳа одамонро бо хўрокворӣ ва озуқа таъмин мекунад. Саноати хўроквориро ба чунин соҳаҳо ҷудо мекунанд:

1. 
   Комбинатҳои орд ва маснуотҳои ордӣ.
   
2. 
   Саноати нон ва хелҳои он.
   
3. 
   Саноати гўшт ва маҳсулотҳои он, ҳасибҳо.
   
4. 
   Саноати шир ва маҳсулоти ширӣ, равғани маска.
   
5. 
   Саноати равған (равғани растанӣ ва чорво).
   
6. 
   Комбинат ва корхонаҳои консервабарории мевагӣ.
   
7. 
   Корхонаи мева ва мадҳушкунӣ.
   
8. 
   Корхонаҳои нўшокиҳои спиртӣ.
   
9. 
   Корхонаҳои нўшокиҳои ғайриспиртӣ, обҳои минералӣ, шарбатҳои мевагӣ.
   
10. 
    Саноати қаннодӣ, қанд ва ширавории истеҳсолоӣ.
    
11. 
    Тамоку, сигаретҳо, собунҳои хоҷагӣ.
    
12. 
    Истеҳсоли хўроки чорво аз партовҳои саноатҳои равғани пахта ва нўшокиҳои спиртӣ.
    

Саноати нон ва маҳсулотҳои нонӣ.Яке аз соҳаи басо муҳими саноати хўрокворист, ки навъҳои гуногуни нон (нони шифоӣ ва парҳезӣ, кулчаҳои ширину равғанӣ, булкаҳои гуногуну нони қоқ, нонҳои ширмол, кулчақандҳо, макарон, вермишель, угрои хушк ва ғайраҳо) истеҳсол карда мешаванд.
Саноати нон дар солҳои 30-юми асри ХХ пайдо шудааст. Аввалин бор заводи истеҳсоли нон дар шаҳрҳои Хуҷанд ва Душанбе пайдо шуда нонро дар танўрҳо ва булкаҳоро (2-3 намуд) дар печҳо махсус мепухтанд.
Иқтидори корхонаҳои нонпазии ҷумҳурӣ дар як шабонарўз 500-560 тонна мерасад. Дар солҳои охир дастурхони мардумро нонҳои равғанӣ, ширмол, фатир, булочкаҳои мевагӣ ва парҳезӣ оро медиҳанд, ки дар корхонаҳоихусусӣ, саҳҳомӣвағайраҳоистеҳсолмешаванд.