Labora-toriya jumislari

8-laboratoriyalıq jumıs.: Awız boslıǵı organların tekseriw.


Sabaqtıń maqseti: Awız átirapın hám erinlerdi tekseriw, awız silekey perdesi hám awız boslıģındaģı organlardı tekseriw. Tamaq hám qızılòńeshti tekseriwdi òzlestiriw.
Sabaq úskeneleri - kórsetiletuǵın materiallar, ásbaplar,haywanlar : at, iri shaqlı haywan, qoy, toray.
Jumıstıń barısı : Awız boslıǵı organları sırtqı hám ishki tárepten tekseriledi. Teksergende kòriw, palpaciya hám rentgenologik tekseriw usıllarınan paydalanıladı.
Awızdı sırtqı tárepten teksergende awız átirapı hám erinlerge itibar beriledi.
Normada-erinler bir birine tiyip turadı, awız boslıǵı jabılǵan silekey aqpaydı, patologik òzgerisler bolmaydı.
Keselliklerde – silekey aǵıwı múmkin (awsılda, tamaq paralichinde, tıǵılıp qalıwda, faringitte, stomatitte, qutırıwda ). Awız ashıq bolıwı, erinler tómenge salbırawı - erinlerdiń paralichinde, ǵarrı hám buwaz haywanlarda, awız átirapında kòk irińli jarashalar nekrobakteriyozda, sheshekte, awız átirapı jarılǵan bolıwı múmkin staxiobotriotoksikozda, qatpada erinler júdá qısılǵan bolıp awız boslıǵı ulıwma ashılmaydı.
Awızdı ishki tárepten teksergende - awız ashılıp erinlerdiń ishki tárepi hám awız boslıǵı organları tekseriledi. Awızdıń silekey perdeleri hám erinlerdiń ishki tárepi tekserilgende reńine, ızǵarlıǵına hám patologik òzgerislerge itibar beriledi.
Normada - reńi ash fiolet, ızǵarlıǵı ortasha, patologik òzgerisler bolmaydı.
Kesellikler waqtında - reńi qızarǵan, kògergen, sarǵaygan, aǵarǵan boladı. Ízǵarlıǵı kòbeygen yamasa silekey perdeler qurǵaq boladı. Patologik òzgeriwlerden bòrtpeler, kóbiksheler, jaralar, aftalar hám hár túrlı taspalar bolıwı múmkin.
Tildi teksergende - onıń úlkenligine, hàreketsheǹligine, konsistenciyasına, maydan xarakterine itibar beriledi. Normada til úlkeymegen jumsaq, qaramallardan basqa barlıq haywanlarda maydanı tegis, qaramallarda maydanı gedir-budır boladı (sorǵıshları anıq jaqsı rawajlanǵan ).
Keselliklerde - til úlkeygen bolıwı múmkin, ásirese til aktinomikozında, júdá úlkeyip awızǵa sıymaydı, paralichte - awızdan sırtqa asılıp turadı, finnoz, aktinomikoz, tuberkulyoz keselliklerinde, tilde osimteler òsse til qattı boladı, patologik ózgerislerden kesiliwler, kóbiksheler, jaralar yamasa perdeler bolıwı múmkin.
Tislerdi teksergende - olardıń rawajlanıwına, bir tegisligine, pútinligine, reńi hám qıymıldawına itibar beriledi.
Normada - tisler jaqsı rawajlanǵan, bir tegistte, pútin, reńi aq sarı, qıymıldamaydı.
Patologiyada - raxit, osteomalyaciya keselliklerinde tisler rawajlanıwdan qaladı. Turaqlı tislerge almasıw ámelge aspaydı. Azıq benen metal yamasa taslar awızǵa túsip qalsa tisler sınadı, tisler kesellense pútinligi buzılıp qarayıp qaladı, awızdan sasıq iyis keledi. Raxit, osteomalyaciyada tisler qıymıldap turadı, ayırım waqıtlarda ayrıqsha bir tistiń natuwrı osiwi gúzetiledi, bul tıs basqalardan uzın bolıp turadı. Tıs azıqlardı sińiriwinde úlken áhmiyetke iye, tisler asqınǵan bolsa, jaq súyeginde òzgerisler bolsa rentgenografik usıllarında tekseriledi.