M. DÁWletov, A. DÁWletov, Z. IsMAylova, A. DÁWletova

203-shınıǵıw.
Berilgen gáplerdi oqıń. Tuwra tolıqlawıshlardı 
tawıp, olardıń bildiriliwin, qanday feyil menen baylanısıp kelgenligin 
hám sorawların aytıń.
1. Atajan ata atız basınan kesh qayttı. Adamlarǵa erteń 
atqarılatuǵın jumıslardı tapsırdı. Japtıń saǵasın barıp kórdi. 

---

111
Úyine keshki tamaq piskende keldi. Ǵarrı bala-shaǵası menen 
keshki tamaqtı jedi. 
(X. S.)
2. Kimdi aytsań sol keledi. Bilgen bilgenin isler, bilmegen 
barmaǵın tisler. Jaqsını isinen bil. 
(Naqıl)
3. Ájiniyaz Maqtumqulınıń qosıqların oqıdı. Hámmeni de 
ózińdey kór, heshkimdi ózińnen kem kórme. 
(K. S.)
204-shınıǵıw.
Berilgen gáplerdi jazıń. Tuwra tolıqlawıshlardıń 
hám tuwra tolıqlawısh qatnaslı sózlerdiń astın sızıń. Tuwra 
tolıqlawıshtıń bayanlawısh penen baylanısıw usılın túsindiriń.
Ádepsiz ata-ana úyin qárep qıladı. 
(«Atalar sózi»)
Biyádep-
lik sonday, ol abıray-ataq sarayın qulatıp, mártebe moynın 
hár qıylı arqanlar menen buwıp taslaydı.
Ádep degen sonday súrme, onnan hárbir adamǵa súrtse, 
itibar kóziniń rawshanlıǵı heshqanday sebep penen ázzilik il-
letine jolıqpaydı. Zaman onıń úlken-kishisin húrmetke bóleydi. 
(Barhurdar ibn Mahmud)
205-shınıǵıw
. 
Seplik qosımtasız qollanılǵan tuwra tolıqlawıshtı 
tawıp, onıń ózine tán ózgesheligin túsindiriń.
1. Bul adam balasına baxıtlı ómir tuwǵızdı. 
(A. B.)
2. Olar 
mekteptiń átirapına daraqlar, gúller ekti. 3. Ol az jerden kóp 
zúráát aldı. 
(J. A.)
4. Jaz shıqqannan keyin, men taǵı da kóp 
ǵana sulıw zatlar jıynayman. 
(M. K.)
5. Orazqul heshqashan 
oraq siltep, ot-shóp orıp júrmeydi. 6. Ergash penen Qubatquldı 
shamalı kún awılda irkip qaldı. 
(Sh. A.)
7.
 
Mártlik, batırlıqtı sizden úyrendik,
Tózim, sabırlıqtı sizden úyrendik,
Shınlıq, ádeplikti sizden úyrendik,
Sizler óner tolı saǵamız biziń.
(S.
 
N.)