Махмуджонов асилбек. Мавзу: халк миллий ҳаракатли ўйинлар ёрдамида мактаб ўҚувчиларини жисмоний тайёрлашнинг самарадор йуллари

Амалий ва назарий аҳамияти. Тадқиқотлар жараёнида қўлга киритилган илмий маълумотлар миллий ҳаракатли ўйинлар асосида 7‐10 ёшли ўқувчиларнинг жисмоний сифатларини ривожлантириш мақсадида ўқув‐тарбиявий жараёнда уларни қўллаш, назарий асослаш усуллари ишлаб чиқилди.
Ишнинг назарий аҳамияти шундаки, унда асосий ва муҳим ўринни тажриба‐тадқиқот ишлари, таҳлиллар ташкил этади, шу асосда халқ миллий ҳаракатли ўйинлари воситасида мактаб укувчиларда педагогик таъсирнинг тўлиқ, аниқ мақсад асосидаги йўналиши яратилади. Ўзбек халқ ҳаракатли ўйинларининг таълим‐тарбиявий аҳамияти улкан эканлигини ҳаёт кўрсатиб турибди. Шуниси ачинарлики, бу тажрибалар ҳозирга қадар мактаб амалиётида кенг қўлланилмаяпти. Бунинг устига кўпчилик ўқитувчилар ўзбек халқ миллий ҳаракатли ўйинларини яхши билишмайди, ўқув ‐ тарбиявий жараёнда халқ ҳаракатли ўйинларидан фойдаланиш ҳақидаги махсус илмий китоблар, дарсликлар, усулий қўлланмалардан фойдаланишмайди. Мактабда халқ миллий ҳаракатли ўйинларини ўтказиш усулларини тўлиқ эгалламаган ўқитувчилар ҳозирча кўпчиликни ташкил этади. Бунинг устига ижтимоий воқелик, педагогик амалиёт ва назариёт кенг омма ўртасида туғилиб, ривожланган халқ педагогикасининг энг яхши ютуқларини самарали қўллаш, халқ педагогикаси ғоялари асосида фикр юритиш ўқув‐тарбиявий ишнинг муваффақиятини таъминловчи ҳал қилувчи омиллардан эканлигига гувоҳ беради. Шу боис тадқиқот натижаларидан амалиётда кенг фойдаланиш мумкин.
Ҳимояга қўйилган асосий ҳолатлар:
‐ умумтаълим мактабларидаги мактаб ўқувчилар жисмоний тарбиясида ҳаракатли ўйинлар ва жисмоний машқларни қўллаш жисмоний тарбия самарадорлигини оширувчи, ўқувчиларнинг жисмоний сифатларини ривожлантирувчи восита сифатида асослаб бериш;
‐ мактаб ўқувчиларнинг жисмоний тарбия дарсларида ва дарсдан ташқари машғулотларда миллий ўйинлардан фойдаланиш усулларини кўрсатиш;
‐ мактаб ўқувчиларнинг барча бўғинлар билан ўзаро алоқаси, жисмоний тайёргарлиги, ўзлаштириш даражасини ошириш жисмоний тарбияда миллий ҳаракатли ўйинлар асосида ўтказилган дарслар тажриба йўли билан ишлаб чиқилган ва асослаб берилган.