Yes, he does.
|
No, he doesn’t.
|
|
Дўстингиз инглизча гапиради, шундай эмасми?
|
Ха, гапиради.
|
Йўқ, гапирмайди.
|
|
You have finished your work, haven’t you?
|
Yes, I have.
|
No, I haven’t.
|
|
Ишингизни тугатиб бўлдингиз, шундай эмасми?
|
Ха, тугатдим.
|
Йўқ, тугатмадим.
|
2
|
Биринчи қисми бўлишсиз:
|
|
|
|
Your friend doesn’t speak English, does he?
|
No, he doesn’t.
|
Yes, he does.
|
|
Дўстингиз инглизча гапирмайди, шундай эмасми?
|
Ха, гапирмайди.
|
Йўқ, гапиради.
|
|
You haven’t finished your work, have you?
|
No, I haven’t.
|
Yes, I have.
|
|
Ишингизни тугатмадингиз, шундай эмасми?
|
Ха, тугатмадим.
|
Йўқ, тугатдим.
|
Келтирилган мисоллардан кўриниб турибдики, биринчи қисми бўлишсиз бўлган сўроқларга жавобларда инглиз тилидагаи no ва yes билан ўзбек тилидаги йўқ ва ха нинг ишлатилишида тафовут мавжуд. Инглиз тилида no фақат бўлишсиз жавобларда, yes эса бўлишли жавобларда ишлатилади.
МАХСУС СЎРОҚЛАР (SPECIAL QUESTIONS)
§ 70. Махсус сўроқлар сўроқ тегишли бўлган гап бўлаги ўрнига ишлатилувчи сўроқ сўз (ёки сўзлар гурухи) билан бошланади. Улар who? ким? what? нима? қандай? which? қайси? when? қачон? where? қаерда? қаерга? why? нима учун? how? қандай? how much? нечта? how long? қанча вақт? ва бошқа сўзлар билан бошланади.
Махсус сўроқлардаги сўзлар тартиби умумий сўроқлардаги кабидир (яъни, ёрдамчи ёки модал феъл эгадан олдин туради), лекин махсус сўроқларда ёрдамчи ёки модал феълдан олдин сўроқ сўз (ёки сўзлар гурухи) туради. Масалан, The teacher read an interesting story to the students yesterday Кеча ўқитувчи талабаларга қизиқарли хикоя ўқиб берди гапига қуйидаги сўроқларни қўйиш мумкин (эга ёки унинг аниқловчисига тегишли сўроқлар алохида мавзуда кўриб чиқилади):
Пайт холи (yesterday) га тегишли сўроқ:
When did the teacher read an interesting story to the students? Ўқитувчи қачон талабаларга қизиқарли хикоя ўқиб берди?
Предлогли воситали тўлдирувчи (to the students) га тегишли сўроқ:
To whom did the teacher read an interesting story yesterday? Кеча ўқитувчи кимларга қизиқарли хикоя ўқиб берди?
Сўзлашувда предлог одатда феълдан кейин, тўлдирувчи мавжуд бўлганида эса, тўлдирувчидан кейин қўйилади: Who(m) did the teacher read an interesting story to yesterday?
Воситасиз тўлдирувчи (an interesting story) га тегишли сўроқ:
What did the teacher read to the students yesterday? Кеча ўқитувчи талабаларга нима ўқиб берди?
Кесим (read) га тегишли сўроқ:
What did the teacher do yesterday? Ўқитувчи кеча нима қилди?
Аниқловчи (interesting) га тегишли сўроқ:
What story did the teacher read to the students yesterday? Кеча ўқитувчи талабаларга қандай хикоя ўқиб берди?
Сўроқ аниқловчига тегишли бўлганида, what, which, whose, how much, how many сўроқ сўзлари, ўзбек тилидагидек, бевосита ўзлари аниқлаган отдан олдин туради.
Do'stlaringiz bilan baham: |