Mustahkamligi bir xil bir o‗lchamli quvurlar birlashmasini tushirish mumkin
bo‗lgan chuqurlik chegarasi o‗zining og‗irligi hisobiga cho‗zilishini
hisoblashdan
kelib chiqib quyidagi formula yordamida aniqlanadi:
g
k
L
о
don
3
(7.1)
bu yerda:
o
- oquvchanlik
chegarasi, Pa;
k
3
– mustahkamlilik zahirasi koeffitsienti (vertikal quvurlar uchun 1,3 deb
olinadi);
ρ
– po‗latning zichligi (
ρ
=7800 kg/m
3
);
g – og‗irlik kuchi tezlanishi.
GOST 633-80 standartiga ko‗ra aniqligi va sifati bo‗yicha A va V turdagi
quvurlar tayyorlash ko‗zda tutiladi. A guruhiga kiruvchi barcha quvur turlari 10 metr
uzunlikda, ±5% og‗ishga mo‗ljallab chiqariladi. B guruhiga kiruvchi
barcha quvurlar
esa ikki variantda uzunligi bo‗yicha chiqariladi: 5,5 m dan 8,5 m gacha, ikkinchi
guruh esa 8,5 m dan 10 m gacha. Iste‘molchilar talabi
bilan B guruhidagi quvurlar
mustahkamligi E guruhigacha bo‗lgan quvurlar ishlab chiqariladi. NKTning turli
xillari tavsifi 7.10-jadvalda keltirilgan.
7.10-jadval
Po‗lat tavsifi
Po‗latning mustahkamlik guruhi
D
K
E
L
M
R
Vaqtinchalik
sinishga
qarshilik,
MPa, bundan kam emas
655
(638)
687
689
758
862
1000
Oquvchanlik chegarasi, MPa, undan
kam emas
379
(373)
491
552
654
758
930
Izoh: qavsda B turidagi quvur uchun ko‘rsatkichlar qiymati keltirilgan
Favvorali quduqlarda mustahkamligi bir xil bir o‗lchamli quvurlar
birlashmasini NKT tushirish mumkin bo‗lgan chuqurlik chegarasi po‗latning
mustahkamligiga bog‗liq holda 3750 m (D) dan 9350 m (R) gacha oraliqda o‗zgaradi.
C
k
k
k
p
з
1
3
(7.2)
bu yerda: α – qayishish jadalligi (har o‗n metrga graduslarda);
3
k
- vertikal quvurdagi mustahkamlik zaxirasi koeffitsienti;
315
C=E
.
D/(1,15
.
10
3
σ
t
);
E
– yung moduli, Pa;
D
s
– quvur rezbasining asosiy yuzasidagi o‗rtacha kesim diametri, m
(hisoblashlarda NKt quvurining nominal diametrini qo‗llash mumkin).
Hozirgi vaqtda qiya yo‗naltirilgan quduqlarni burg‗ilashda
egilishning
maksimal jadalligi quduqdagi ruxsat etilgan og‗ish burchagi 10 m da 1,5
0
dan
oshmasligi kerak. Oldin burg‗ilangan quduqlardagi og‗ish jadalligi 10 m da 2-2,5
0
ga
yetar edi. Diametri 114 mm bo‗lgan D toifadagi po‗latli NKT uchun og‗ish jadalligi
2,5
0
/10 m bo‗lganda (5.2) formula yordamida hisoblab topilgan mustahkamlik
zaxirasi koeffitsienti 1,58 ga teng.
Formuladagi surat va mahrajni metall bo‗yicha
quvurning kesim maydoniga
ko‗paytirib, quyidagiga ega bo‗lamiz
g
m
k
Р
L
t
mаа
DOP
3
(7.3)
bu yerda:
P
max
– tortishishi kuchi bo‗lib, bunda quvur tanasidagi kuchlanish
oquvchanlik chegarasiga yetadi, H;
m
t
– 1 m quvur massasi, kg.
Mustahkamligi past bo‗lgan quvur konstruksiyasi 9silliq va NQM)
uchun
osilmaning ruxsat berilgan uzunligi rezba birikmasining stragivayushiy kuchi
yordamida aniqlanadi (
Do'stlaringiz bilan baham: