«materialshunoslik»

Ozbek tili	Rus tili	Ingliz tili
Qisqacha malumot
1.	Artikul	артикул	articul	Gazlamalarning shartli belgisi
2.	Asbest	асбест	asbestos	Mineral tola (asosan sanoatta ishlatiladi)
3.	Assortiment	ассортимент	assortiment	Toplam manosini bildiradi
4.	Babina	бабина	babina	Sanoatta g'altakka iplarning yoki kalava iplarning toplami
5.	Bumazeya	бумазея	flannelate	Qishki assortimentga kiradi bir yoki ikkala tomonidan tuklar chiqariladi
6.	Galantereya maxsuloti	галанерийные изделия	clothing goods	Bu lentalar bezak torlari tasma va boshqalar
7.	Kalava	пряжа	yorn	Kalta tolalrdan buralish yoki kleylash usulida olingan ip
8.	Keratin	кератин	ceratine	Jun tolaning asosiy moddasi
9.	Konditcion namlik	кондиционная влажност	standart moisture	Davlat standarti asosida belgilangan namlik
10.	Lub tolalar	лубяные волокна	inner fibres	Poya va barglardan olingan tolalar
11.	Metal iplar	металлические нити	metal thread	Oltin mis kumush va boshqa metallardan olingan iplar
12.	Namlik	влажност	humidity	Tola iplarining mahsulotlarni oziga gaz bug' inert gazlarini hidlarini tortish qobiliyati
13.	Notuqima maxsulot	нетканные материалы	nonwoven materials	Toqilmaydigan mahsulotlar(vatin dublirin flizelin va boshqalar)
14.	Nuqsonlar	пороки	defects	T exnologik j arayonida toqish boyash gul bosish va boshqalarda kelib chiqadigan

				nuhsonlar
15.	Paxta tolasidan ishlab chiqarilgan gazlamalar	хлопчатобумаж ные ткани	cotton fabries	Chit satin bo'z flannel bumazeya bayka va boshqa gazlamalarning turlari
16.	Pilling effekti	пиллингуемост	pieling	Mahsulot ustida kiyish jarayonida tugunchalar hozil qilinishi
17.	Polimer	полимер	polymer	Poli- kop mer- zarrachalar
18.	Pollimerizatci ya koefficienti	коэфицент полимеризации	polymiration rate	Makro malekulalarning takrorlanadigan soni
19.	Polotno orilishi	полотняное переплетение	plain weave	Shaxmat shaklida toqilgan eng mustahkam gazlama
20.	Rapport	раппорт	rapport	Toqish j arayonida takrorlanadigam gullarning soni
21.	Serizin	серицин	sericin	Ipak tolasining kleylaydign moddasi
22.	Siljish	сдвиг	shist	Gazlamada iplarning siljishini belgilaydi
23.	Sintetik tolalar	синтетические волокна	synthetic fibres	Sintetik tola bularga kapron nitron xlorin va boshqa tolallar kiradi
24.	Suniy tolalar	искусственные волокна	artificial fibres	Tabiiy moddalardan sintez asosida olingan tolalar (viskoza mis ammiak asetat)
25.	Tabiiy ipak	шелк	silk	Hayvonlardan olinadigan tabiiy tola
26.	Tola	волокно	fibre	Ingichka malum uzunlikka va kichik kondalang kesimlikka ega bolgan jism
27.	Fibroin	фиброин	fibroin	Tabiiy ipakning asosiy moddasi
28.	Forniz	форниз	forniz	Ishlab chiqarish jarayinida qoshimcha texnologik operatsiyasi
29.	Xaqiqiy	фактическая	factual	Tekshirish jarayonida

	namlik	влажност	humidity	aniqlangan namlik
30.	Xom-ashyo	сыре	raw moderial	Mahsulot ishlab chiqarish uchun ishlatiladigan tola va iplarning assortimenti
31.	Celluloza	целлюлоза	cellulose	Osimlik tolalarining asosiy moddasi
32.	Chiqindi	отходы	waste	Ishlab chiqarish jarayonida hiqadigan qoldiqlar
33.	Shlikta	шликта	shlikhta	Iplarni mustahkamligini oshirish uchun qollanadigan texnologik j arayon

1. 
   Abbasova N. G., Abdullayev A. 3. Tikuvchilik sanoatida qo‘llaniluvchi noto‘qima matolar. (0‘quv qo‘llanma). - Toshkent: TTESI. - 1991
   
2. 
   Ismatullaeva X.Z., Abdullaev A.Z., M.Ismatullaeva “Maxsus Materialshunoslik” “Iqtisod - Moliya”, -Toshkent 2007
   
3. 
   Matmusayev U.M., Abdullayev A.Z. To‘qimachilik materialshunosligi. «0‘zbekiston»,- Toshkent 2005
   
4. 
   Xamroyev A.L. Kimyoviy tolalarni ishlab chikarish texnologiyasi-.-T.: Uzbekistan, 1995.
   
5. 
   Адаскин А.М. и др. Материаловедение: Учебник для СПО. / Под ред. Соломенцева Ю.М. - М.: Высш. шк., 2006.
   
6. 
   Арзамасова Б.Н. Справочник по конструкционным материалам. / Под ред.- М.: МГТУ им. Баумана, 2009.
   
7. 
   Арзамасова Б.Н.Материаловедение: Учебник для ВУЗов. / Под ред. - М.: МГТУ им. Баумана, 2008.
   
8. 
   Барташевич А.А. Материаловедение. - Ростов н/Д.: Феникс, 2008.
   
9. 
   Батиенко В.Т. Материаловедение: Учебник для СПО. / Под ред.- М.: Инфра-М, 2006.
   
10. 
    Безшапошникова В.И. “Ассортимент и свойства текстилных материалов”- Учебное пособие-Саратов СГТУ, 2001
    
11. 
    Брезгина В.А. Новинки в текстильных волокнах Информационно­методические материалы: дайджест. - Екатеринбург: ПРЦ ППТиМП, 2011. - 176 с.
    
12. 
    Заплатин В.Н. Основы материаловедения: Учеб. пособие для НПО. /- М.: Академия, 2008.
    
13. 
    Заплатин В.Н. Справочное пособие по материаловедению (металлообработка): Учеб. пособие для НПО. - М.: Академия, 2007.
    
14. 
    Кукин Г.Н., Соловьев А.Н. Текстильное материаловедение .М 1985 г.
    
15. 
    Моряков О.С. Материаловедение: Учебник для СПО. - М.: Академия, 2008.
    
16. 
    Ржевская С.В. Материаловедение: Учебник для ВУЗов. - М.: Университетская книга Логос, 2006.
    
17. 
    Солнцев Ю.П. Материаловедение: Учебник для СПО. - М.: Академия, 2008.
    
18. 
    Солнцев Ю.П. Материаловедение: Учебник для СПО. - М.: Академия, 2007.
    
19. 
    Черепахин А.А. Материаловедение: Учебник для СПО. - М.: Академия, 2006.
    
20. 
    Чумаченко Ю.Т. Материаловедение: Учеб. пособие. - Ростов н/Д.: Феникс, 2009.
    
21. 
    Чумаченко Ю.Т. Материаловедение: Учебник для СПО. - Ростов н/Д.: Феникс, 2009.
    

Elektron ta’lim resursi:

1. 
   M.Yakartepe. Z.Yakartepe. Textile finishing in general. TKAM Textile’s Clothing Research Center Istanbul 2006.
   
2. 
   M.Yakartepe. Z.Yakartepe- Finishirgof Knits pill. Volume7. TKAM Textile’s Clothing Research Center Istanbul 2006
   
3. 
   Linda Welters- Fokodress in Europe and Anatolia. England 1999
   
4. 
   Ruth Barnes- Dress and gender. England 1993
   
5. 
   Barbara Burman- Culture of Sewing. England 1990. Alexandra Warwicks, Dani Cavallaro -Fashioning the Frame. England 1998
   
6. 
   Czeslaw Burzynski, Ignacy Duda, Remigiusz Dziezas, Andrzei Suliqa- Kunierstwo. Warszawa 1981
   
7. 
   Vilumsone-Nemes I. “Industrial Cutting of Textile Materials”, Woodhead Publishing Limited, Oxford, 2012.
   
8. 
   Wiah Wardiningsih “Study of Comfort Properties of Natural and Synthetic Knitted Fabrics in Different Blend Ratios for Winter Active Sportswear” A thesis submitted in fulfilment of the requirements for the degree of Master of Technology RMIT University, Melbourne June, 2009
   
9. 
   Harriet Hargrave “From Fiber to Fabric: The Essential Guide to Quiltmaking Textiles”, C&T Publishing Inc, 1997
   
10. 
    Clara Parkes “ Knitters Book of Yarn The Ultimate Guide to Choosing Using & Enjoying Yarn” PENGUIN RANDOM HOUSE, 2007
    
11. 
    Xiaoming Tao “Smart Fibres, Fabrics and Clothing” 1st Edition, Woodhead Publishing, 2001
    
12. 
    Julie Parker “ All about silk: a fabric dictionary and swatch book” Volume I, Fabric Reference Series , 1991
    
13. 
    “Buttons: The Collector's Guide to Selecting, Restoring, and Enjoying New and Vintage Buttons Hardcover” - Courage Books March, 1994
    
14. 
    www.wikipedia.ru
    
15. 
    www.Znaytovar.ru
    
16. 
    www.biysk.ru
    
17. 
    www.material-broniroraniya.ru
    
18. 
    www.TKS.ru
    
19. 
    www.kro shka-nemo .ru
    
20. 
    www.SewingSchool.ru
    
21. 
    www.legproimfo.ru
    
22. 
    www.furcommission.com
    
23. 
    www.fur.org
    
24. 
    www.scientificamerican.com
    

Mualliflar: X.Z.Ismatullayeva, T.A.Ochilov, M.Z.Ismatullayevalar tomonidan
tayyorlangan maktab o‘quvchilari uchun «Materialshunoslik» darsligiga

TAQRIZ

Ushbu «Materialshunoslik» darsligi maktab o‘quvchilari uchun bo‘lib, 8 ta bobdan iborat.

1. 
   bob. To‘qimachilik tolalarining olinishi haqida umumiy ma’lumot. Unda tolallarning tasniflanishi, tikuvchilik materialshunosligi fani va uning ahamiyati, tolali materiallar, ularning tasniflanishi, va asosiy xususiyatlari, to‘qimachilik tolalari, ularning olinishi va xossalari, sellyuloza va oqsil moddalarining tuzilishi, tabiiy va kimyoviy tolalarning olinishi, kimyoviy tolalar va iplar pamda ularning olinishi batafsil berilgan.
   
2. 
   bob. To‘qimachilik tolalaridan ip yigirish, yigirish xaqida umumiy ma’lumotlar, to‘qimachilik iplarining tasniflanishi, kalava ip va iplarning nuqsonlari, gazlamalar to‘g‘risida umumiy ma’lumotlar va ularni ishlab chikarilishi, gazlama va uni to‘quv dastgohida shakllanishi, gazlamaning turlari haqida ma’lumotlar berilgan.
   

3 va 4-boblar. Gazlamalarning tuzilishi, tarkibi va xususiyatlari, gazlama o‘rilishlari, noto‘qima matolar, noto‘qima matolar ishlab chiqarish xaqida qisqacha ma’lumot, noto‘qima matolarning tikuvchilik sanoatida qo‘llanilishi bo‘yicha ma’lumotlar o‘z o‘rnini topgan.

5 va 6-boblar. Trikotaj mahsulotlari, trikotaj mahsulotlarining tuzilishi va xossalari, trikotajning tuzilishi, trikotaj o‘rilishlari, icciq tutuvchi materiallar, tabiiy mo‘yna va cun’iy mo‘ynalar, momiq mo‘yna terilar acortimenti, vatin, vatilin, porolon va qavat materiallar, momiq materiallari haqida ma’lumotlar o‘z aksini topgan.

7 va 8-boblar. Kiyim furniturasi va bezak materiallari, kiyim furniturasi, tugmalar, ignalar, petlyalar, tukalar va pistonlar, qotirmalik materiallar, bezak materiallar, kiyim detallarini biriktirish uchun ishlatiladigan materiallar, g‘altak iplar, yopishtiruvchi materiallar haqida ma’lumotlar keltirilgan.

«Materialshunoslik» darsligida quyidagi kamchiliklar keltirildi:

1. 
   Laboratoriya ishlarini o‘tkazish barcha mavzularda o‘z aksini topmagan.
   
2. 
   Amaliy o‘yinlar keltirilmagan.
   

Keltirilgan kamchiliklar darslikning salohiyatiga salbiy ta’sir etmaydi.

Ushbu darslik davlat tilida, sodda, ravon qilib yozilgan hamda tolalar, turli xil materiallarning assortimentlari, furnituralar va bezak materiallarining rasmlari keltirilgan. Bu narsalar o‘quvchilarning bilim saviyalarini oshirishda kata ahamiyatga egadir.

Xulosa qilib aytganda, ushbu darslik har tomonlama talabga javob beradi va ko‘p nusxada chop ettirib, egalariga yetib borsa maqsadga muvofiq bo‘lar edi.



S.Matismailov
TTESI, «Yigirish texnologiyasi» kafedrasi
mudiri, dots.

Mualliflar: X.Z.Ismatullayeva, T.A.Ochilov, M.Z.Ismatullayevalar tomonidan

tayyorlangan maktab o‘quvchilari uchun «Materialshunoslik» darsligiga

TAQRIZ

Ushbu «Materialshunoslik» darsligi maktab o‘quvchilari uchun bo‘lib, 8 ta bobdan iborat.

1. 
   bob. To‘qimachilik tolalarining olinishi haqida umumiy ma’lumot. Unda tolallarning tasniflanishi, tikuvchilik materialshunosligi fani va uning ahamiyati, tolali materiallar, ularning tasniflanishi, va asosiy xususiyatlari, to‘qimachilik tolalari, ularning olinishi va xossalari, sellyuloza va oqsil moddalarining tuzilishi, tabiiy va kimyoviy tolalarning olinishi, kimyoviy tolalar va iplar pamda ularning olinishi batafsil berilgan.
   
2. 
   bob. To‘qimachilik tolalaridan ip yigirish, yigirish xaqida umumiy ma’lumotlar, to‘qimachilik iplarining tasniflanishi, kalava ip va iplarning nuqsonlari, gazlamalar to‘g‘risida umumiy ma’lumotlar va ularni ishlab chikarilishi, gazlama va uni to‘quv dastgohida shakllanishi, gazlamaning turlari haqida ma’lumotlar berilgan.
   

3 va 4-boblar. Gazlamalarning tuzilishi, tarkibi va xususiyatlari, gazlama o‘rilishlari, noto‘qima matolar, noto‘qima matolar ishlab chiqarish xaqida qisqacha ma’lumot, noto‘qima matolarning tikuvchilik sanoatida qo‘llanilishi bo‘yicha ma’lumotlar o‘z o‘rnini topgan.

5 va 6-boblar. Trikotaj mahsulotlari, trikotaj mahsulotlarining tuzilishi va xossalari, trikotajning tuzilishi, trikotaj o‘rilishlari, icciq tutuvchi materiallar, tabiiy mo‘yna va cun’iy mo‘ynalar, momiq mo‘yna terilar acortimenti, vatin, vatilin, porolon va qavat materiallar, momiq materiallari haqida ma’lumotlar o‘z aksini topgan.

7 va 8-boblar. Kiyim furniturasi va bezak materiallari, kiyim furniturasi, tugmalar, ignalar, petlyalar, tukalar va pistonlar, qotirmalik materiallar, bezak materiallar, kiyim detallarini biriktirish uchun ishlatiladigan materiallar, g‘altak iplar, yopishtiruvchi materiallar haqida ma’lumotlar keltirilgan.

Ushbu darslik davlat tilida, sodda, ravon qilib yozilgan hamda tolalar, turli xil materiallarning assortimentlari, furnituralar va bezak materiallarining rasmlari keltirilgan. Bu narsalar o‘quvchilarning bilim saviyalarini oshirishda kata ahamiyatga egadir.

Xulosa qilib aytganda, ushbu darslik har tomonlama talabga javob beradi va ko‘p nusxada chop ettirib, egalariga yetib borsa maqsadga muvofiq bo‘lar edi.

Nizomiy nomidagi TDPU “Ishlab chiqarish

asoslari” kafedrasi professori:

A.S.Iskandarov