Laboratoriya jumıs №1

O`ltirilgen vakcinalar. Joqarı immunogen, biraq to`men virulentli qa`siyetke iye bolg`an shtammlar tan`lap alınıp, fiziologiyalıq eritpede suspenziya tayarlanadı ha`m fizik yamasa ximiyalıq faktorlar ja`rdeminde o`ltirilip, onnan vaktsina tayarlanadı. Eger suspenziya joqarı temperatura ta`sirinde alınsa, onı qızdırılg`an vaktsina, spirt ta`sirinde spirtli, fenol ta`sirinde alınsa fenolı vaktsina deyiledi.
O`ltirilgen vaktsinanın` abzallıg`ı: turaqlılıg`ı, qa`wipsizligi, tez tayarlanıwı, arzanlıg`ı, ha`m uzaq waqıt saqlanıwı ha`mde bir neshe antigenlerdi qosıw mu`mkinligi. Keri ta`sirleri: mikroorganizmlerdin` tolıq o`ltirilgenligini qadag`alaw, qısqa waqıt immunitet payda qılg`anı
ushın qayta revaktsinatsiya qılıw, parenteral jol menen kiritilgeni ushın jergilikli immunitettin` rawajlanbaslıg`ı, immunjetispewshilik organizmge kirgizilgende allergiyalıq reaktsiyalardı beriwi.
Anatoksinler. Kesellik patogenezinde ekzotoksinleri tiykarg`ı a`hmietge iye mikroblar ko`beytirilip, olardan ekzotoksinler taza tu`rinde ajıratıp alınadı. Bul ekzotoksinlerge 0,3%-0,4% li formalin qosıp, 380-400Sda termostatta 30 ku`n saqlanadı. Na`tiyjede toksiniin` zaharlilik qa`siyeti jog`aladı, biraq antigenlik ha`m immunogenlik qa`siyetleri saqlanıp qaladı. Anatoksinler, azıq ortalıq quramındag`ı beloklardan tazalanadı ha`m « depo» payda etiwshi zatlar (alyuminiy gidrooksid, alyuminiy fosfat ha`m basqalarg`a) adsorbtsiya qılınadı.Qazirgi waqıtta anatoksinler frantsuz alımı G. Ramon usınıs qılg`an (1923j) joqarıda keltirilgen usıl menen tayarlanadı. İmmunoprofilaktikada buwma, stolbnyak, stafilokokk ha`m xolera anatoksinleri ko`p qollanılmaqta. Keyingi waqıtta botulizm, anaerob infektsiyalarg`a qarsı anatoksinler islep shıg`arılmaqta.
Ximiyalıq vakcinalar. Bular ximiyalıq usıllar ja`rdeminde, bakteriya kletkasınan joqarı da`rejndegi immunogenlik qasiyetke iye bolg`an antigenlerdi ajıratıp alıp tayarlanadı. Bunda patogen mikroorganizmlerdin` protektiv ha`m virulentlik antigenlerinen paydalanıladı. Ma`slen qarın tifinin` immunoprofilaktisında kesellik qozg`atıwshısının` O ha`m Vi antigenleri ha`m stolbnyak anatoksininen quralg`an ximiyalıq, sorbtsiya qılıng`an vaktsina qollanıladı. Bunda bakteriya antigenleri ha`m stolbnyak anatoksini alyuminiy gidrooksidine (ad`yuvantqa) adsorbtsiya qılıng`an boladı. Ad`yuvantlar depo wazıypasında atqaradı, yag`ni vaktsinanın` a`ste-aqırın sorılıwı esabınan, antigenlerdi uzaq mu`ddet immun dizimge ta`sir etip turıwın ta`miynleydi.
Ximiyalıq vaktsinalardın` biraz bolsada jaqsı ta`repleri bar bolıp esaplanadı. Sonday-aq olar uzaq mu`ddet kirgizilgen jayda saqlanadı, reaktogenligi to`men, organizmdi sensiblizatsiya qılıw qa`siyetine iye emes, ko`binshe asqınıwlar qaldırmaydı ha`m bir neshe antigenlerdi birlestirip, olardan assotsiatsiya qılıng`an vaktsinalar jaratıw mu`mkin.