M. Mirsaidov

Moliyalashtirishni kengaytirish tizimi rezerv va kredit ulushlarini to’ldirdi. Unda a’zo davlatlarning to’lov balansi defitsitini moliyalashtirish maqsadida valyuta mablag’lari Nizo-mda ko’rsatib o’tilgan oddiy ulushlarga nisbatan uzoq muddatga katta hajmda beriladi. To’lov balansida muhim muammolarning kelib chiqishi bunday mablag’ni olishga asos bo’ladi. Moliyalash-tirishni kengaytirish krediti Fondning o’z resurslari hisobidan beriladi. Yuqori darajadagi kreditlarning ishlatilishi mam-lakatdan olingan mablag’lar va bunday kreditlarning yopilmasli-gini qo’shganda, kvotalarda umumiy 140%ni tashkil etadi. Olin-gan oddiy valyuta mablag’lari kengaytirilgan moliyaviy tizim shartnoma asosida 12 barobar to’lov darajasida 4^1/2 da 10 yil muddat ichida qoplanishi kerak.

Bu moliyalashtirish tizimi darajasiga XVF quyidagi kre-ditlarni xavola etadi:

• 
  Oddiy kredit - 1 yil muddatga beriladigan to’lov balansini qoplash uchun ajratiladigan, 4-5 yilga uzaytirilishi mumkin bo’l-gan kredit. Kredit hajmi sharoitga qarab aniqlanib, mamlakat-ning milliy valyuta hajmi bir yil davomida ajratilgan kvota-ning 25% dan va umumiy hajmda 200%dan oshmasligi kerak.
  
• 
  Kompensatsiyalash kreditlari - eksport tushumini qisqari-shini ko’zlab 3-5 yil muddatga beriladigan kredit.
  
• 
  Barqarorlashtirish (bufer) kreditlari - jahon bozoridagi noqulay kon’yunktura munosabati bilan xom ashyolar zaxirasini qazib olishni moliyalashtirish uchun 3-5 yil muddatga beriladigan kredit.
  
• 
  Moliyalashtirishni kengaytirish-to’lov balansiga tasodifiy ravishda zarar etganda tashqi hisoblarni qayta qurish uchun 3 yil muddat bilan 140% foizli kvotagacha beriladigan kredit bo’lib, bu kredit 4 yil muddat ichida yopilishi kerak.
  

Jahon Banki - xalqaro tashkilot bo’lib, Xalqaro tiklanish va taraqqiyot banki, xalqaro taraqqiyot assotsiatsiyasi, xalqaro moliya korporatsiyasi, investitsiyalarni ko’p tomonlama kafolatlash Agent-ligi uning tarkibiga kiradi.