Ma’ruza mavzusi: asl biriktiruvchi to‘qima

---

Ma’ruza mavzusi:
 ASL BIRIKTIRUVCHI TO‘QIMA 
Ma’ruza rejasi:
1. Umumiy tasnifi. 
2. Klassifikatsiyasi. 
3. Siyrak biriktiruvchi to‘qima: hujayralararo modda, 
hujayralar. 
4. Zich biriktiruvchi to‘qima: shakllanmagan, shakllangan. 
5. Maxsus xususiyatga ega to‘qimalar. 
1. Xususiy biriktiruvchi to‘qima barcha a’zo va to‘qimalarning tarkibiy qismi 
hisoblanadi, a’zolarning asosini (stromasini) qobig‘ini hosil qiladi. Qon 
tomirlarning atrofini o‘raydi va hujayralararo modda rolini bajaradi: masalan, 
mushak to‘qimasida. Biriktiruvchi to‘qima hujayralar o‘rnida boshqa to‘qimalarni 
ushlab turadi, tayanch vazifasini bajaradi, tana butunligini ta’minlaydi va boshqa 
ko‘plab vazifalarni bajaradi. Xususiy biriktiruvchi to‘qima tananing turli 
strukturalarini bir-biri bilan bog‘lab turadi. YOg‘ to‘qimasi – biriktiruvchi 
to‘qimaning erkin qismlarini to‘ldirib, yog‘ zaxirasini saqlash va amortizatsiya 
vazifalarini bajaradi. Biriktiruvchi to‘qimada hujayra elementlariga nisbatan 
hujayralararo modda ko‘pligi alohida ajralib turadi.
Patologik jarayonlarning rivojlanishida faol ishtirok etadi (yallig‘lanishda, 
sklerotik jarayonlarda, revmatizmda, suyak va bo‘g‘im kasalliklarida). 
2. Biriktiruvchi to‘qima: xususiy biriktiruvchi, maxsus xususiyatga ega 
bo‘lgan va skelet (tog‘ay va suyak) to‘qimalariga bo‘linadi. 
Klassifikatsiyalash uchun hujayralar va hujayralararo modda o‘rtasidagi 
munosabat asos qilib olinadi. 
 Xususiy biriktiruvchi to‘qima 

voloknistaya maxsus xususiyatga ega bo‘lgan

shakllanmagan

shakllanmagan shakllangan 

 
 
siyrak zich

---

2 
Siyrak tolali biriktiruvchi to‘qima. 
 
Unda turli hujayralar farqlanadi, hujayralar zich joylashmagan, ular orasida 
tolalari turli yo‘nalishda joylashgan hujayralararo modda mavjud. 
Joylashish:
hamma joyda – a’zolar orasida va ularning ichida, qon tomirlarni, 
nervlarni, mushak va fassiyalarni o‘rab turadi.