Kurash с (105 R) Pechatga p65

EGILUVCHANLIKNI TARBIYALASH USLUBI
Ma’lumki, bolalik va o‘spirinlik yoshida barcha tayanch-hara-
kat apparatining moro-funksional xususiyatlari, mushak to‘qi-
malarining qayishqoqligiga katta egiluvchanlik va harakatchanlik-
ka olib keladi. Shuning uchun ham murabbiylarning asosiy va-
zifasi – mashg‘ulotning birinchi yilidan boshlab shug‘ullanuv-
chilarda doimiy ravishda egiluvchanlikni tarbiyalashdan iborat.
Egiluvchanlikni tarbiyalash uchun quyidagi vosita va uslu-
biy usullar qo‘llaniladi:
1. Yuklamani asta-sekin ortib borgan holda buyumlarsiz
bajariladigan mashqlar.
2. Cho‘zilish mashqlari: egiluvchanlikni oshiradigan mashq-
larni takrorlash (oldinga,yonga egilish va har xil o‘tirib turish-
lar).
3. Imkon boricha katta amplitudada kurash usullarini bajar-
gandek mashqlarni bajarish.
4. Faol va sust egiluvchanlikdan foydalangan holda mashqlar
(asbob-anjomlar yordamida, sherik yordamida va boshqalar)
bajarish.

---

21
Egiluvchanlikni rivojlantirish bo‘yicha maxsus mashqlar,
kurash bo‘yicha har qanday tayyorgarliklarga albatta kiritiladi.
1-mashq.
Dastlabki holat-oyoqlar yelka kengligida, qo‘llar
yuqorida. Bajarilishi: ikki qo‘l bilan espander yon tomonga tor-
tiladi. Ikki yondagisi har tomonga 12 martadan bajariladi.
2-mashq.
Dastlabki holat – espander oldinda qo‘llarda ushlab
turiladi. Bajarilishi: o‘ng qo‘l bilan espanderni oldinga-yuqoriga
torting. Mashq har bir qo‘lda o‘n ikki martadan takrorlanadi.
3-mashq.
Dastlabki holat – oyoqlar bilan espanderni o‘rtasi-
dan bosib turiladi. Bajarilishi: espander ushlagan qo‘lni buking va
yozing. Uch marta takroriy bajarishning har birida 12 marta tak-
rorlanadi. Mashqni ikki espanderni juftlab ham bajarish mumkin.
4-mashq.
Dastlabki holat – polda o‘tirgan holatda espander
dastagi oyoqqa kiritiladi. Bajarilishi: espanderni (eshkak eshuv-
chi) harakati singari belgacha torting.
Uch marta bajarishning har birida 12 martadan takrorlanadi.
5-mashq.
Dastlabki holat – chalqancha yotganda espander
uchi pastda chap qo‘lda, o‘ng qo‘l bukilgan holda o‘ng yelkada.
Bajarilishi: o‘ng qo‘lni bukish va yozish. Mashq charchashni
sezishgacha bajariladi. Shuning o‘zi o‘ng oyoqda takrorlanadi.
6-mashq.
Dastlabki holat – oyoqlar orasi ochiq, espander
uchi pastda chap qo‘lda, ung qo‘l bukilgan holda o‘ng yelkada.
Bajarilishi: o‘ng qo‘lni bukish va yozish. Mashq har qo‘lda 12
martadan takrorlanadi.
7-mashq. 
Dastlabki holat – espander uchi bosib turiladi.
Bajarilishi: espanderni ikki qo‘llab iyakkacha torting. Mashq
ikki seriyada 12 martadan bajariladi.
8-mashq. 
Dastlabki holat – espander ko‘krak oldida ushlab
turiladi. Bajarilishi: qo‘llar gorizontal yo‘nalishda yon tomon-
larga yoziladi. Ikki seriyaning har birida 12 martadan bajariladi.