Amilaza fermenti kelib chiqishi va klassifikatsiyasi 310-guruh Amilaza fermenti

Amilaza fermenti kelib chiqishi va klassifikatsiyasi

310-guruh

Amilaza fermenti

Amilaza (yunoncha ἄmolon — kraxmal) — ferment, glikozil gidrolaza boʻlib, kraxmalni oligosaxaridlargacha parchalaydi, ovqat hazm qilish fermentlariga kiradi. a-1,4-glikozidik bog'ni ajratadi. Amilaza inson va ba'zi sutemizuvchilarning so’lagida mavjud bo'lib, u yerda ferment oziq-ovqat hazm qilishning kimyoviy jarayonini boshlaydi. Guruch va kartoshka kabi kraxmalli va shakar miqdori kam bo'lgan oziq-ovqatlar amilaza ta'sirida kraxmalning shakarga aylanishi tufayli uzoq vaqt chaynalganida shirin ta'mga ega bo'lishi mumkin. Oshqozon osti bezi va so’lak bezlari amilaza ajratadi, u kraxmalni di- va trisaxaridlarga parchalaydi, bu esa, o'z navbatida, boshqa fermentlar tomonidan organizm uchun energiya manbai bo'lgan glyukozaga aylanadi.

Tarixi

Tarixda amilaza 1833 yilda frantsuz kimyogari Anselm Payen diastazani - kraxmalni maltozagacha parchalaydigan fermentni (aslida fermentlar aralashmasi) ta'riflaganida birinchi kashf etilgan ferment bo'ldi. Boshqa ma'lumotlarga ko'ra, amilaza 1814 yilda Sankt-Peterburg Fanlar akademiyasining akademigi K.S.Kirxxof tomonidan kashf etilgan.

Klassifikatsiyasi

Substrat o'ziga xosligi bo'yicha amilazalar alfa, beta va gamma amilazalarga bo'linadi.

α-amilaza (1,4-a-d-glyukan-glukanohidrolaza, glikogenaza;

CF kodi - 3.2.1.1) kaltsiyga bog'liq ferment. Bu turga so’lak bezlari amilazasi va oshqozon osti bezining amilazasi kiradi. U istalgan joyda kraxmal va boshqa uzun zanjirli uglevodlarning polisaxarid zanjirini gidrolizlashga qodir. Shunday qilib, gidroliz jarayoni tezlashadi va turli uzunlikdagi oligosaxaridlar hosil bo'lishiga olib keladi. Hayvonlarda

α-amilaza asosiy ovqat hazm qilish fermenti hisoblanadi. Neytral muhitda a-amilaza faolligi optimal (pH = 6,7-7,0). Ferment o'simliklarda (masalan, suli), zamburug'larda (askomitsetlarda va bazidiomitsetlarda) va bakteriyalarda (Bacillus) ham mavjud.

β-amilaza

β-amilaza (1,4-a-d-glyukan maltogidrolaza;

CF kodi - 3.2.1.2) bakteriyalar, zamburug'lar va o'simliklarda mavjud, lekin hayvonlarda yo'q. U ikkinchi a-1,4-glikozid bog'ini oxiridan ajratadi va shu bilan disaxarid maltoza hosil qiladi. Meva pishganida, β-amilaza meva kraxmalini shakarga aylantiradi, natijada shirin, pishgan meva hosil bo'ladi. Urug'larda β-amilaza unib chiqishdan oldingi bosqichda faol bo'lsa, a-amilaza urug'ning darhol unib chiqishida muhim ahamiyatga ega. Bug'doy

β-amilazasi solod hosil bo'lishining asosiy komponentidir. Bakterial β-amilaza hujayradan tashqari kraxmalning parchalanishida ishtirok etadi.

γ-Amilaza

γ-amilaza (1,4-a-d-glikan-glyukogidrolaza, glyukan-1,4-a-glyukozidaza, amiloglyukozidaza, ekzo-1,4-a-glyukozidaza, glyukoamilaza, lizosomal a-glyukozidaza; CF kodi - 3.2.1.3) oxirgi a-1,4-glikozid bogʻini uzib, glyukoza hosil boʻlishiga olib keladi. Bundan tashqari,

γ-amilaza a-1,6-glikozidik bog'lanishni gidrolizlashga qodir. Boshqa amilazalardan farqli o'laroq, g-amilaza kislotali sharoitda (pH = 3 da) eng faoldir.