Konformatsiya nima?


Izomeriya hodisasi va uning turlari



Download 0,87 Mb.
bet5/8
Sana09.07.2022
Hajmi0,87 Mb.
#760706
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
1-

Izomeriya hodisasi va uning turlari. Organik moddalarning ko`pgina anorganik moddalardan farq qiluvchi bir qancha muhim hossalaridan biri ular orasida izomeriya hodisasining juda keng uchrashidir. Organik moddalarning son jihatdan juda ko`p bo`lishi asosan izomeriya hodisasi bilan tushuntiriladi. Izomeriya (grekcha isos-teng va meros- qism) termini fanga shved olimi Ya. Bercelius tomonidan kiritilgan. Organik ximiyada izomeriyaning turli tiplari uchraydi. Organik birikmalarning hozirgacha ma`lum bo`lgan izomeriyasini quyidagicha ifodalash mumkin.
Изомерия
Изомерия тушунчасини 1830 йилда Берцелиус киритган.
2 хил изомерия мавжуд: тузилиш ва фазовий (стереоизомерия).
Тузилиш изомерлари 1‑1 идан  молекуладаги атомлар орасидаги боғлар тартиби билан фарқ қилади; стереоизомерлар — атомлар орасидаги боғлар тартиби 1 хил бўлгани билан атомларнинг фазодаги ўзаро тартиби билан фарқ қилади. Молекулада углерод атоми сони ортиб борган сайин кейинги келаётган ҳар бир углеводород учун изомерлар сони ҳам ортиб бораверади. Гексан С6Н]4 нинг 5 та изомери маълум бўлса, декан С10Н22 нинг 25 та изомери маълум ва ҳ.к.; 2) ўрин И.си — бир хил углерод скелетида водород билан алма-шинувчи атомлар, функсионал гуруҳлар ёки қўш боғларнинг молекулада ҳар хил жойлашиши, мас, хлор алмашган пропанлар: СН3—СН2—СН2С1 ва СН3-СНС1-СН3; 1-бутен СН3СН2СН = СН2 ва 2-бутен СН3СН= = СНСН3. Скелет И.си билан ўрин И.си бир вақтнинг ўзида учраши ҳам мумкин; 3) динамик И.-таутомерия — маълум шароитда мувозанатда бўлган бир-бирига осон ўтадиган икки ёки ундан ортиқ изомер шаклнинг мавжудлиги; 4) метамерияда кўп валентли атом (кислород, азот ва б.)га ҳар хил таркибли ва турлича тузилган радикаллар боғланган; мас, С4Н|0О оддий эфирининг иккита изомери маълум: СН3— О—СН2СН2СН3 (метилпропил эфир), СН3СН2—О—СН2СН3 (диэтил эфир).
Оптик И. молекулаларнинг асимметрик жойлашувидан келиб чиқади

Izomeriya. Organik moddalarning xossalari faqat ularning tarkibigagina emas, balki molekulada atomlarning o’zaro birikish tarkibiga ham bog’liq. Masalan, etil spirt (vino spirti) bilan dimetil efirning tarkibi bitta empirik formula C2H6O bilan ifodalanadi, lekin ularning xossalari turlicha: etil spirtning qaynash temperaturasi 78,3°C bo’lgan suyuqlik, dimetil efir esa 23,6°C da suyuqlikka aylanadigan gaz.


Download 0,87 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish