Ma’ruza mavzusi: asl biriktiruvchi to‘qima

Siyrak biriktiruvchi to‘qima hujayralari
. 
1.
Fibroblastlar. 
2.
Makrofaglar. 
3.
To‘qima bazofillari – semiz hujayralar. 
4.
Plazmotsitlar. 
5.
Adipotsitlar – yog‘ hujayralari. 
6.
Retikulyar hujayralar. 
7.
Endotelial hujayralar. 
8.
Peritsitlar. 
9.
Advetitsial hujayralar. 
10.
Pigment hujayralar. 
Fibroblastlar
. 
Biriktiruvchi to‘qima hujayralari ichida eng ko‘p uchraydigani bo‘lib, 
hujayralararo modda komponentlari – fibrillyar oqsillar (kollagen, elastin) va 
glikozaminoglikanlarni sintezlaydi. Bu hujayralar mezenximal kelib chiqishga ega. 

---

4 
Ularni etilish darajasiga ko‘ra (kam differensiallashgan, differensiallashgan, 
fibrotsitlar), bundan tashqari miofibroblastlar, fibroklastlar turlari mavjud. 
Fibroblastlar hujayralararo moddani sintez qilish xususiyatiga ko‘ra, jarohatlar 
bitishida, chandiq to‘qima hosil bo‘lishida, yot modda atrofida kapsula hosil 
qilishda va boshqalarda ishtirok etadi. 
1.
Differensiallashmagan fibroblastlar – (embrional davrda mezenximadan, 
postnatal davrda peritsitlardan rivojlanadi). Kam o‘simtali, erkin 
ribosomalarga, EPT va kam rivojlangan mitoxondriyaga ega, mitoz yo‘li 
bilan bo‘linadi. 
2.
Etuk fibroblastlar – yirik (40-50 mkm), noto‘g‘ri shaklga ega, yaxshi 
rivojlangan donador EPT va Goldji apparatiga ega. CHekka qismlarida 
mikrofilamentlar (aktin va miozin) mavjud. Kollagenaza fermenti saqlaydi, 
prokollagen glikozaminoglikanlar, proelastin ishlab chiqaradi. Plazmatik 
membrananing butun yuzasi bo‘ylab sekretsiya qiladi. 
3.
Fibrotsitlar – duksimon shaklli, organellari kam va bo‘linmaslik 
xususiyatiga ega. 
4.
Miofibroblastlar – ma’lum bir sharoitlarda fibroblastlardan hosil bo‘ladi, 
silliq mushak hujayralariga o‘xshaydi. Lekin ulardan donador endoplazmatik 
to‘r yaxshi rivojlanganligi bilan farqlanadi. Tarkibida aktin, miozin saqlaydi. 
Jarohatdan keyingi granulyasion to‘qimalarda, homiladorlikda, bachadonda 
aniqlanadi. 
5.
Fibroklastlar – fagotsitoz xususiyatiga ega, gidrolitik aktivlik faoliyati 
mavjud, ko‘p miqdorda lizosoma tutadi. Vazifasi – hujayralararo modda 
so‘rilishida ishtirok etish: masalan, tug‘ruqdan keyingi bachadonning 
involyusiyasi.