Л. М. Шипитсйна И. А. Вартанян анатомия, ФİЗİология ва патология eшитиш, нуқҚ ва кўриш органлари



Download 1,9 Mb.
bet57/233
Sana12.07.2022
Hajmi1,9 Mb.
#779479
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   233
Bog'liq
1Anatomiya, fiziologiya

Уилямс, Wилкинс, 1978).

Ёш

Рағбатлантириш

Кутилган жавоб

Кенг ­
чизиқли
шовқин
(дБ СПЛ)

Пулс - руюсчие оҳанглари (дБ ҲЛ)

Нутқ
(дБ нПС)

0-6 ҳафта

50-70

78

40-60

Кўз, манманлик юзага чиқариб - уйқу пайтида мажмуини, бир оз онанизм ёки уйғотиш, WинCE бутун танаси

6 ҳафта - 4 ой

50-60

70

47

Кўзнинг силжишини очиш - қараш, милтиллаш, Зами - бундан ҳам олдинроқ, рудименни бошлаш - бурилиш боши (4 ойгача)

4-7 ой

40-50

51

21

Бошни латерал текисликда товуш томон буриш, тинглаш

7-9 ой

30-40

45

15

Рағбатлантириш томонида товушларни тўғридан-тўғри локализатсия қилиш, билвосита - қулоқ даражасидан паст

тўққиз -
13 ой

25-35

38

саккиз

Овозларнинг тўғридан-тўғри рағбатлантириш томонида ва қулоқ остидаги локализатсияси, билвосита - Нажа - қулоқ сатҳидан юқори.

13-16 ой

25-30

32

5

Горизонтал ва вер - фокал текисликда товушларни тўғридан-тўғри локализатсия қилиш

16-21 ой

25

25

5

Шунингдек

21-24 ой

25

25

3

Шунингдек

ствуюсчйй товуш сўриш ва ютиш ҳаракатларини амалга оширади - Ниа, тупурик ва бошқалар.


Ҳаётнинг биринчи йилидаги болаларнинг эшитиш қобилиятини ўрганиш учун Қўллаш - ўйин элементлари билан боғлиқ турли хил усуллар. Кўпчилик
119 

визуал мустаҳкамлаш билан "ориентатсия рефлекси" усулининг модификатсияси кенг тарқалган. Усулнинг моҳияти шундан иборатки, дастлаб, бир вақтнинг ўзида овоз ва дисплейларни жойлаштириш - ёрқин расмни вают. бир неча мустаҳкамлаш бола кўз ҳаракати ёки Поwо шаклида реактсия йўналтирилган бўлади сўнг - компания визуал дисплей захира ҳолда овоз томон бош - Ния. Ушбу услуб ва унинг кўплаб модификатсиялари бир ёшдан уч ёшгача бўлган болаларда эшитиш қобилиятини ўрганишда энг кенг тарқалган.


Болаларнинг телефонга бўлган қизиқишидан ҳам фойдаланилади. Бола гўё онаси билан телефонда гаплашмоқда, эшитиш чегаралари эса қурилмадаги она овозининг интенсивлик даражасини ўзгартириш орқали ўрнатилади.
Катта ёшдаги (3-6 ёш) ўйин давомида восита реактсиясини ривожлантириш учун ишлатилади мустаҳкамлаш - аудио ижро этиш - метр. Текшириш учун қулоққа қулоқчин қўйилади, аудиометрга уланади, у ўз навбатида турли хил расмларни экранга чиқарадиган қурилмага уланади. Бола тугмани босганида, оҳанг эшитиш воситасига киритилиши билан бир вақтда экранда расм пайдо бўлади. Болада шартли рефлекс пайдо бўлди: сигнал оҳангини у тугмани босади, ўгириб - ўтказувчи проектор ёки монитор. Электр даври фақат овозли сигнал билан ёпилади. Бир вақтнинг ўзида эшитиш қўзғатувчиси бўлмаган тугмачани бир марта босиш бир хил эмас - Лаем эффекти - экранда янги расмнинг пайдо бўлиши. Текширувлар - дование кучли овоз билан бошланади ва аста-секин остонага этади.
Бундан ташқари, болалар эшитиш шартли-ҳаракат ёрдамида синов - турли электроигрушками (ит хйлопҳонист паcинг электр ҳаракат пингвин томонидан қўллаб-қувватланадиган, ёзилди реактсиясини - магнит қўлга қайд фойдаланган, шунингдек, .. поезд, ва ҳоказо) - Ку Ҳайвонлар овози ёки махсус танланган сўзлар.
Тузатиш педагогикаси институти мутахассислари вақтни йўқотиш - тизим ишлайди педагогик диагностика ва тузатиш Нару - Утилизед - Ниеми адекват шартсиз ва шартли рефлекс усуллари билан чақалоқларда шенной эшитиш функтсияси .
5.3.3.Ёш болаларда эшитишнинг педагогик диагностикаси тизими
Eшитиш қобилиятини йўқотишнинг биринчи шубҳалари пайдо бўлганда, мақсадли педагогик ишни бошлаш керак. Бу эҳтиёж икки сабабга кўра юзага келади.

  1. Кўп ҳолларда боланинг хулқ-атвори, қайси остида - зревается эшитиш ҳалок бошқа сабабларга кўра камайишига сабаб бўлган тенгдошларининг хатти-ҳаракатларидан фарқ қилади, шунинг учун муҳим - лекин дифференсиал диагностикада фарқларни аниқлаш.

  2. Бу, албатта, эрта тиклаш ишлари бошлаш учун муҳим аҳамиятга эга , - чақирим эшитмайдиганлар билан, каби муҳим эшитиш ҳалок бўлган, ҳатто болалар эрта уч йил деб қайта шундай деб - турли даражада бўлса ҳам, кимдир.

Педагогик экспертиза эшитиш огоҳлантиришларга қандай хатти-ҳаракатлари жавоб баҳолаш, эшитиш мавжуд - боланинг вому идрок, унинг ёши билан мос. Аудиологик маълумотлар ва ўқитувчи сўровлар солиштирилади - бир-бири билан табассум, ва фақат улар Уwе остида бўлиши мумкин бўлса - чақалоқ эшитиш ҳолати тўғри белгиланган, деб реннйм.
Чақалоқларнинг эшитиш ҳолати арилар учун баҳоланади - Новé мураккаб эшитиш стимулларига шартсиз индикатив (хулқ-атвор) жавоблар.
Овоз қўзғатувчиси сифатида товушли игруш - ки ( чақириқ , бочка органи, трубка, кўрфаз , чарм барабан) аудиометр, овоз ва пичирлаш товушлари ишлатилган. Овоз ўйнашнинг интенсивлиги - нис 75-100 дБ. Бу асос ўйинчоқ фарқлар - да субъектив овоз, бундай шарманка сифатида, шундай ҳукмрон, барабандан товушини анча жим кўринади, этарли эмас - НИА маълум частота ўйинчоқлар ҳар бир овоз. Берилган - префектурадаги товушлар тўплами энг аниқ частотаси 500 - 5000 Гтс (барабан - 500 Гтс, аккордеон - 2000 Гтс, ҳуштак - 2500 Гтс, шовқин - 5000 Гтс). Овоз частотаси қанчалик паст бўлса, у субъектив равишда шунчалик баландроқ қабул қилинади. Шундай қилиб, маълум ўйинчоқларни оҳанглаш - қайнатиш ёрдамида сезиладиган частота диапазонидаги товушларни ишончли аниқлаш мумкин. Овоз сигнали чиқарилган масофа ҳам рол ўйнайди.
Нутқ сигналлари сифатида папапа, киндик, сисиси ва боланинг исми каби товуш бирикмалари ишлатилади.
Eшитишнинг клиник оҳангини ўрганиш учун аудиометр қўлланилади, бунда 1,5 ёшгача бўлган болаларда модулятсияланган - ваннй оҳанги эркин майдонда (акусто - -террор устуни орқали) визуал мустаҳкамлаш билан порлаш - счейся тасвирлари товушдан таъминланади.
Аудиометрнинг оҳангларига бўлган реактсияларни текширганда, чақалоқ онанинг тиззасида карнайлар орасида ўтиради. Ини- - ражасини сигнал 500 Гтс 30 дБ шиддати бир частотага озикланади. Агар жавоб бўлмаса, интенсивлик жавоб пайдо бўлгунга қадар 5 дБ босқичда ошади. Кейин реаксиялар бошқа частоталарда ҳам текширилади: 1000, 2000, 4000, 6000 Гтс.
Педагогик текширув натижасида боланинг нутқий бўлмаган товушларга, овозли ва оҳангли сигналларга бўлган реактсияларининг табиати ҳақида маълумот олиш ва қуйидагиларни аниқлаш мумкин:
- бола қайси ўйинчоқларнинг товушини ва қайси масофадан эшитаётганини, у товуш қаердан келаётганини (товушни локализатсия қилиш) аниқлай оладими ёки сигнал манбаларидан қайси масофадан буни қила олади;
- боланинг шивирлашига, оғзаки ёки баланд овозга таъсир қиладими, у қайси масофадан туриб реаксияга киришади ва у қўзғатувчини локализатсия қила оладими;
-бола қандай частота ва қандай интенсивликдаги оҳанг сигналига реаксияга киришади, уни локализатсия қила оладими.
Олинган маълумотларнинг умумийлиги асосида эшитиш ҳолатининг тўртта даражаси ажратилади (Г.А. Таварткиладзе, Н.Д. Шматко, 2005).

Download 1,9 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   233




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish