Maket Akusherlik 2013. pmd

Elektroterapiya

Ginekologik bemorlarga davo qilishda elektr tokidan galvanik,

faradey va yuksak kuchlanishli o‘zgaruvchan tok shaklida qo‘l-

laniladi.

Ta’sir etib turgan vaqtda kuchlanishi bir xil bo‘lgani holda bir

yo‘nalishga ega bo‘ladigan tok galvanik tok yoki o‘zgarmas tok deb

ataladi. Galvanik tok galvanik batareya, akkumulator yoki maxsus

mashinadan olinadi. Terapevtik maqsadlar uchun tok kuchlanishi

60—80 V dan oshmasligi lozim.

0,25—1 mm qalinlikdagi yupqa qalay elektrodlar eng yaxshi

elektrodlar hisoblanadi.

Elektrod yuzaga zichroq yopishib turishi va shu bilan tokni bir

tekis taqsimlashi uchun, paxmoq laxtaklardan qalin gigroskopik

qistirma qo‘yiladi. Qistirma fiziologik eritma bilan ho‘llanadi, siqib

tashlanadi va badanning elektroliz bilan ta’sir etiladigan qismiga

yopiladi, ustidan qalay elektrod plastinkasi qo‘yiladi va hammasi

birga vint bilan mahkamlanadi.

Ionoterapiya

Muayyan dori moddalarni, masalan, yod, kalsiy va boshqa

elementlarning ionlarini o‘zgarmas elektr toki yordamida orga-

nizmga yuborish ionoterapiya (boshqacha aytganda, ionoforez,

elektroionoterapiya) deb ataladi. Ayni vaqtda, terapevtik samara

beradigan ionlar organizmga yuboriladi.

Elektroionoterapiya texnikasi quyidagicha: bemorning dum-

g‘aza sohasiga qumli xalta qo‘yilib, indifferent elektrod badanga

zich taqaladi. Bu elektrod iliq fiziologik eritmaga hollangan ma-

toni qalin qavati bilan qoplangan 10x15 sm kattalikdagi qo‘r-

g‘oshin plastinkadan iborat. Mato qavati bilan qoplangan ikkin-

chi elektrod qorinning pastki qismiga qo‘yiladi. Bu elektrod ma-

tosi ham dori moddasi eritmasiga ho‘llangan bo‘ladi. Gineko-

logiya amaliyotida ionoterapiya ko‘pincha qin yoki bachadon bo‘yni

kanalining shilliq pardasi orqali o‘tkaziladi.

Vaginal terapiya uchun silindrik uchlik shaklidagi elektroddan

foydalaniladi.

---

361

Diatermiya

Diatermik tok (yuqori chastotali tok) bir necha elektrodli max-

sus apparatlar yordamida hosil qilinadi va mahalliy diatermiya

shaklida qo‘llaniladi.

Ginekologiyada elektrodlarni qorin bilan belga (qorin-orqaga

joylashtirish), qorin bilan qinga qo‘yish (qorin-qin-orqaga joylash-

tirish) keng qo‘llaniladi.

Diatermiya, ayniqsa, gonokokk kabi issiqqa ojiz bakteriyalarga

bakteritsid ta’sir etadi, to‘qimalardagi modda almashinuvini

oshiradi, qon va limfa aylanishini kuchaytiradi, og‘riq sezgisini ka-

maytiradi va hokazo.

Ginekologiyada diatermiya chanoq qorin pardasi yallig‘lanib,

bitishma, ekssudatlar paydo bo‘lganda, operatsiyadan keyin

chandiqlar yuzaga kelganda, parametritlarda, bachadon ortiqlari-

dagi yallig‘lanish jarayonlarida qo‘llaniladi.

Tuxumdon giðofunksiyasida, jinsiy a’zolar chala yetilganda,

spastik dismenoreyada diatermiya yaxshi natijalar berishi mumkin.