M. T. Yulchieva, N. T. Atamuratova



Download 9,23 Mb.
Pdf ko'rish
bet32/242
Sana23.09.2021
Hajmi9,23 Mb.
#183085
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   242
Bog'liq
2 5285202826778119839

Uglevodlar.  Hamma  yashil  o‘simliklar  bargida  fotosintez 
natijasida  kraxmal  hosil  bo‘ladi  va  to‘planadi.  Kraxmal  o‘simlik 
hujayralardagi  keng  tarqalgan  uglevodlardan  biri.  U  g‘amlangan 
oziq  sifatida  to‘planadi.  Uning  hosil  bo‘lishida  albatta  plastidalar 
ishtirok  etadi.  O‘simlikda  uchraydigan  kraxmal  kelib  chiqishiga 
ko‘ra  assimilyatsion-  birlamchi  kraxmal  va  g‘amlangan  - 
ikkilamchi  kraxmal  shakllarda  to‘planadi.  Birlamchi  kraxmal 
(C
6
H
1 0
O
5
)n  fotosintez  natijasida  xloroplastlarda  hosil  bo‘ladi, 
ba’zan  u  avtoxton  kraxmal  deb  ham  ataladi.  Ko‘rinishi  tayoqcha 
yoki donacha shaklida bo‘ladi. 
 


54 
 
Assimilyatsion  kraxmal  -  birlamchi    kraxmal  kunduzi  hosil 
bo‘lib,  kechasi  diastaza  fermenti  ta’sirida  maltoza  disaxaridiga 
aylanadi, 
so‘ngra  maltoza  fermenti  ta’sirida  gidrolizlanib 
glyukozaga  aylanadi.  Glyukoza  suvda  oson  eriydi  va  o‘simlikning 
poyasi, ildizi, tugunaklari va boshqa organlariga oqib o‘tadi.   
G‘amlovchi  kraxmal-  glyukoza    amilaza  fermenti  ta’sirida 
qaytadan  kraxmalga,    ya’ni  ikkilamchi  kraxmalga  aylanadi.    Bu 
kraxmal  o‘simlik  organlarida urug‘  endospermi  va  urug‘pallalarida, 
ko‘p  yillik  o‘simliklarning  po‘stlog‘ida,  poya  o‘zaklarida  va  er 
ostki qismlarida: tugunak, piyozbosh, ildizpoyalarda ko‘p miqdorda 
to‘planadi.  To‘plangan  kraxmallar  keyingi  yilda  yangi  o‘simlik 
o‘sib  chiqishi  vaqtida  sarf  bo‘ladi  yoki  iste’mol  qilinadi.  Kraxmal 
lyugol  yoki  yod  ta’sirida  ko‘k  ranga  bo‘yaladi.  Kraxmal  sovuq 
suvda  erimaydi,  issiq    suvda  yelimdek  yopishqoq  modda-kleysterga 
aylanadi. 
Tabiatda  uchraydigan  o‘simlik  tanasidagi  kraxmal  donachalari 
har  xil  kattalikda  va  tuzilishda  bo‘ladi.  Eng  katta  kraxmal 
donachasi  kartoshkada  (70 —100  mk),  eng  kichigi sholi  donida  (3 —
10 mk) uchraydi ( 7 -rasm). 
 

Download 9,23 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   242




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish