Логопедия фанининг мақсади, вазифалари. Нутқ органларининг тузилиши. Нутқнинг ҳосил бўлиш механизми

Ёпиқ ринолалия. Ёпиқ ринолалия нутқ товушларини талаффуз қилиш вақтида физиологик бурун резонансининг пасайиши натижасида юзага келади. М, н бурун товушлари талаффузида энг кучли резонанс бўлади. Бу товушларнинг нормал талаффузида бурун-халқум йўли очиқ бўлади ва ҳаво оқими тўғри бурун бўшлиғига ўтади. Агар бурун товушлар талаффузида бурун резонанси бўлмаса, унда бурун товушлари 6, д товушларига ўхшаб талаффуз этилади.
Ринолалиянинг ёпиқ шаклининг келиб чиқиш сабаби - бурун бўшлиғидаги органик ўзгаришлар ёки танглай-ҳалқум бирлашишининг функционал бузилишидир.
М. Зееман ёпиқ ринолалиянинг (ринофония) икки турини ажратади: олдинги ёпиқ ринолалия — бунда бурун бўшлиғида ўтказувчанлик функцияси бўлмайди ва орқа ёпиқ ринолалия — бунда бурун-халқум бўшлиғида ўтказувчанлик камаяди.
Олдинги ёпик ринолалиянинг сабаби — бурун шиллиқ пардасида сурункали гипертрофиянинг, бурун бушлиғида полипларнинг бўлиши, бурун деворининг қийшиқлиги ва бурун бўшлиғида ўсмаларнинг бўлишидир.
Орқа ёпиқ ринолалия — болаларда аденоидларнинг кўпайиб кетиши, бурун-халқумда полипларнинг, фиброма ва ўсмаларнинг пайдо бўлишида кузатилади.
Функционал ёпиқ ринолалия болаларда кўп учраб туради, лекин доимо аниқлаш қийин. Чунки у бурун бўшлиғининг яхши ўтказувчанлигида ва бурундан нафас олиш бузилмаган ҳолларда кузатилади. Бунда бурун тембри ва унли товушлар талаффузи қўпол бузилган бўлади.
О
рганик ёпиқ ринолалиянинг сабаби - бурун бўшлиғида ўтказувчанликнинг бузилишидир. Бунда бурундан тўғри нафас олиш йўлга қўйилса, яъни бурун бўшлиғидаги ўтказувчанлик яхшиланса ҳамма камчилик йўқолади.