М. Г. Давлетш ин, Ш. Д устм ухам едова, М. М авлонов, С. Т уйчиева, М. Д ж ум абаева



Download 5,06 Mb.
Pdf ko'rish
bet57/93
Sana02.07.2022
Hajmi5,06 Mb.
#730775
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   93
Bog'liq
Ёш ва педогогик психология

у с м и р н н н г
муомала, билиш ва ижодий 
ф аолиятга кирилишига эхтиёж ва интилиш хисобланади.
У см ирлик даврида укиш м алакалари, ёзма ва м онологик нутк жадал 
ривожланади 5-синфдан бошлаб то 9-синфгача укиш тугри, тез ва ифодали булиш 
даражасидан, ёддан ифодали, таъсирли айтиб бера олиш даражасигача кутарилади. 
Монологик нутк эса асардаги кичик бир парчани кайта сузлаб беришдан. мустакил 
равишда нутк ва чикишлар тайёрлаш, огзаки - мулохаза юритиш, фикр билдириш ва
68


уларни асослаб беришгача узгаради. Ёзма нут к хам яхшнланган холда усмирлар эвди 
уларга берилган эркин мавзу буйича мустакил холда иншо ёза оладилар. 
Усмирларнинг нутки тула тафаккур билан боглик холатида амалга ошнрнлади. 5-6 
синфлардаги укувчилар огзаки ва ёзма матн учун режа тузиб, унга амал кила 
оладилар.
Диктат.
Агар кичик мактаб даврида ихгиёрсиз диккат устунлик килса, 
усмирлик даврида 5ола уз диккатини узи бошкара олади. Даре давомида интизомнинг 
бузи лиши аксарият холларда укувчилар ди ккатсизл игида к эм ас, балки иж тимоий 
сабаблар билан белгиланади. Усмир уз диккатини тула равишда узи учун ахамиятли 
булган ва к хори натижаларга эришиши мумкин булган фаолиятларга карата олади. 
Усмирнинг диккати яхши бошкариладиган ва назорат этиладиган даражада 
ривожланган булиши мумкин. Боланинг ривожланастган ихтиёрий диккати ук.итувчи 
томонидан доимо куллаб-кувватланиши жуда зарурдир. 
Педагогии жараёнда 
ихгиёрсиз диккатни ихтиёрий диккат дараж асига кутариш учун бир канча услублар 
ишлаб чикилган. Шунингдек, усмирнинг даре жараёнида уз тенгдошлари орасида 
уз и ни 
курсатиши 
учун 
шароитни 
яратилиши 
хам 
усмирдаги 
диккатни 
ихтиёрсиздан ихтиёрийга айланишида замин булиб хизмат килиши мумкин. Лекин, 
усмирлик даврида жуда катти к чарчаш холатлари хам булади. Айнан 13-14 хамда 16 
ёшларда чарчаш чизити кескин кутарилади. Бундай холатларда усмир атрофдаги 
нарса ва вокеаларга тулик диккатини карата олмайди, диккатнинг куринишларига 
усмирлик эригаиш ва йукотиш буйича тула карама-карши булган давр хисобланади.
Усмирлик даврида назарий тафаккур юкори ахамиятга эга була бош лайди. 
Чунки бу даврд аги укувчилар атроф -олам даги богланиш лар мазмунини юкори 
дараж ад а билиш га харак ат киладилар. Бу даврда усм ирнинг билишга булган 
кизикиш ида прогресс содир булади. Илмий назарий билимлариинг эгаллаб 
олиниш и гафаккурнинг ривож ланиш ига олиб келади. Бунинг гаъсирида исбот, 
далиллар билан фикрлаш кобилияти ривожланади. У нда дедуктив хулосалар 
чикариш га кобилият пайдо булади.
Мактабда укитиладиган фанлар усмир учун уз тахминларини юзага келтириш 
ёки текшириш учун шароит булиб хизмат килади. Ж.Пиаженинг таъкидлашича, 

Download 5,06 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   93




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish