Корреляциялық талдаудың даму тарихы

3.2 Корреляциялық талдауды пайдалып психодиагностикалық тест әзірлеу

Сандық өрнектегі корреляциялық байланыс ̶ 1-ден +1-ге дейінгі сан. «R» әрпімен белгіленеді. Сан неғұрлым жоғары болса (белгіні есептемегенде), корреляциялық байланыс соғұрлым күшті болады.
Коэффициенттің сандық мәні неғұрлым төмен болса, құбылыстар мен индикаторлар арасындағы байланыс аз болады. Тәуелділіктің максималды күші ̶ 1 немесе -1.
10 студентті қабылдайық және олардың ақыл-ой деңгейін (IQ) және бір семестрдегі үлгерімін өлшейік. Бұл деректер екі баған түрінде орналастырылған.


Кесте 3 – Ақыл-ой деңгейінің (IQ) өлшемі

Сынақ жүргізілетін тұлға	IQ	Үлгерімі
1	90	4,0
2	91	4,1
3	92	4,2
4	93	4,3
5	94	4,4
6	95	4,5
7	96	4,6
8	97	4,7
9	98	4,8
10	99	4,9

Кестедегі деректерге мұқият қарайық. IQ деңгейі 1-ден 10-ға дейін өседі. Сонымен қатар үлгерім деңгейі де өсуде. Кез-келген екі студенттің үлгерімі IQ-ден жоғары болады. Және бұл ережеден ешқандай ерекшелік болмайды.
Біздің алдымызда топтағы екі көрсеткіштің толық, 100% келісілген өзгеруінің мысалы бар. Бұл мүмкін болатын оң қарым-қатынастың мысалы. яғни, ақыл мен оқу үлгерімі арасындағы корреляциялық байланыс 1-ге тең.
Сол 10 студент сауалнама арқылы қарама-қарсы жыныспен қарым-қатынаста қаншалықты сәтті болғанын бағалады (1-ден 10-ға дейінгі шкала бойынша).


Кесте 4 – Қарым-қатынас сәттілігінің көрсеткіштері