М а р к е т и н г асосий маркетинг тушунчалари ва замонавий сўзларининг қисқача изоҳли луғати

Стратегик назорат (strategic control) – бу узоқ муддатга бўлган даврнинг маркетинг самарадорлигини танқидий баҳолаш бўйича маркетинг назоратининг турларидан биридир. Стратегик назоратнинг асосида маркетинг аудитининг услубларидан фойдаланиш ётади.
Субститут-товарлар (substitutes) - бу ўхшаш товарлар талабига нисбатан, талабини қарама-қарши йўналишда ўзгартирувчи товарлар гуруҳидир. Субститут-товарлар жамламасига, одатдаги товарлар ўрнини берадиган лекин, улардан фарқ қиладиган масалан, шарбат концентранти, сут парашоги (кукуни), шакарни пасткалорийли ўрнини босувчиси киради.
Супердўкон (hypermarket) – бу супермаркетга нисбатан размерлари икки маротаба катта бўлган, кенг тўпламдаги кундалик озиқ-овқат ва ноозиқ-овқат товарлари ҳамда кенг ассортиментдаги хизматларни (почта, банк, суратхона, автомобилларга хизмат, кимёвий тозалаш хизматлари ва ҳоказоларни) кўрсатувчи савдо корхонасидир.
Сэмплинг (sampling) - бу харидорга синаб кўриладиган намунадаги товарларни танишиш ва татиб кўриш учун бериладиган сотувни рағбатлантириш туридир. Бозорга товарларни биринчи маротаба ёки қайта киритиш пайтида қўлланилади.
Сўнгги (охирги) харидорлар (final consumers) – бу товарлар ва хизматларни истеъмол қилиш (фойдаланиш, утилизация қилиш) мақсадида, улардан фойдаланадиган харидорлардир.
CRM – тизими. (CRM- Customer Relationship Management) – бу мижозлар ҳақидаги билим, улар билан енгил мулоқотда бўлиш ва ўзаро алоқа муносабатларини таъминлайдиган мижозлар ва сотувни ҳисоблаш тизимидир. CRM – тизими ва тегишли компьютер дастурлари маркетингда мижоз базасини таҳлил қилишда, турли гуруҳдаги товарлар сотувини, такрорланган харидлар ҳисоби, харидорларни содиқлигини аниқлаш ва бошқаларда кенг қўлланилмоқда.
SMART модели (SMART models) – бу инглизча сўзларнинг аббревиатурасидир (strategic- стратегик ёндашув, measurable – ўзгарувчанлик, actionable – амалийлик, таъсирчанлик, realistic – реалистик, ҳақиқийлик, амалга ошадиганлик, timely – ўз вақтидалик). Барча коммуникация услублари ва промоушен вазифаларига, шу жумладан “АИДА“ модели жараёнига қилинадиган харажатларни самарадорлигини баҳолашда ўлчовли мақсадларига эга бўлишингиз керак. Шу сабабли, CМАРТ моделининг қуйидаги (аниқлик, ўлчовли, муваффақиятли (ютуқли) ва келишувли, реал (амалга ошадиган) ва вақт ҳисоби каби ўлчови мақсадлари барча коммуникациялар ва промоушен вазифалари учун қатъий равишда белгиланиши зарурдир.