Махматқулов турдимурод ёғоч конструкциялари

Қ ич синчлар. Синчдаги зўриқиш N₈=-21,38 кН. Барча қия синчлар учун бир хил кесим юзасини танлаймиз. Кесим юзасининг қалинлиги δ =35 мм бўлган 4 дона тахтадан танланганда h =35 х 4 =140 мм. Кесим юзасининг энини b=150 мм қабул қиламиз. Қия синчнинг чегаравий эгилувчанлиги λ=150, узунлиги l=566 см га тенг. Синчнинг талаб қилинган баландлиги

Тахталар сони
9 .16-расм.Ферма қия синчларининг
кесим юзаси
4 дона тахта қабул қиламиз, у ҳолда кесим юзаси h =35 х 4=140 мм.
Қабул қилинган кесим юзасининг мустаҳкамлиги
.
.
бу ерда: - II-тоифа ёғочнинг сиқилиш ва эгилишдаги ҳисобий қаршилиги;
– бўйлама эгилиш коэффициенти бўлиб қуйидаги формуладан аниқланади:

Тугун бирикмаларини лойиҳалаш ва ҳисоблаш.
Таянч тугуни. Хисобий зўриқиш N₁=336,2кН, N₃ = 301,13 кН. R_a = 200,76 кН (9.17-расм).
Юқори ёғоч белбоғни металл плитага тиралиши натижасида унинг юзасини эзилиш шартидан, бу майдонинг юзаси A_эз=O₁/R_эз= 348,4/1,3 =268 см².
Плита узунлигиl_п = 164/15=10,93 см. Плита узунлигини 15 см қабул қиламиз.
Қия таянч плитанинг қалинлигини аниқлаймиз. Бунинг учун плита участкаси атрофи бўйлаб маҳкамланган деб ҳисоблаймиз. Плитанинг маҳкамланган томонларининг ўлчами b x a =150 х 60 мм.
Қуйидаги b /a =2,5, =0,1 шартдан плитадаги нормал кучланиш
σ_п = N₁ / в · l_п =348,4 / 15 · 15 = 1,55 кН/см²
Эгувчи моментнинг қиймати қуйидаги формуладан аниқланади.
1,25cм.
Қия плита учта ўлчами 8х80 мм бўлган қовурғалар билан кучайтирилган.
Эни b=150 мм плитани тўсин каби эгилишга текширамиз.
Эгувчи моментнинг қиймати
M = 1,55·15·15² / 8 = 654 кНсм га тенг.
Плитани четки сиртидан, унинг оғирлик марказигача бўлган масофа y = S / A = 15·1,2·0,6+3·8·0,8·5,2 / 15 · 1,2 + 3 · 8 · 0,8 = 2,44см.
Кесим юзасини инерция моменти
I_x=15·1,2³/ 12 + 0,8 · 8³ /12 +(15·1,2)(2,44+0,6)²+3·0,8·8(5,2-2,44)² = 245,64 см⁴.

9.17-расм. Ферманинг таянч тугуни.
Тиргак плитасидаги максимал кучланиш
M (h-y) / I_x= 654 · (9,2-2,44) / 245,64 = 17,99 < 21,5 кНсм²
Башмак ён листларини калинлигини танлаймиз. Тиргак
плитасини пайванд чокларини баландликларини 6 ва 8 мм танлаймиз.
Горизонтал таянч плитани хисоблаш учун унинг ўлчамларини 200х250 мм қабул қиламиз. Ферма остида жойлашган ўраб турувчи чорқиррани кўндаланг эзилишга текширамиз.
σ = R_a / A_пл = 200,76 / 20·25 = 0,40 >R_эз90 = 0,3 кНсм.
Плитанинг қалинлигини унинг эгилиш шартидан аниқлаймиз.
Консол қисмидаги эгувчи момент M = ql² / 2 = 0,40 · 5,5² / 2 = 6,05 кНсм.
Ўрта қисмидаги эгувчи момент
M = a·b²/ 12 = 0,40·15² / 12 = 7,50 кНсм.
Плитанинг қалинлиги қуйидаги формуладан аниқланади. δ = =1,31 см.
Плитанинг қалинлигини δ =14 мм қабул қиламиз.