Лекция тексти oqıtıwshı: Н. Турабаева No`kis-2010

Атлы3ларды4 фейил с5злерден жасалы7ы. Фейиллерден атлы3лар т5мендеги аффикслерди4 ж1рдеми менен жасалады`
2анлы3, -генлик аффикслери. Бул 3оспа аффикслер 5злик д1режели фейил с5злерге 3осылып белгили бир а78алды билдирету2ын абстракт м1нили атлы3лар жасайды` маълум 3ылын2анлы3 бойынча~ а3ч1ни ал2анлы3 учун т.б.
2у7чы, -г67чы, -2у7шы, -г67ши аффикслери` к6ч6м йетд6гинч1 са3ла2у7чы болурман~ 86рм1т 3ыл2у7чы болурман~ мусулман дийнини4 баш3ару7чысы~ 5зи бийл1г67чи тамам рус йуртыны~ 5тинуб йаз2у7чы ини4из Т5ремырад т.б.
ы3, -ик, -у3, -6к, -2, -иг, -у2, -6г аффикслери фейил т6бирлерине жал2анып затты4 а78алын билдирету2ын атлы3 с5злер жасайды` ошол буйру3 бойынча~ не салы3 закат болса~ орта бойлы 3ой к5зли ачы3 3ашлы т.б.
ма, -ме, -бе, -па, -пе аффикслери 81рекетти4 процессин н1тийжесин ямаса 81рекетти4 конкрет материаллы3 атамасын сондай-а3 81рекет атамасыны4 конкрет материаллы3 м1нисин билдирету2ын атлы3ты жасайды~ бир ту2ма 3ыз 3ардашыны4 у2лы~ тартманы4 к1нарыдын арба йол этуб~ бир 3ос 3ызыл атба т.б.
2ы, -ги аффикслери 3урал атын билдирету2ын атлы3ларды жасайды` й1н1 бир 6лк1н бур2ы бар т.б.
7ул аффикси 1ййемги 7а3ытларда2ы 1скерий ата3ларды билдирету2ын атлы3ларды жасайды. Мысалы` Полат йаса7улны йиб1рд6к т.б. Бул с5злерди4 е4 ески с5злерден екенлигин жазба дереклерден к5ри7ге болады.
ум, -6м, -ым, -им аффикслери 81рекетти4 процессин, н1тийжесин ямаса конкрет материаллы3 у2ымларда2ы 81рекет атамасын соны4 менен бир 3атарда зат атамасын билдирету2ын атлы3ларды жасайды` Чимбай 3аласында олтурумлы~ м1кт1бхана 2айры чы3ымлар учун~ сыртдан 3ыл2ан битимг1 ырза эмэсм1н~ Хий7а 3арама3ында 5л6м ту2рысында~ кийимл1ри ил1 т.б.
2урт (-2ут), -2ырт аффикслерини4 ж1рдеми менен жасалату2ын атлы3лар 86жжетлерде сийрек ушырасады. Мысалы` сал2урт д1р1гид1н он экки т14г1~ йер сал2уты учун т.б.
у7, -67 аффикслери 5нимсиз аффикслерден болып, олар 86жжетлерде 81рекетти4 процессин, н1тийжесин ямаса конкрет материаллы3 мазмунда2ы 81рекет атамасын билдирету2ын атлы3ларды жасайды` бийик маълумлы3 йазу7ы бирл1н~ падша8лы3 3азу7 фулыны~ текш1р67г1 8ажет бол2анлары учун~ орны2а 5т17 этиб т.б.