Kurs loyihasi mavzu: “Farg’ona yog’-moy” aj da unimdorligi 5 t/kun

5. Xom ashyo va yordamchi maxsulotlar tavsifi
Salatlangan polmetillangan paxta yog‘i ishlab chiqarish uchun GOST
bo‘yicha oliy navli yoki birinchi navli presslangan, rafinatsiyalangan paxta yog‘i
ishlatiladi.
Rafinatsiyalangan paxta yog‘ini orgonaleptik ko‘rsatkichlari.
Jadval
yog‘ tavsifi
Ko‘rsatkichlar nomlari
Oliy navli
Birinchi navli
Rafinatsiyalangan
Dezodaratsiya
Tiniqligi
Rafinatsiyalangan paxta
Yog‘iga xos bo‘lgan
tashqi
Dezodaratsiya
Xidi
Xidlarsiz
Dezodaratsiya
Ta’m
mazasi
Dezodaratsiya
Rafinatsiyalangan, dezodoratsiyalangan paxta Yog‘i usti Yopiq baklarda
saqlanadi
Rafinatsiyalangan Yog‘ni fizik-kimYoviy ko‘rsatkichlarini tashkil qiladi.
5-1. Jadval
Yog‘ tavsifi
Ko‘rsatkich nomlanishi
Dezodaratsiyalangan oliy
navli
Dezodaratsiyalangan
birinchi navli
Rangliligi qizillik 95
sariqligida
7
10
Kislotalik darajasi KON
0,2
0,3
Namligi va uchuvchan
moddalar
0,1
0,2
1 3

---

Yog‘siz aralashma
(miqdordagi kislota)
-
-
Sovun (sifatli namuna)
-
-
Yod soni G9/100 gm
101-116
-//-
Yuvilmaydigan moddalar
%
1,0
-//-
780 kg sut bo‘lib, yog‘ 45 minut vaqt ketishi mumkin.
Yog‘larni dezadaratordan o‘tishida 13-chi banddan 2,0 % li limon kislota
eritmasi qo‘shib turishadi.
Limon kislotani o‘rtacha sarfi 1t Yog‘ga 0,6 litr sarflash kerak.
Dezodaratsiyalashda limon qo‘shishdan maqsad 1-3 oyda bir marta 50 t sr xolatda
20 nasos orqali Yuboriladi va ishlatilgan ishqori reaksiyadan chiqarib tashlanadi.
Ishqorli sovunni xarorati 80-90
0
S bo‘lib talab etiladi va uni xarakatlanishi
uchun o‘tkir bug‘ bosimi Yuboriladi, so‘ng butun jarayon toza suv bilan Yuviladi,
bu neytral muxit xosil bo‘lgincha davom ettiriladi.
1tonna salatlangan va palmetinlangan paxta Yog‘i olish uchun
rafinatsiyalangan oliy Yoki birinchi navli paxta Yog‘i sarflanadi.
1 tonna qadoqlangan maxsulot olish uchun 100 gr salatlangan maxsulot olish
uchun 100 g/kg salatlangan dezodaratsiyalangan paxta Yog‘i xom ashYo sifatida
ishlatiladi.
1 tonna maxsulot ishlab chiqarish uchun sarflangan energiya resurs.
a) Yog‘li barqarorligini ta’minlaydi
b) oksidlanishni oldini oladi.
Yog‘larni dezodaratsiya protsesida oksidlanganligi uchun sistemada 1,4-
baklarga inert gazlar Yuborib turiladi.
Dezodarator generator isitkichlar inert gazlar avariya xolatda yoki refamali
ikkinchi to‘xtalgan paytida borish mumkin. Inert gaz sifatida N
2
-azot Yoki SO
2
uglerod (IV) oksidi borishi mumkin.
1 4

---

Dezodaratsiya paytida yog‘ tarkibidagi antokidantlar va takoferonlarning 13-
35 % li sterinladi. 7-10 % va ba’zi vitominlar fergonolti mumkin.
Bundan tashqari yog‘ni kislota soni ortishi mumkin. Bu erkin yog‘
kislotalarini fendrash xisoblanadi.
Xidsizlantirish jarayonida dezodaratorlarda yupqa qavatli nakiplar xosil
bo‘lishi mumkinligi, shuning uchun vaqti-vaqti bilan NaOH eritmasi bilan
tozalanib turiladi. Bu 19 balda joylashgan bo‘ladi. Bu protsess sharoitiga qarab:
5-2 jadval
Filtr qog‘oz
0,1 kg
Suyuq natriyli oyna
0,16 kg
Trinatriylifosfat
3,2 kg
Kaustik soda
2,5 kg
Alyumini soda
1,8 kg
Amiyak
0,03 kg
Osh tuzi
0,5 kg
Paxta salat Yog‘ini olish uchun sovutgich bo‘lishidagi ammiyak sovutgich
ishlatiladi.
Sovutgich sifatida suyuq ammiyak GOST ishlatiladi. Sovuq tashuvchi bo‘lib
Na Sl va Sa Sl bo‘ladi. Ammiyak kompressorlanish moylash uchun GOST markasi
XA-30 surkov ishlatiladi.
Dezodaratsiyalangan yog‘ olish uchun rafinatsiyalangan oliy, birinchi nav
paxta Yog‘i 0,2 DSt ishlatiladi.
Dezodaratsiya va rafinatsiyalangan paxta yog‘ini olish uchun
rafinatsiyalangan, presslangan, ekstraksion yog‘ ishlatiladi.
1 5

---