Махматқулов турдимурод ёғоч конструкциялари

8.3-расм. Тўғри чизиқли арканинг умумий кўриниши.
 = N / F_нт+ MRc / W_ҳисR_э ≤ Rc
бу ерда: F_нт–кесим юзасининг нетто юзаси, F_нт=F_бр=14 44= 617см².
W_ҳис– кесим юзасининг ҳисобий қаршилик моменти
W_ҳис = m_б W_нт = 1,15  14  44² / 6 = 5200см³. бу ерда: m_б – иш шароитини эътиборга олувчи коэффициент, m_б =1,15. Юқори белбоғнинг эгилувчанлиги унинг ҳисобий узунлигига боғлиқ: l= l / 2 cos a = 17,8 / 2  0,97 = 915 см. λ = l / 0,289h = 915 / 0,289  44 = 72. ξ– коэффициентнинг қиймати қуйидаги формуладан аниқланади: ξ= 1 - λ² N / 3100R_c F_бр = 1 –72² 121,19 / 3100  130 643 = 0,758.
Аниқланган қийматларни (8.2) формулага қўйиб, юқори белбоғнинг мустаҳкамлигини текширамиз:
^=12119 617 + 51800^130 / 0,758^ 5200^ 130 =12,8кН/см² = Rc< 13,0 кН/см².
Уринма кучланишнинг қиймати қуйидаги формуладан аниқланади: τ_ё =1,5Qk_ёр / 0,6 bR_ёр = 1,529,35 1,94/ 0,6 14 2,4 =42,5 см <h = 44см. бу ерда:k_ёр– елимланган чокнинг ёрилишини эътиборга олувчи коэффициент; R_ёр – ёғочнинг ёрилишдаги ҳисобий қаршилиги, R_ёр =2.4 МПа.
Ёғоч элементларнинг мустаҳкамлиги таъминланган.
Арканинг пастки металл элементларини ҳисоблаш учун дастлаб уни кесим юзасини А=III синфига мансуб жуфт арматура стерженлардан танлаймиз. У ҳолда металл тортқининг талаб қилинган кесим юзаси F_тқ = H / mR_a = 117,50 / 0,853400 = 4,066 cм².
Аниқланган талаб қилинган юзага асосан, 2 дона диаметри d = 18 мм бўлган арматура танласак, унинг кесим юзаси F_а= 5,15 cм² га тенг бўлади.
Тортқининг ўрта қисмида уларни бириктиришга мўлжалланган муфтанинг думалоқ кесим юзали пўлат материалдан танлаймиз ва унинг диаметрини аниқлаймиз:
F^тқ_нт= H / R^а_ч =117,50 / 17,00 = 6,9 см²;
бу ерда: R^а_ч- пўлатнинг чўзилишдаги ҳисобий қаршилиги, R^а_ч =17 МПа.
Талаб қилинган юзага асосан муфтани диаметрини d= 36 мм га тенг қилиб танласак, у ҳолда унинг юзаси F_нт= 7,44 см² га тенг бўлади.
Тўғри чизиқли арканинг ёғоч элементлари таянч тугунида металл пластинкага тақалади. Металл пластинкани конструктив равишда δ_пл=6 мм қалинликдаги пўлат варақ материалдан қабул қиламиз.
Қабул қилинган юзалар мустаҳкамлик шартларига жавоб беради.
8.1-жадвал