Ma’ruzachi: Sunnatov. N. B. Ma’ruza: №-2 Falsafiy tafakkur taraqqiyoti bosqichlari: sharq falsafasi Reja

Markaziy Osiyoda diniy-falsafiy qarashlar. Eramizdan oldingi II asrda Kushon davlati tashkil 

topdi.  Bu  davrda  turli  irqlarga  taalluqli  madaniy  an’analar  va  diniy  oqimlar  bir-birlari  bilan 

yonma-yon  yashashar  edi.  Bunga  ko‘p  jihatdan  kushon  shohlari  tomonidan  yurg‘izilgan  diniy 

bag‘rikenglik  siyosati  yordam  bergan  edi.  Kushon  hukmdorlari  tomonidan  zarb  etilgan 

tangalarda biz hind, eron va ellinistik xudolar dastasi bilan bog‘liq bo‘lgan ilohlarning ismlari va 

siymolari aksini uchratamiz. Mitra va hosildorlik xudosi Orloxsho bilan bir qatorda urush xudosi 

Veretragna, hind xudolari SHiva va Budda turganligining guvohi bo‘lamiz. Kushon imperiyasida 

dunyo  sivilizatsiyasi  tarixida  kamdan-kam  uchraydigan  hodisalardan  biri  sifatida  buddaviylik, 

jaynizm,  zardushtiylik,  maxalliy  va  qabilaviy  diniy  e’tiqodlarning  bir-birlari  bilan  tinch 

yashaganliklarini qayd etish lozim. Aynan ana shu Kushonlar davrida Markaziy Osiyo va Uzoq 

SHarq mamlakatlariga yoyilgan Mohayana shaklidagi buddaviylikning alohida rivojlanganligini 

kuzatish mumkin.