Marketing tadqiqotlari

                     BKG matritsasi 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Aylanalar  hajmi  sotuv  hajmini  tavsiflaydi.  Gorizontal  o'q  sanoatdagi  eng  yirik  firmaga 
nisbatan bozor hissasini ko'rsatadi. Vertikal o'q esa sanoatning umumiy o'sish sur`atini ko'rsatadi. 
O'sish sur`atlari yuqori bo'lgan mahsulotlar ko'proq investitsiya talab  qiladi. Bozor hissasi yuqori, 
ammo o'sish sur`ati past bo'lgan mahsulotlar "sog'in sigirlar" deb ataladi, chunki ular keltiradigan 
daromad o'ziga  investitsiya qilinadiganidan ko'proqdir va  yuzaga kelgan oshiqcha pul  mablag'lari 
mablag' etishmaydigan tovarlarga investitsiya qilinadi. Qolipning o'ng pastki qismida bozor hissasi 
past  va  o'sish  sur`atlari  xam  past  bo'lgan  "it"  deb  ataladigan  mahsulotlar  o'rin  olgan.  Masalan: 
"Lever  Brozers"ning  "Pepsodent"  tish  pastasi  shunaqa  mahsulotdir,  uning  keltiradigan  daromadi 
juda  past  yoki  qariyb  yo'qdir.  Qolipning  yuqori  o'ng  qismida  so'roq  alomatli  mahsulotlar 
joylashtirilgan,  bozor  hissasini  kerakli  darajada  saqlab  turish  uchun  ular  o'zi  keltiradigan 
mablag'dan  xam  ko'proq  mablag'  talab  qiladi,    bozorning  o'sayotganligi  xam  yanada  ko'proq 
investitsiyaga  ehtiyojni  yuzaga  keltiradi.  Bu  vaziyatda  mushkullik  yuzaga  keladi:  bu  tovar 
mahsuloti  etarli  daromadga  erishgancha  qancha  investitsiya  sarflash  kerak  va  bundan  zarar 
ko'rmaslik  ehtimoli  qancha?  Shuning  uchun  bunday  mahsulotlarni  yovvoyi  mushuklar  (ba`zi 
adabiyotlarda  "kaysar  bolalar")  deb  ataydilar.  Katta  bozor  hissasi  va  yuqori  o'sish  sur`atiga  ega 
bo'lgan  mahsulotlar  "yulduz"  deb  ataladi.  Ular  katta  daromad  keltirsada,  shunchalik  xarajat  xam 
bo'ladi. Ko'pincha mahsulotlar o'z hayot tsiklini "it" yoki "yovvoyi mushuk" sifatida boshlaydi va 
yulduzga aylanadi, keyinchalik "sog'in sigir" kabi daromad keltiradi va oxirida yana "it"ga aylanish 
ehtimoli bor. 
    
Korxona  o'z  tovarlarini  BKG  qolipida  joylashtirish  orqali  marketing  strategiyasi  tanlovini 
engillashtiradi  hamda  kelajakda  qanday  harakat  qilishi  to'g'risida  aniq  tasavvurga  ega  bo'ladi.