Mahsuldor qatlamlarni ochish va

 
 
hanuzgacha batafcil o‗rganilmagan. Ayniqsa, ularda uch fazali flyuidlar 
(gaz+neft+suv) oqishidagi fazaviy o‗zgarishlar, sirt taranglik kuchlar va fazaviy 
o‗tkazuvchanlik to‗la o‗rganilmagan.
1.5. Tog„ jinslarining o„tkazuvchanligi 
Tog‗ jinslarining bosimlar ayirmaci mavjudligida o‗zidan suyuqlik yoki gaz 
o‗tkazish qobiliyatiga 
o„tkazuvchanlik
(К) deyiladi. Tabiatda umuman hech narsa 
o‗tkazmaydigan jicmlar yo‗q. Shuningdek, tog‗ jinslaridan ba‘zilari juda yaxshi 
o‗tkazuvchan (qum, qumtosh), ba‘zilari juda ham kam o‗tkazuvchan (loy, clanets va 
b.) bo‗ladi. 
Tajribalarning ko‘rsatishicha, tog‗ jinslarining o‗tkazuvchanligi gaz, suv va neft 
uchun har xil bo‗lar ekan.
Haqiqatan ham, neft va gaz konlarini ishlatishda bu narsa tasdiqlandi. Tog‗ jinsi 
o‗tkazuvchanligini tavsiflash uchun mutlaq (
a
K
), fazaviy (
n
K
,
g
K
, 
s
K
) va nicbiy 
(
'
s
K
,
'
g
K
, 
'
n
K
) o‗tkazuvchanlik tushunchalari kiritilgan. 
Mutlaq o„tkazuvchanlik 
deb, tog‗ jinsidan faqat qandaydir bir faza (masalan, 
gaz) harakatlanayotganligidagi o‗tkazuvchanlikka aytiladi. Odatda, mutlaq 

---

o‗tkazuvchanlik tog‗ jinsidan havo yoki gaz o‗tqazib aniqlanadi. Suyuqlik 
o‗tkazilganda esa o‗tkazuvchanlikka ana shu suyuqlikning fizik-kimyoviy xossalari 
ham ta‘sir etadi. 
Fazaviy o„tkazuvchanlik 
deb, tog‗ jinslarining ichida ko‗p fazali harakat 
davomida faqat bir faza (masalan, neft) uchun aniqlangan o‗tkazuvchanlikka aytiladi. 
Fazaviy o‗tkazuvchanlikka tog‗ jinsining u yoki bu faza bilan qanchalik 
to‗yinganligi, bu fazalarning fizik-kimyoviy xossalari katta ta‘sir ko‘rsatadi.