М авж уда қам идовл н и го ра с у л а й м о н о в а эски ўзбек ёзуви

Ҳижрий ва мелодий йилларнинг бирини 
иккинчисига айлантириш усули
Ҳижрий йилини мелодийга айлантириш учун ҳижрий йилни ўттиз учга 
(ўтгиз уч сони ҳижрий ва мелодий йилларининг бир-бирига тўғри келиш 
даври) бўлинади. Чиққан бўлинмани яна ҳижрий йилдан айирилади. Ҳосил 
бўлган айирма сонига 622 (Муҳаммад пайғамбарнинг Маккадан Мадинага 
қилган ҳижрат йили) қўшилади. Чикқан натижа мелодий йилидир. Масалан, 
1425 йилни мелодийга айпантириш учун қуйидаги амалларни бажарнш лозим 
бўлади:
1) 1425:33=43
2) 1425-43=1382
3) 1382+622=2004.
Демак, ҳижрий 1425 йили мелодий 2004 йилга тўғри келар экан.
Мелодий йилни ҳижрий йилга айлантириш учун мелодий йипидан 622 
ни айирамиз. Чиққан айирмани 32 га бўламиз. Сўнг ҳар икки амал 
натижалари қўшилади:
1) 1873-622=1251
2) 1251:32=39
3) 1251+39=ҳижрий 1290.
Бу сана чоризм босқинчиларининг Хива хонлигига бостириб кирган 
йилидир (ҳижрийда).
Изоҳ: Бўлиш пайтида қолган қолдиқ ўн еттидан катта бўлса, уни 
бутунлаб бир деб оламиз ва ҳосил бўлган бўлинмага қўшамиз.
Мелодий йилни ҳижрий шамсий йилга айлантириш учун мелодий 
йилдан 622 ни айириш керак. Чикқан натижа ҳижрий шамсий йилни 
билдиради. Масалан:
1998-622=1376
Демак, мелодий 1998 йгши 1376 ҳижрий шамсий йилига тенг экан.
Ҳижрий шамсий йилини мелодий йилига айлантириш учун эса аксннча 
амал қилинади.
1367+622=1989 ёки 1382+622=2004
1-топширик.
айлантириб кўринг.
\ ТТА
\ \ \ а
1л ' йилларини мелодий йилга
2-топшириқ.
1501,
1850, 
1939.
2004 йилларни
қижрий йилга
айлантиринг.
3-топшириқ. Узингизнинг ва оила аъзоларингизнинг таваллуд топган 
йилларини ҳижрий йилга айлантиринг.
90
www.ziyouz.com kutubxonasi

---