Махсус таълим вазирлиги бухоро муҳандислик-технология



Download 0,62 Mb.
bet10/14
Sana24.02.2022
Hajmi0,62 Mb.
#196981
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14
Bog'liq
Мирзаев Илмий тадқ. асослари.

Таянч иборалар
Кашфиёт, ихтиро, техник ечим, ихтиро объекти, ихтиро гурухлари, рационализаторлик таклафлар, эвристика, мияни штурм килиш, морфологик тахлил, назарий саволлар, синектика, давлат патент экспертиза, авторлик гувохномаси, патент, ариза, изтиро изохи, ихтиро ифодаси, чизма, схема, расм, ижадий гурух, маълумотнома, диплом.


Назорат саволлари
1.Кашфиёт деб нимага айтилади?
2.Ихтиро деб нимага айтилади?
3.Ихтиро масалаларининг неча гурухи мавжуд?
4.Рационализаторлик таклифи нима ва у нимага тегишли?
5.Мияни штурм килиш усулида масала кандай ечилади?
6.Марфологик тахлил усулида масала кандай ечилади?
7.Назорат саволлар усули мохиятини изохланг?
8.Ихтирони юридик хужжатлаштириш кетма-кетлигини изохланг?
9.Авторлик гувохномаси ва патент орасидаги фарк нимадан иборат?
7. ИЛМИЙ ТАДКИКОТ ИШЛАРИНИНГ САМАРАДОРЛИГИ ВА УНИНГ ТАДБИГИ


Режа
1)Тугатилган илмий тадкикот ишларини ишлаб чикишга тадбиг этиш.
2)Илмий тадкикотлар самарадорлигини ва унинг критериялари.
3)Илмий тадкикотлар иктисодий самарадорлигини хисоблаш.


Адабиётлар



  1. Сиденко В.Н., Грушко И.М. Основы научных исследований. Харьков.Высшая школа., 1983.

  2. Закин Я.Х., Рашидов Н.Р. Основы научных исследований. Тошкент, Ўќитувчи, 1981.

  3. Крутов В.И. и др. Основы научных исследований. М.: Высшая школа., 1989.

Тугалланмаган илмий тадкикот ишларининг ишлаб чикаришга тадбиг этиш.
Илмий тадкикот ишларининг якунловчи боскичи бу тугатилмаган илмий тадкикотларнинг ишлаб чикаришга тадбиг этиш хисобланади. Тадбиг бу ишлаб чикаришга илмий махсулотни (хисобот,инструкциялар,вактинчалик курсатмалар,техник шароитлар,техник лойиха ва жихозлар)куллашга маъкул формада етказишдир ва бу техник иктисодий самарани таъминлаши керак. Илмий тадкикот ишлари уни ишлаб чикаришдан куллаш моментидан бошлаб махсулотга айланади. Пудратчи илмий тадкикот ишларини бажарувчи илмий тадкикот ишлари тузилган 2 томонлама битимга асосан тадбиг этиш масалаларини формулировка килиши керак. Бу уз таркибига битимга асосан техник шароитлар, техник топшириклар,лойиха хужжатлари,вактинчалик инструкцияларни олиши керак.Тадбиг этиш жараёни 2 боскичга булинади:
Биринчиси-тажрибавий ишлаб чикариш тадбиги:
Иккинчиси-серияли тадбиг(янги фан ва техника тадбиги)
Илмий тадкикот ишлари канчалик диккат билан бажарилмасин,барибир,ишлаб чикариш шароитидаги хамма факторларни хисобга олмайди. Шунинг учун илмий ишланмалар тадбигнинг биринчи боскичида ишлаб чикариш шароитида тажрибавий текширувдан утказилишикерак.
Масалан,янги тайёрланган куприк конструкцияси, бино ва иншоот конструкциялари полигонларга ёки заводларга синалиши керак.Янги тайёрланган материаллар тажриба участкаларида конструкцияларни тайёрлаш учун кулланилади.Агар илмий тадкикот ишлари асосида янги машина, механизм ёки мослама тавсия этилса, у холда унинг тажрибавий намунасини ясаш керак булади.
Тажрибавий текширувлар натижалари буйича тажриба намуналарининг техник иктисодий самарадорлиги тахлил килинади.Асосий диккатни эксплуатацияси курсатгичларга,ишончлигига, узок муддатлигига таннархига,эксплуатацион харажатларига,серияли ишлаб чикариш мумкинлигига ифода этиш керак.
Синаш натижалари тушунтирув ёзуви курилишида тайёрланади, унда синаладиган намунани конструктив, технологик санитар гигиеник,ёнгинга карши хусусиятлари буйича тузилган турли актлар киритилади. Актлар буюртмачи ва пудратчи вакиллари томонидан изохланади.
Тадбигнинг биринчи боскичи катта иктисодий ва мехнат харажатларни талаб килади, тажрибавий намуналарни ишлаб чикариш,синовларида узок (0,5-2 йил) вакт этилади. Тадбикнинг бу боскичида муаллифларнинг синов ишларида иштирок этишлари максадга муофикдир. Агар бу боскичдахалк хужалиги ахамиятига эга булган машина синалса, уни техник хужжарлари билан бирга давлат синовлари учун махсус комиссияга берадилар.
Амалий назарий тадкикотлар ва тажрибавий конструкторлик ишлари якунланди деб хисобланади, агар битимга асосан улар буйича вактинчалик тавсияномалар, инструкция курсатмалари, тавсияномалар ва бошкарув материаллари ишлаб чикилган булса.
Тугатилган илмий тадкикот ишлари илмий техник кенгашларда, айрим холларда эса (ута бахоли тавсияномалар) –вазирликлар коллегияларида караб чикилади ва уларни тадбик этиш учун ишлаб чикаришгаюборилади.
Тадбикнинг иккинчи боскичида (серияли ишлаб чикаришда) илмий корхоналар иштирок этмайдилар.Керак булган у ёки бу масала буйича коньсултациялар беришлари мумкин.
Курп микдордаги илмий тадкикот ишлари курилиш трестлари,бошкармалари ва башка корхоналарнинг топширигига асосан бажарилади. Бу асосан киска муддатли илмий тадкикот ишлари (одатда,бир йилгача) курилиш корхоналари учун актуал илмий ишлаб чикариш вазифаларини ечишга каратилган.Конструкцияларни махаллий хом ашёдан максимал фойдаланган холда мукаммаллаштириш. Бу холларда илмий тадкикот ишлари корхоналарнинг уз кучи билан тадбиг этилади.
Илмий тадкикот институти буюртмачига тадбиг этишга тайёр техник документацияни тадбиг этади.(инструкция,курсатма,иш чизмалари ва хоказо) ва бу корхонанинг техник кенгашига караб чикилади хамда бош мухандис тасдиклагач ишлаб чикаришга юборилади.



Download 0,62 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish