Manaviyat asoslari Lotin pv doc

1. Iqtisodiyotning siyosatdan ustunligi va mafkuradan xolili-
gi
o‘zbek modelining bosh, markaziy o‘zagidir. U nafaqat mamla-
katda amalga oshirilayotgan iqtisodiy siyosatning mazmun-mohiyati-
ni aks ettiradi, shuningdek, mamlakat iqtisodiy hayotining yangilik-
larga, ilg‘or tajribaga, dadil tashabbuslarga ochiqligini ham ko‘rsata-
di. Siyosiy yoki mafkuraviy mulohazalar islohotlarimizga yangiliklar
, 
yutuqlar kirib kelishi yo‘lida to‘siq bo‘lishi mumkin emas. 
Mamlakatda qabul qilinadigan iqtisodiyotga oid qarorlar, qonun-
lar qaysidir siyosiy guruhlarning manfaatini ko‘zlab,
siyosiy tadbirlar-
ni amalga oshirish uchun emas, balki obyektiv iqtisodiy zaruratlardan 
kelib chiqib, qabul qilinishi kerak.
Chet el mamlakatlari bilan iqtisodiy aloqalar ham siyosiy 
maqsadga muvofiqlik asosida emas, balki o‘zaro manfaatdorlik 
asosida olib borilishi lozim. 
Iqtisodiyotni mafkuradan xoli etish iqtisodiy munosabatlarni 
to‘g‘ri tushunish va tashkil qilishning omilidir. U obyektiv iqtisodiy 
qonunlarni tan olishga, mulkchilik shakllariga, taqsimotga nisbatan 

---

93
subyektiv munosabatdan qutulishga ma’naviy shart-sharoit yaratadi. 
«Mafkuraviy aqidalarni bartaraf etish xo‘jalik yuritishning turli 
ijtimoiy shakllariga nisbatan xayrixoh bo‘lgan ijtimoiy fikrning, bozor 
munosabatlariga mos bo‘lgan psixologiyaning va shunga xos 
iqtisodiy tafakkurning idrok etilishiga ko‘maklashadi». 
Mazkur tamoyil iqtisodiy rivojlanishda ma’naviy ahamiyatdan 
nozik, ko‘zdan yashirin qirrasini ochib beradi. 
Sobiq sovet iqtisodiyotining pirovard qulashi, o‘ta mafkuralash-
gan ba’zi xorijiy mamlakatlar iqtisodiyotining tanazzuli va qiyinchi-
liklari (Shimoliy Koreya, Kuba, ko‘pchilik musulmon mamlakatlari) 
obyektiv iqtisodiy qonunlarning mafkura tazyiqida har doim ham tan 
olinmasligi natijasidir. Aksincha, iqtisodiyoti mafkuradan xoli mam-
lakatlar iqtisodiy o‘sishda yuksak sur’atlarga erishmoqda. 
Iqtisodiyotni mafkuradan xoli etish zarurligini ayrim xorijiy 
musulmon mamlakatlarining mustamlakachilikdan qutulgandan 
keyingi tajribasi yaqqol ko‘rsatib turibdi. Ular iqtisodiyotlarini islom 
mafkurasi talablari negizida qayta qurishga urindilar. 
Yuqorida keltirilgan dalillardan o‘zbek modeli nazariy 
tamoyillardan birinchisining qay darajada teran mazmunga egaligi, 
unda xalqimiz va boshqa xalqlar boshidan kechirgan tajriba hisobga 
olingani ma’lum bo‘ladi.