Сервис хизматлари (service) – бу товарни (маҳсулотни) сотиш ва уни ишлатиш (эксплуатация қилиш) жараёнида кўрсатиладиган хизматлар комплекси тушунилади.
Замонавий сервисни асосий принципи шундан иборатки, товарни (маҳсулотни) ишлаб чиқарувчи корхона, ушбу товарни бутун фойдаланиш (эксплуатация қилиш) даврида бир меъёрда ишлаш кафолатини ўз зиммасига олади.
Товардан самарали фойдаланиш дегани нимани англатади? Биринчидан, товарни барча параметрлари, унинг истеъмол хусусиятларига тўлиқ мос келиши; иккинчидан, товарни (маҳсулотни) ишлаб чиқарувчи корхона, уни бутун фойдаланиш даврида ишлатилишини таъминлашга жавобгардир.
Айрим товарлар учун сервис хизматлари кам аҳамиятга эга, мураккаб техника товарлари учун жуда зарурдир.
Рақобат кураши шароитида, корхонанинг ўз маҳсулотига сервис хизматини кенгайтириш потенциал харидолар учун курашишни асосий воситасидир.
Сервис хизматлари – сотувдан олдинги ва сотувдан кейинги хизмат турларига бўлинади. Сотувдан олдинги сервис хизмати турини ишлаб чиқарувчи корхона ишчилари ва савдо ходимлари ёки иккаласи биргаликда амалга оширадилар. Сотувдан олдинги хизматлар ўз ичига қуйидаги иш турларини олади :
сотув жойига етказилган тайёр маҳсулотни товар кўринишига келтириш : ғилофдан чиқариш (распаковка), йиғиш (монтаж), ишлатишга тайёрлаш ёки созлаш (товарни техник ҳужжати асосида) ва товарни транспортировка қилиш натижасида шикастланган жойларини тўғрилаш ;
каталоглар ва прейскурантлар тизимини ишлаб чиқиш, техник ҳужжатни керакли бўлган тилга таржима қилиш ;
товарни размерлари бўйича тўғрилаш, маҳсулотни харидорларга намойиш этиш, харидорни товарни ишлатишга ўқитиш ;
товарни синаб кўриш, дегустация , маҳсулотни ўлчаш ;
маҳсулотни сортларга ажратиш ва расмийлаштириш ;
маҳсулотни ишлатиш бўйича харидорга маслаҳатлар бериш ;
маҳсулотни сотиш бўйича чораларни кўриш ва бошқалар.
Товарни сотиш билан шуғулланаётган корхона, унинг сифатига тўлиқ жавобгардир. Яъни, товар тарасидан олинган бўлиши, техник маҳсулотлар йиғилган, кийимлар дазмолланган бўлиши керак ва ҳакозолар.
Айрим товарлар, на фақат сотувдан олдинги ва лекин, сотувдан кейинги сервис хизматига муҳтождир. Сотувдан кейинги сервис хизмати, харидорга товарни сотилган кунидан бошлаб, унинг утилизация қилишгача бўлган даврида кўрсатиладиган барча хизмат турларини ўз ичига олади.
Қуйидагилар сотувдан кейинги асосий хизмат турларига киради :
товарни ишлатишни, уни ишлаб чиқарган корхона томонидан тайёрланган қўлланма асосида харидорни ўқитиш ;
товарни ўрнатиш, йиғиш ;
кафолатли сўнгги таъмирлаш хизматини кўрсатиш.
Фирмани сервис хизматини ташкил этишда бир қанча масалаларни ечиш зарурдир :
сервис доирасига қандай хизматларни киритиш ;
харидорларга қандай даражадаги сервисни таклиф этиш.
Машхур маркетолог Теодор Левитт шундай деган : “Хизматлар соҳаси деган тушунча йўқдир. Фақат сервис хизматлари кўпроқ ёки камроқ жой олган тармоқлар бордир. Ҳамма хизмат кўрсатиш соҳасида ишламоқда”.
Do'stlaringiz bilan baham: |