M e t r o L o g I y a V a s t a n d a r t L a s h t I r I s h

amalga oshirish kiradi.
Tashqi o'zaro almashinishga katta va kooperatsiyalashgan
uzellar va detallami almashtirish kiradi, faqat bu yerda, shu
almashinishda uzel va detallar o'lchamlari jihatidan ham, shakllari
jihatidan ham bir-biriga yaqinroq bo'lishi shart. Ichki o'zaro
almashinishga m a’lum bir uzel va detallami tashkil etuvchi
qismlamigina o'mini almashtirishlar kiradi, lekin shu keltirigan
uchala holda ham ishlab chiqarilgan mahsulot sifati davlat
standartlari talabiga to'iiq javob berishi shartdir.
5.2. Davlat standartlari
Davlat miqyosidagi standartlar davlat ahamiyatiga egadir.
Chunki standartlashtirish ishlari xalq ho'jaligini ravojlantirish
ishlari bilan nafaqat bir xil sur’atda borishi kerak, aksincha u
birmuncha oldinda borishi shart. Keyingi paytlarda tashkilot va
95

---

muassasalarda standartlashtirish ishlari shu tashkilotlarning
asosiy ishlaridan biri bo'lishi shart degan hukumat qarorlari chiqdi.
Vaqt o'tishi bilan, taraqqiyotning o'sib borishi sababli mavjud
standartlar va texnik shartlar zamon talabiga javob berolmay
qoladi, shuning uchun mavjud standart va texnik shartlami tinmay
yangilab borish, ularni zamon talabi doirasida tutib turish zarurati
kelib chiqadi. Bu esa o'z navbatida xomashyolardan foydalanishda,
tejamkorlikda, materiallar va energoresurslardan esa iloji boricha
unumli foydalanishda, demak ilmiy-texnika taraqqiyotini to'la-
tishda ta’sir etuvchi asosiy omillardan sanaladi. Kelajakda
mahsulotlarning sifatini yaxshilash maqsadida standartlar va
texnik shartlami qayta ko'rib chiqish masalasini tezlashtirish
to'g'risida bir necha qarorlar qabul qilindi. Davlat standartlari