Lekciya №1-2

J.L.Gey-Lyussak
.M. Severgin (1765-1826) qatar jańa reaktsiyalardi ashti. Soniń menen birge kolorimetriyaliq analizdi islep shiqti. Ol mineral hám rudalar analizine tiykarlangan birinshi monogafiyaniń avtoridir.
Frantsuz fizigi Gey-Lyussak (1778-1850) kólim (titrimetriyaliq) analizdi islep shiqti.
Nemis alimi Bunzen R. (1811-1899) gaz analizine tiykar saldi hám ol Kirxgof penen birgelikte fizikaliq analiz metodlarinan-sipat spekral analizin islep shiqti.
Shvetsiyalik alim Verner (1866-1919) koordinatsion teoriyani jaratti hám soniń tiykarinda kompleks birikpelerdiń dúzilisi úyrenilmekte.
Rus ximik analitikleri tiykarshisi N.A. Menshutkin (1847-1907) birinshi bolip elementlar analitikaliq qásiyetleri olardiń periodliq sistemadagi ornina baylanisti ornatti. Ol birinshi bolip sipat hám muġdar analizden kitap jazdi (1871) hám analitikaliq ximiyani oqitiw metodikasin islep shiqti.
Rus ximigi Flavitskiy (1848-1917) ionlardi aniqlawda reaktsiyalardi «qurġaq» usilda ótkeriwdi islep ahiqti. V.Ostvald (1853-1932) massalar tásiri nizamin analitikaliq reaktsiyalardi teoriyaliq tiykarlaw ushin qollandi. V. Nernst (1864-1941) elektr júritiwshi kushti hám galvanik element teoriyasin jaratti.
Muġdar analiziniń rawajlaniwi tiykarinda D.Dalton (1766-1844) ximiyada atom teoriyasin úzil-kesil ornatti. Bul teoriyaniń kiritiliwi muġdar analiziniń keyingi rawajlaniwin tezlestirdi, sebebi elementlar atom awirliqlarin imkani barinsha tuwri aniqlaw zárúriyati tuwilġan edi. Bul tarawda shved ximigi I. Bertselius (1779-1848) tiń xizmeti júdá úlken bolip, ol 45 elementtiń atom awirliġin júdá aniq tapti, muġdar analiziniń kópshilik jańa metodlarin islep shiqti hám eskilerin rawajlandirdi. Ol organikaliq birikpelerdiń elementar analizi usilin hám islep shiqti. Keyinshe bul usildi Yu.Libix (1803-1873) hám basqa alimlar rawajlandirdi. Organikaliq reagentlerdi analitikaliq ximiyada shóktiriwshi sipatinda birinshi márte M.A.Ilinskiy (1856-1951) hám L.A.Chugaev (1873-1922) lar qollandi. Bul tarawda 1905 jilda dimetilglioksim tásirinde Ni ishki kompleks duzlarniń analitikaliq úyreniw mashqalasin Chugaev alg`a súrdi. Bul házir hám aktual mashqalalarinan biri.
T