М. Г. Давлетш ин, Ш. Д устм ухам едова, М. М авлонов, С. Т уйчиева, М. Д ж ум абаева



Download 5,06 Mb.
Pdf ko'rish
bet60/93
Sana02.07.2022
Hajmi5,06 Mb.
#730775
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   93
Bog'liq
Ёш ва педогогик психология

"маданиятсиз",
"зарарли", "тушуниб бупмайдигаи”
деб ном олган хатти-харакатлар бир карашда 
шундай бахоланади, лекин бу хатти-харакатлар шахе карор топиши махсус боскичи 
учун хос хусусиятдир. Кичик усмир психологик "механизми" схематик равишда 
куйидагича бахоланади. Эндокрин гармонларини пайдо булиши ва уларнинг 
марказий нерв системасига таъсир килиши билан боглик булган жинсий 
етилишнинг бошланиши болаларнинг фаоллигини 
жисмоний ва психологик 
имкониятларини оширади, хам да болада узини катталардек хис этнш , мустакил 
булиш туйгуларини туюш учун кулай шарт-шароитларни олиб келади. Бирок, психик 
ривожланишнинг бу боскичида хам бола хали мустакил харакат килишга тула тайёр 
булмайди. 
Асосий 
зиддиятни 
келтириб 
чикарувчи 
омиллардан 
бири 
уз 
мустакиллигини имкониятидан ортик даражада бахолашдир. Уз имкониятларини 
ортикча бахолаш билан кичик усмирнинг психик имкониятлари уртасида тафовут 
пайдо булади. Бу зиддиятни хал этилиши кандай содир булади ва у болани ташки 
куриниши хулк-атворида кандай намоён булади?
М аълумки, хар бир боланннг м уносабатлари аник иш ларда куринади, 
мустахкамланади ва кайд этилади. Бола узидаги мустакилликни ш акллантириш
учун узи мустакил ишларни бажариш га тугри келади. Лекин, иккинчи томондан 
бир марта мустакил иш бажариш учун мавжуд шарт-шароитлардан холи булишга 
харакат килади. Бола бошка механизмларга эга эмас. Булар усмирнинг уз кучига 
ички бир иш ончни мавжуд эмаслигини билдиради. Ьу белгилар мана шу ёшда 
кишини 
мустакил 
харакат килишга 
кодир булишга, айни холларда теварак 
атрофдаги кишиларга карши бориб, 
узини 
хак эканлигини 
каттик 
туриб 
химоя 
килишга, 
бошка 
холларда 
эса вазиятни 
вазминлик 
билан 
кабул 
килишга давъат этади, Кичик усмирда уз-узини хурмат килиш ва узини англашни 
шакллантиришни бир канча йуллари мавж уд. Масалан: бу даврда катталарга 
таклид килиш ёки оилада Уз хурм атини тал аб килиш , Уз сузини утказиш , узини 
хурматли, 
обрули 
катга 
ёшли 
кишини 
образнга 
ухшатиб ривож лантириш
кучли булади. Уларга бирор суз ёки танбех билан мурожаат килсангиз,у узини 
мустакил фикрлай олиши ва бирор ишни албатта уддасидан чика оладигандск 
курсатади. 
Вахоланки, хали 
усмирни 
психологнк 
имкониятлари 
етарли 
змас 
ёки ривожланмаган булиши мумкин. Катталар, 
укитувчилар 
усмирдаги 
бу жараённи психологик нуктаи 
назаридан 
бахолай олишимиз, 
унга сохта
71


педагогик, юзаки ёндашмай, аксинча, унга уз имкониятларини устиришга уз 
ички 
ва 
ташки 
кобилиятларини тугри ривожлантиришга йуналтиришимиз 
мухим. Усмир ёшдаги болани биринчи галдаги интилиши , у узини энди кичкина 
бола эмас,балки 
катта булиб колганлигини атрофдагиларга ишонтиришдан 
иборат. Бу ёшда 
катталар 
усмирларни 
билиб-билмай 
куяётган камчилик 
ва 
хатоларини купчилик ичида уялтириб, камситиб, коралаб эмас, балки психологик 
йул билан ёндашган холда ёрдам бериш уни 

Download 5,06 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   93




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish