Loyihaning ayrim bosqichlarini bajarish bo’yicha tavsiyalar

v) elektromexanik yuritma.
Elektromexanik yuritmaning asosiy qismlari bo’lib, elektrodvigatel va mavjud jihoz ishchi organi tezlik tartibotini uzatishlar soni orqali ta’minlab beruvchi uskuna hisoblanadi.
Elektromexanik kuch yuritmasini hisoblashda dastlabki ma’lumotlar bo’lib quyidagilar xizmat qiladi:

1. 
   yuritmaning maqsadi va kinematik sxemasi;
   
2. 
   yuritma etaklanuvchi validagi zaruriy quvvat yoki aylantirish kuchi;
   
3. 
   etaklanuvchi valning burchak tezligi.
   

Yuqoridagi ma’lumotlar asosida yuritmaning yetaklovchi validagi quvvat aniqlanadi:
N yetaklan
N yetak = , (8) h
bu yerda, N_yetaklan yuritma etaklanuvchi validagi quvvat, kVt
^{h -} yuritmaning f.i.k.(yuritma konstruktsiyasi asosida aniqlanadi)
Etaklanuvchi valdagi quvvat aylantirish kuchi aylantirish tezligining qiymatlari asosida aniqlanadi:
P ×u
N yetaklan = 102 , (9)
Bu yerda, P - aylantirish kuchi, kg;
J^- aylantirish tezligi, m/sek.
Shundan so’ng katalog bo’yicha mos elektrodvigatel tanlanadi, uning texnik tavsifi va etaklanuvchi valning berilgan burchak tezligi asosida yuritmaning uzatishlar soni aniqlanadi:
nyetak

i = nyetaklan ,
bu yerda, n _yetaklovchi - yetaklovchi valning aylanishlar soni (elektrodvigatelning aylantirishlar soni), ayl/min. n _etaklanuvchi - etaklanuvchi val aylanishlar soni, ayl/min.
Uzatishlar sonining qiymati asosida yuritma uchun me’yorlashtirilgan mahsulotlar tanlanadi (reduktor, variator) yoki yuritmaning konstruktsiyasi ishlab chiqiladi.
Yuqorida ko’rib chiqilgan kuch yuritmalarining barchasi ishlab chiqarish korxonalarida keng ishlatiladi.
Pnevmatik kuch yuritmalari tuzilishining soddaligi, yasalishining arzonligi bilan ajraladilar, ammo katta bo’lmagan kuch hosil qiladilar va havoni atmosferaga chiqarishda shovqin bilan ishlaydilar. Pnevmatik kuch yuritmalari asosan qisqich moslamalarida va yuk ko’tarish qobiliyati 500 kg gacha bo’lgan ko’targichlarda ishlatiladilar.
Pnevmatik kuch yuritmalariga nisbatan gidravlik kuch yuritmalari bir qator afzalliklarga ega: katta kuchlar hosil qila olishi; bir tekis ishlashi va ishchi suyuqlik sifatida moylar ishlatilganligi tufayli yuqori chidamliligi. Gidravlik kuch yuritmalarining kamcxiligi - tuzilishining murakkabligi va pnevmatik kuch yuritmalariga nisbatan qimmatligi. Gidravlik kuch yuritmalari bo’laklarni to’g’rilash, presslab kiritish va chiqarish parchinmixlashning turli moslamalarida va ko’tarish jihozlarida qo’llaniladi.
Elektromexanik kuch yuritmasi eng ko’p tarqalgan kuch yuritmasi hisoblanadi.
g) presslangan birikmalarni hisoblash
Bo’laklarni kafolatli tig’izlashda ajratish va yig’ish ishlarini mexanizatsiyalash katta ahamiyatga ega, chunki bu ishlarning sifatli amalga oshirilishi mehnat sarfini kamaytirib qolmasdan, tashqari ajratish va yig’ish ishlarining sifatli bajarilishini ta’minlab beradi .
Kafolatli tig’izlash uskunasida bo’laklar (vtulka, oboyma, podshipnik va boshqa) o’qi bo’yicha kuch ta’sir etish yoki bo’laklarni issiqlik ta’sirida deformatsiyalash asosida bajariladi. Oxirgi holatda o’rovchi bo’lakni qizdirish, o’raluvchi bo’lakni chuqur sovitish, ba’zibir birikmalar uchun esa ikkala tadbir ham ma’qul hisoblanadi. Presslash uchun zarur bo’lgan kuch quyidagicha aniqlanadi:

P =p×d ×l ×r× f_pres, (1)

bu yerda, d^-bo’lak diametri ( biriktiriluvchi yuza bo’yicha) , mm; l -presslab kiritish uzunligi, mm;

18. 
    tig’izlanuvchi yuzadagi zo’riqish, kG/mm²;
    

f_pres - presslab kiritishda ishqalanish koeffistienti
Jipslashuvchi yuzadagi siqilishdan zo’riqish tig’izligi xususiyatlari: Tig’izlik kattaligi va birikuvchi bo’laklarning tuzilishiga bog’liq.

r = 1 × s ×10 ^-3 , d C1 C 2
+
E1 E 2
bu yerda: ^r va^d -mos ravishda jipslashuvchi yuzadagi siqilishdan zo’riqish va bo’lak diametri;

18. 
    hisobiy tig’izlik
    

^E1va^E2 ^-birikuvchi bo’laklarning elasiklik moduli (po’lat uchun