М о р ф о л о г и я сўз туркумлари

no – not … any
nobody – not … anybody
no one – not … anyone
nothing – not … anything
nowhere – not … anywhere
neither … nor – not … either … or
never – not … ever

Иккинчи устундаги усул билан ясалган бўлишсизлик (not … any, not … anybody ва хоказо) биринчи устундаги бўлишсизликга (no, nobody ва хоказо) қараганда кўпроқ ишлатилади. Лекин, to have феъли ва there is обороти билан отдан олдин no ишлатилиши кўпроқ учрайди.

Never равишининг not … ever билан алмаштирилиши жуда кам учрайди.
§ 61. Бўлишсиз эга not ва any (хамда ундан ясалган олмошлар) билан ифодаланиши мумкин эмас. Бу холатда фақат no one, nobody, nothing нинг ўзи ёки no, neither … nor от билан ишлатилади:
No one (nobody) has seen it. Буни хеч ким кўрмаган.
Nothing happened yesterday. Кеча хеч нарса бўлмади.
No streamer left the port yesterday. Кеча портдан бирорта хам пароход чиқмади.
Neither the window nor the door was open. На дереза, на эшик очиқ эди (Дераза хам, эшик хам очиқ эмас эди).
There is обороти билан бўлишсиз эга no one, nobody, nothing олмошлари воситасида хам, not … anyone, not … anybody, not … anything воситасида хам ифодаланиши мумкин. Not юкламаси to be олмоши билан isn’t, aren’t, wasn’t, weren’t қисқартма шаклларини хосил қилади:
There is nobody in the garden.
There isn’t anybody in the garden. Боғда хеч ким йўқ.
There is nothing in the box.
There isn’t anything in the box. Коробкада хеч нарса йўқ.
§ 62. Юқорида кўрсатиб ўтилганидек, инглиз тилидаги бўлишсиз гапда бўлишсизликни ифодалайдиган фақат б и т т а сўз бўлиши мумкин. Мана шу нарса инглиз тилидаги бўлишсиз гапларнинг ўзига хос хусусиятидир. Ўзбек тилида эса бўлишсизликни ифодалайдиган икки ёки ундан ортиқ сўзлар ишлатилиши мумкин. Масалан, ўзбек тилидаги Мен бу хақида хеч кимга хеч нарса демадим гапида бўлишсизликни ифодаловчи учта сўз ишлатилган (хеч кимга, хеч нарса, демадим). Шундай бўлса-да, бундай гаплар инглиз тилига битта бўлишсизлик билан таржима қилинади: I didn’t tell anybody about it.