KartinaníŃ atí “Panika” (1926) (Fanera, Maslo / 48,7x37,5)

FILOSOFIYA PÁNINEN
ESSE JUMÍSÍ



TAŃLANǴAN KARTINA KÓRINISI



KARTINANÍŃ ATÍ
“Panika” (1926) (Fanera, Maslo / 48,7x37,5)


AVTORÍ


Viting Nikolay Iosofovish


STUDENTTIŃ FAMILIYASÍ, ATÍ_________________________
QÁNIYGELIGI_________________________________________
ESSE JUMÍSÍNÍŃ MAZMUNÍ


Viting Nikolay Iosofovish (1910-1991) haqqinda:
Ol balalıǵınan baslap-aq súwret salıwǵa qızıǵa baslaydı (6 jasınan baslap súwret sala baslaǵan). Nikolaydiń ata-anasıda súwret saliwǵa qiziqqan. Nikolay 1910-jili Bryansk qalasinda dúnyaǵa kelgen. Ol 1920-jillardiń aqirlarinan 1930-jillardiń baslarinda Moskva qalasindaǵi súwret saliw kurslarina (“Tsex jivopistsev” kurs dógeregi) barip, ózi bilmegen qiziqqan barliq nárselerdi úyrene baslaydi. Nikolay bul jerde K.F.Yuon (1927-1928), K.F.Morozov, N.F.Florov, K.A.Suryaev, S.V.Gerasimov hám P.Ya.Pavlenovlardan bilim alǵan.

Viting Nikolay Iosofovish
(1910-1991)
1930-jildan ol kórgizbe qatnasiwshisi boldi. Al, 1934-jili bolsa Moskva kórkem-óner instituti (házirgi Surikova) Gerasimovtiń magistraturasina tapsiradi. 1942-1943-jillarda M.B.Grekov atindaǵi áskeriy kórkem-óner studiyasinda jumis alip baradi.
Nikolay Iosifovich ilimiy-izertlew jumisına kirgen intalı, oǵada umıtılǵan súwretshilerden biri " Kimdir biz ne ekenligimizni esledi. "
Súwretshi, grafik, súwretler hám kitaplardıń dizayneri. 1942 jıldan beri SSSR súwretshiler awqamı aǵzası. Men klassik temalar, sonıń menen birge islep shıǵarıw temalarında súwretler jazdım. Keshikkan monotiplar menen belgili.
Bryanskda, injener-ız shańaraǵında tuwılǵan. " Áke háwesker súwretshi edi. Balalıǵınan men Tretetov Galereyanıń albomlarini eslayman, apellyatsiya haqqındaǵı maqalada, sonıń menen birge, Kandinskiy súwretleriniń kóbeyiwi meni ózleriniń túsinikleri menen tańlanıwda qaldırdı ", keyin.
1919 jılda Nikolay Iosifovich jáne onıń shańaraǵı Moskvaǵa kóship ótiwdi. Ol Proletarskiy rayonındaǵı 25-mektepte oqıydı. " Birinshi bolıp súwretshiniń kásipine itibarımdı qaratǵan birinshi bolıp meniń joram Misha Kurkin edi. Bunnan tısqarı, ata-ana boyaw menen saldamlı shuǵıllanardı. Romeo ámeki ájayıp súwretler kompleksin (Ryapushkin, Petrov, yonca) edi. Men erte kórgezbelerdi erte oqıwdı basladım. Birinshiden, Leningradda, Kuyinji jámiyeti súwretshileri kórgezmesi. Birpara sebeplerge kóre, qorli órtlı terekler hám elege shekemge shekem Ele da turmısı elege shekemge shekem bolǵan turmıs hám " ol sol erda" dep atalǵan elege shekemge shekem turmıs keshirim. Moskvada nemis tásirleniwleri kórgezmesi ashılǵanda, men 15-16 jasda edim. Biz onıń eń keskin tásirler haqqında sóylewimiz kerek. Sonday etip, Trilyorovkadan tısqarı, bunday dúnya da ámeldegi, kórkem óner tekǵana shıraylı kórinedi. Bul kewilde isleydi, onı qozǵatadı. Sezimlerdiń haqıyqıy shálkesligi. Bul men ushın úlken áhmiyetke iye bolǵan zamanagóy frantsuz kórkem óneriniń kórgezmesi bolıp, ol jaǵdayda altı MOOIGLIANI ASBOB-UShIDA... Biradarım menen biradarım Shura Xmelevskiy, uqıplı shayır hám súwretshi maǵan kóp zatlardı berdi. Úyde klubǵa uqsas zat bar edi... Dóretiwshilik menen parallel túrde - tiykarınan intuitiv, dáramat qıdırıwı boldı. 17 jasda men miynet almasinuvi menen dizimnen ótkenmen. Ol jumısshı, júklegish, qazuvchi retinde islegen. "
1927-1928 jıllarda Ol K. Fda Moskvada kórkem tálim úyinde kurslar menen shuǵıllanǵan. Morozova hám I. K. Yuona. " Konstantin Fedorovich, Agor Yuon sıyaqlı, Agor Yuon sıyaqlı, Abilemani tamamlaǵan Igor Yuon sıyaqlı, bizni túrli táreplerge qızıǵıwshılıq bildirdi. Bul metallurgiya zavodına keldi, keyin tábiyaatqa saparı, keyin haywanot baǵında yamasa sirkdagi repetallarda súwretler edi. Olar meni hám bir neshe joralarımdı aparıwdı (R. Steinbrecht, Yu. Ryazhskiy, v. Kutuzov) " Boyaw ustaxonalari". " (N. i.paramentidan.
Dóretpelerdi orınlaw reńlerdiń sheklewin, derlik monoxromni sheklewdi ábzal kóredi. " hawlıǵıw", 1926 jıl - Filmdiń tásiri astında argeni eysenstein tárepinen jaratılǵan súwretshiniń birinshi dóretpelerinen biri
“Panika” (1926) kartinasi haqqinda:
Panika (1926) kartinasi xudojniktiń eń daslepki miynetlerinen biri bolip tabiladi. Bul kartina Sergey Eyzenshteynniń “Bronenosets Potemkin” filmi tiykarinda salinǵan. Expressionizmǵa Nikolay ómiri boyi isenip kelgen. Xudojnik Savitskiy menen dos bolǵan hám oni kórkem-óner boyinsha joqari bilimge iye,kúshli ruhli,dúnyani ózgertip jiber alatuǵin adam dep esaplaǵan.
Savitskiy atindaǵi muzeydiń ekinshi úshinshi qabatlarina kóterilgenimde eń birinshi bolip men kóplegen labirintlerge uqsas xanalardi
kórdim. Olardiń ishinde bolsa men kóplegen hár túrli mazmundaǵi kartinalardi kórdim. Muzeydiń ishin aralap júrgenimde meni hámmesinende hayran qaldirǵani bul kiyimler emes, tengeler de emes, taǵinshaqlar da emes, al, kartinalar edi. Awa, tap kartinalar edi! Men ózim kartinalarǵa qatti qiziǵaman, olarǵa qarap turip kartinada qanday maǵana jasirinǵanliǵina qiziǵaman.
Haqiyqatinda da,kartinalar xudojniklerdiń qanday da bolsa da sezimlerin,ishki kerishirmelerin bizlerge jetkerip beredi. Bizler buni avtor jaratqan kartinaǵa qarap turip biliwimizge boladi. Kartinaniń ozi de ayirim waqitlarda bir jańa emotsiyalari beredi. Kartinalardiń ayirimlarina qaraǵanda adamlarda hár qiyli oylar, idealar, ilhamlanıp payda boliwi múmkin. Kimlerdedir kartinadaǵi waqiyani óziniń ómirinde bolǵan waqiyalar menen salistirsa, ayirimlar tereń oyǵa shuńgip ketedi…