Loyihaning ayrim bosqichlarini bajarish bo’yicha tavsiyalar


Eksstentrik yuklamali boltni hisoblash



Download 4,9 Mb.
bet9/14
Sana01.04.2022
Hajmi4,9 Mb.
#522610
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14
Bog'liq
2 5318874021759030546

Eksstentrik yuklamali boltni hisoblash (6.11-rasm). Bu sharoitda boltga elkada R kuch ta’sir etgani uchun cho’zilish va egilish zo’riqishi paydo bo’ladi. Shuning uchun bu ulanmada umumiy zo’riqish quyidagi ibora bilan aniqlanadi:
P P ×l P æ l ö
sum =sp +seg = p×d12 + p×d13 = p×d12 ççè1+ 8 d1 ÷÷ø
4 32
bu yerda: sum -umumiy zo’riqishli (cho’zilish+egilish) MPa;
sp -cho’zilish zo’riqish, MPa; seg -egilishdagi ishchi zo’riqish, MPa;
l - P kuch qo’yilgan nuqtadan bolt o’qigacha bo’lgan
masofa, mm; d1 - rezbaning ichki diametri, mm.

6.11-rasm. Eksstentrik yuklamali boltlar

Kronshteyn shaklidagi ulanmalar hisobi. Kronshteyn (6.12-rasm) devorga ikki dona bolt bilan mahkamlangan. Kronshteynga qo’yilgan tashqi kuch Q, N va H tashkil etuvcxilarga ajratilib ko’rilishi mumkin. Kronshteyn bolti devorga R kuch bilan qotirilgan. Devor aks ta’siri esa R kuch bilan ko’rsatilgan va u teng:
R =sez × F,
bu yerda: sez -tayanch boltlarni 2R qotirish kuchi ta’siridagi
ezilish zo’riqishi, MPa;
F - plita tayanch yuzasi, mm2.
Ruxsat etilgan ezilish zo’riqishi [sez ] g’ishtli devor uchun
0,8...1,2 MPa, yog’och uchun 1,2...2,0 MPa, po’lat va cho’yan uchun
120....180 MPa; h –plita balandligi, mm.
Pastki boltni devor bilan tutashgan nuqtasiga nisbatan kuchlar tengligi sharti asosida muvozanat tenglamasi tuziladi:
H ×b + N ×a + R×l - P×k = 0
Tenglamadan R kuchi topiladi va ruxsat etilgan zo’riqish qiymati asosida bolt diametri aniqlanadi. Topilgan R kuchi asosida kronshteynni devorda sirpanib ketmaslikka tekshirib ko’rish kerak bo’ladi, ya’ni boltlarni tortish natijasida shunday 2P× f kuchi paydo bo’lishi kerak-ki, paydo bo’ladigan ishqalanish kronshteynni devorda sirpanib ketishiga yo’l qo’ymasin:
(2P - Hf ³ N
Bu yerda: f - ishqalanish koeffistienti. Cho’yan – g’isht devorda 0,40...0,45; Cho’yan – yog’ochda 0,40...0,45; Cho’yan – cho’yanda 0,18...0,20 ga teng.

6.12-rasm. Kronshteyn shaklidagi ulanma.

e) Prujinalarning hisobi. Avtomobil transporti vositalarida va unga texnik xizmat ko’rsatish va joriy ta’mirlash jarayonida ishlatiladigan asbob–uskuna va jihozlarda prujinalar ko’p qo’llaniladi. Prujinalar qisiluvchi, buraluvchi va cho’ziluvchi turlarga bo’linadi. Ulardan eng ko’p qo’llaniladigani silindrik vintli prujina bo’lib, yumaloq qirqimali simdan tayyorlanadi.
Prujinalar uskunalar konstruktsiyasida klapanlarning jipsligini ma’lum holatda ushlab turish, issiqdan kengayish deformatsiyasini qoplash kabi xilma-xil vazifalarni bajarishda ishlatiladi. Barcha prujinalar uch sinfga bo’linadi va ularning chidamliligi Davlat standartlari bilan kafolatlanadi. Masalan, avtomobil transporti sohasidagi texnologik jihozlar va moslamalarda saqlovchi, o’tkazuvchi va redukstion klapanlarda, ijrochi mexanizm membranasida va boshqa moslamalarda asosan 2-sinf prujinalari ishlatiladi.
Prujinalar sovuq holda tortilgan uglerodli po’latdan, legirlangan po’latdan va bronza kabi materiallardan tayyorlanadi. Ularni tayyorlashda ruxsat etilgan zo’riqishni, puxtalikni oshirish hamda zanglamaslikni ta’minlash uchun termik ishlovlar beriladi hamda maxsus qobiqlar bilan qoplanadi.
Texnologik jihozlarni loyihalash va ekspluatatsiya etishda prujinalar tanlash zaruriyati tug’iladi.
Prujinani tanlash va hisoblash uchun quyidagi dastlabki ma’lumotlar berilishi mumkin: prujinaning tashqi diametri D, mm; prujina kuchi P, N; (agar dastlabki deformatsiyasi mavjud bo’lsa P2 kuchi; ishchi yurish masofasi h, mm). Bulardan tashqari prujinaning vazifasi va ishlash sharoitidan kelib chiqib, qo’shimcha prujina qattiqligi, tashqi o’lchamlari va boshqalar berilishi mumkin.
Muhandislik konstruktsiyalarni loyihalash bo’yicha adabiyot va me’yoriy hujjatlarda prujinalar hisobi keng yoritilgan. Shuning uchun avtotransport korxonasi muhandis-texnik xodimlari uchun soddalashtirilgan hisob tartibini keltiramiz:

  1. Prujina tayyorlash uchun material tanlash (ekspluatatsiya sharoiti, ma’suliyat darajasi, harakat o’zgarishi va b.).

  2. Tanlangan material uchun eng katta ruxsat etilgan zo’riqish belgilanadi.

  3. Prujinaning o’ramalarini bir-biriga tekkuncha qisadigan kuch miqdori aniqlanadi.

  4. Axborotnomadagi jadvallardan prujina diametri d tanlanadi.

  5. Prujina simlaridagi haqiqiy zo’riqish aniqlanadi.


  1. Prujinaning kerakli qattiqligi hisoblanadi.

c = F2 - F1 = F2 = F3 = G ×d3 4 h s2 s3 D ×n

  1. Prujina ishchi o’ramlar soni aniqlanadi. c1

n= c

  1. Prujinaning to’liq o’ramlar soni.

n1 =n+n2


9. Prujinaning o’rtacha diametri
D=D1 -d =D2 +d,m
10.Prujinaning dastlabki deformatsiyasi
F1 ,
S1 = c
11.Prujinaning ishchi deformatsiyasi

F2
S2 = c ,
12.Prujinaning maksimal deformatsiyasi

F3 ,
S3 = c
13.Prujinaning uzunligi (maksimal deormastiyada)
l3 = (n1 +1- n3)d,
14.Erkin holatdagi prujina uzunligi l0 = l3 + S3
15.Prujinaning ishchi deformatsiyasidagi uzunligi
l2 = l0 - S2,l2 = l0 + S2
16.Erkin holdagi prujina qadami t = S31 + d cho’ziluvchi prujina uchun t = d
17.Tarqatilgan prujina uzunligi l » 3,2D×n1
Keltirilgan hisoblar bilan birgalikda adabiyotda keltirilgan nomogrammalardan, kompyuter dasturlaridan ham foydalanib prujinani tanlash va tekshirib ko’rish mumkin.



Download 4,9 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish